11 Aralık Dama Çözümleri

ANLATAMADIK SAHİPLENEMEDİK

Antik çağlarda dahi izlerine rastlanan dama ve benzeri oyunların mirasçısı nedense hiç bir zaman Türk Daması Olmuyor. Oysa o dönemlerdeki oyunlarla Türk Damasının örtüşmesi çok daha olası.

Öncelikle Türk Damasının oynandığı ve tek renk üzerine çizgilerle belirlenmiş alan, antik çağlarda oynanan bu gibi oyunların alanlarına benzeme olasılığı çok daha yüksek.

İkincisi tek tip taş yapısı. Türk Daması oynanan taşlar hem biçim bakımından hemde hareket kabiliyeti olarak tektip bir yapı oluşturur. Sekizinci veya birinci haneye ulaşarak terfi eden taş daha geniş bir hareket kabiliyeti kazansada biçim olarak şeklini muhafaza eder. Üçüncü olarak taşların hareket yönleri. Türk Damasında bütün taşlar sade dikey ve yatay yönde hareket eder. Taşlar terfi etse de hareket yönlerinden bir değişim olmaz. Ne fil veya vezir gibi diyagonal ne de at gibi kırık eğik hareket etmez. Bir de taşların üzerinden atlamak var bu da o dönemler için çok daha olası.

Bütün bu örtüşmelere ve coğrafi devamlılığa rağmen Türk Daması aslında atası olan antik oyunları gereğince sahiplenemiyor.

Ben bu konuda gelişme sağlamanın en ideal yolunun üniversitelere, özellikle de arkeoloji, tarih ve edebiyat bölümlerine damayı anlatmaktan geçtiğine inanıyorum. Akademik açıdan tatminkar bir dil ve izah oluşturmak şart.

Edebiyatımızda ve folklorik kültürümüzde de damanın olması gerektiği kadar yer alamamış olması da bu sebepten.

Sadece oynamak veya oynatmak değil, anlatmakta lazım. Gereken kültürel perdeden tabii ki.