ABD’den Rusya’ya güney Suriye teklifi: İran’ı çekin Tanf’ı kapatalım

Suriye ordusu’nun ülkenin güneyinde bulunan Deraa ve Kuneytra bölgesine dönük operasyon hazırlığı İsrail, ABD ve destekledikleri örgütlerde paniğe neden oldu. Suriye ordusu’nun cuma günü havadan dağıttığı ‘teslim olun’ bildirilerinin ardından açıklama yapan Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) ve Güney Cephesi Tugayları, Kurtuluş Ordusu adı altında birleştiklerini duyurdu. Suriye ordusu’nun da Süheyl Hasan önderliğindeki Kaplan Tugayları ve Ahmed Cibril komutanlığındaki Kudüs Bölüğü’nü bölgeye sevk ettiği basında yer aldı. Suriye ordusunun Halep zaferinde olduğu gibi bölgeyi ikiye bölmek istediği ve bu kapsamda Deraa’dan Ürdün sınırında yer alan Naseeb yoluna yöneldiği gelen bilgiler arasında.

Suriye’nin Ürdün sınırında yer alan ve İsrail’in işgal altında tutuğu Golan’a yakınlığı ile dikkat çeken bölgede asıl mücadele ise diplomatik alanda yaşanıyor. ABD ve İsrail bölgeden İran’a yakınlığı ile bilinen savaşçıların çekilmesi için Rusya ile temaslarını arttırmış durumda. Asharq al Awsat isimli gazete ABD Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu’dan Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi David Satterfield’in yeni bir plan üstünde çalıştığını iddia etti. Gazete haberinde, Satterfield’in Suriyeli ve Suriyeli olmayan tüm silahlı unsurların Deraa’nın 20-25 km dışına çıkarmak niyetinde olduğunu bildirdi.

‘DERAA’DAN İDLİB’E SEVK EDİLECEKLER’

Suudi Arabistan merkezli gazetenin haberinde, Satterfield’in Deraa’daki militanları İdlib’e taşımak istediği ve Suriye- Ürdün sınır kapısını açmak için harekete geçtiği savunuldu. Gazete ayrıca, ABD’nin Tanf üssünü kaldırarak Rusya ve Ürdün ile ortak mekanizma kurmak istediğini ileri sürdü. Washington yönetimin atacağı adımlar karşısında Moskova’dan İran garantisi istediği haberde vurgulandı.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, dün yaptığı açıklamada basında çıkan iddiaları “Bölgede Suriye ordusu’nun güçleri dışındaki tüm güçler çekilmeli. Suriye’nin İsrail sınırında sadece Suriye ordusu güçleri olmalı. Umarız Tanf üssünün kapanması gerçekte de olur” ifadeleriyle değerlendirdi.

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 2017 yılındaki Hamburg buluşmasının ardından Suriye’nin güneyinde gerilimi azaltma bölgesi kurulmuştu. İki lider daha sonra Vietnam’daki Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Zirvesi’nde bir araya gelmiş ve anlaşmaya son şeklini vermişti. İsrail merkezli Hareetz gazetesi, bu anlaşmanın daha sonra Rusya tarafından rafa kaldırıldığını duyurmuştu. Haberde, Rusya’nın Suriye ordusu’nun bölgeden çekilmesini kabul etmediğine dikkat çekilmişti. Suriye’nin güneyindeki Deraa’nın yüzde 70’lik bölümünde kontrolü hükümet karşıtı gruplar elinde bulundururken Suriye ordusu kentin kuzeyine hakim durumda.

RUSYA VE İRAN HATTINDA BELİRSİZLİK

Washington ve İsrail’in Moskova’ya ilettiği taleplere henüz yanıt gelmezken Haaretz gazetesi olası bir ateşkesin gündemde olduğunu pazartesi günü okucularına duyurdu. Gazete haberinde İran destekli unsurların kurulması planlanan ateşkes hattının gerisinde olacağını aktardı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suriye lideri Beşar Esad ile buluşmasında ‘Suriye’den yabancı güçlerin çekilme vakti’ ifadesini kullanmış, İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi ise ‘İran’da terör devam ettiği sürece kalacağız. Suriye hükümetinin izni olmadan gelenler ülkeyi terk etmelidir” demişti. Benzer şekilde konuşan Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Faysal Mikdad “İran’ın Suriye’deki varlığı tartışma konusu değil” diye konuşmuştu. Ortaya çıkan tablo üzerinde değerlendirme yapan Putin’in danışmanlarından Lavrentiev, Suriye’den çekilmenin askeri değil siyasi bir vurgu olduğunu dile getirmişti.

Rusya Devlet Başkanı Putin ve İsrail Başbakanı Netanyahu’nun 9 Mayıs’taki görüşmesinin hemen ardıdan İsrail’in Suriye’yi vurması tartışmaları beraberinde getirmişti. Konuyu yakından takip eden uzmanlar, Rusya’nın ABD’nin de dahil olduğu geniş bir savaştan ziyade arabulucu olmak istediğinin altını çiziyor.