12 yıl sonra üst düzey ziyaret: Suudi Bakan Esad’la görüştü
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan El Suud’u ağırladı. Böylece Suriye'nin 10 yıldan fazla süren bölgesel izolasyonunu sona erdirmeye yönelik en önemli adım atılmış oldu. Şimdi gözler Arap Birliği zirvesinde...
Suriye devlet medyasının bildirdiğine göre Prens Faysal, Suriyeli mevkidaşının Riyad’ı ziyaretinden bir hafta sonra salı günü Şam'a gitti. Ziyaret, 2011'de savaşın başlamasından bu yana bir Suudi yetkilinin Suriye'nin başkentine yaptığı ilk ziyaret olma özelliğini taşıyor. Suudi Arabistan ve İran’ın diplomatik ilişkilerini yeniden tesis etmesi, Yemen’deki çatışmayı sona erdirecek adımların atılması ve Suriye’nin izolasyonunun yıkılması, bölgede ABD’nin etkisinin kırıldığını gözler önüne seriyor.
‘SURİYE’Yİ ARAP ÇEVRESİNE GERİ DÖNDÜRMEK’
Suudi Dışişleri Bakanlığı, internet üzerinden yaptığı açıklamada ziyaretin, Krallığın Suriye'deki çatışmaya ülkenin "Arap kimliğini koruyacak ve onu Arap çevresine geri döndürecek" siyasi bir çözüm bulma arzusunu gösterdiğini söyledi. Savaşın başlamasından bu yana Esad bölgede siyasi olarak izole ediliyordu. Ancak Suudi Arabistan ve Şam'ın müttefiki İran'ın ilişkileri yeniden başlatma kararının ardından bölgesel ilişkiler değişirken geçen hafta bir diplomatik hareketlilik yaşandı.
Faysal’ın ziyareti, Suriye Dışişleri Bakanı Mikdat'ın ilk kez Riyad’ı ziyaret etmesinin üzerinden bir hafta geçmeden yapıldı.
‘ARAP LİDERLİĞİNİN ROLÜ ÖNEMLİ’
Geçen hafta dokuz Arap ülkesinden diplomatlar Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde bir araya gelerek Suriye'nin uzun süren diplomatik ıssızlığına son vermeyi ve Şam'ın 2011'de askıya alınmasının ardından 22 üyeli Arap Birliği'ne olası geri dönüşünü görüştü. Suudi Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre diplomatlar, Suriye'deki "krizi sona erdirme çabalarında Arap liderliğinin rol oynamasının önemini" vurguladı ancak basında çıkan haberler bazı ülkelerin Suriye'nin Arap Birliği'ne dönmesine karşı çıkmaya devam ettiğini gösteriyor. Cuma günü Körfez Arap ülkeleri Dışişleri Bakanları ile Mısır, Irak ve Ürdün'den mevkidaşları Suudi Arabistan'da bir araya gelerek Suriye'nin birliğe olası dönüşünü görüştüler ancak bir anlaşmaya varılamadı.
SAHADA BAŞARI DİPLOMASİDE BAŞARIYI GETİRDİ
2011’de emperyalizmin terör örgütlerine ve saldırılarına karşı savaşmaya başlayan Suriye devleti, zorlu süreçte müttefiklerinin de desteğiyle zafer kazandı. Önce kaybettiği cephelerde askeri başarılar elde eden Esad, bu başarısının ardından diplomatik olarak bağlarını kopartan ülkelerle son 2 senedir normalleşmeye başladı.
Suudi Arabistan 2012 yılında Esad hükümetiyle bağlarını koparmış ve Riyad uzun süre Esad'ın devrilmesini açıkça savunarak savaşın ilk aşamalarında Suriyeli isyancıları desteklemişti. 2018'in sonlarında ilişkilerini yeniden kuran Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Şam'ı Arap dünyasına yeniden entegre etme çabalarına öncülük etti. BAE, Umman, Ürdün, Tunus, Mısır, Suudi Arabistan gibi birçok Arap ülkesiyle ilişkilerini yeniden kurdu ve bazılarında büyükelçiliklerini açtı.
Esad'ın kendisi de depremden bu yana Umman ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni ziyaret etti. Suriye Dışişleri Bakanı bu ay Suudi Arabistan ve Mısır'ın ardından Cezayir ve Tunus'u da ziyaret ederek diplomatik atakta bulundu. Geçen ay Moskova'ya yaptığı bir ziyaret sırasında Esad, Russia Today'e verdiği demeçte "Suriye'nin artık Suudi-İran çatışmasına sahne olmadığını" söylemişti.
TUNUS CUMHURBAŞKANI SURİYE DIŞİŞLERİ BAKANIYLA BULUŞTU
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Suriye'deki Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdat ile bir araya geldi. Tunus Cumhurbaşkanlığından görüşmeye ilişkin yazılı bir açıklama yayımlandı. Açıklamada, Cumhurbaşkanı Said’in Mikdat’ı başkent Tunus’ta yer alan Kartaca Sarayı'nda kabul ettiği belirtildi.
Görüşmede, Cumhurbaşkanı Said’in Tunus ile Suriye arasında tarihi ve kardeşliğe dayanan güçlü işbirliği bağlarının normal seyrinde sürdürülmesi mesajı verdiği aktarıldı. Çeşitli konuların istişaresinin ve koordinasyon fırsatlarının görüşüldüğü belirtilen açıklamada, "Görüşmede, Tunus ile Suriye arasında medeniyet ve kültürel ortaklıkların yanı sıra ikili ilişkilerin ivme kazanması ve en yüksek seviyeye çıkartılması konusunda ortak iradenin varlığı teyit edildi.” ifadeleri kullanıldı. Resmi temaslarda bulunmak üzere dün Tunus'a gelen Mikdat, Tunus Dışişleri Bakanı Nebil Ammar ile de görüşmüştü.
KATAR VE BAE İLİŞKİLERİNİ YENİDEN KURDU
Arap devletlerinin Batı müttefiki Körfez Arap bloğunu parçalayan Doha boykotunu sona erdirmelerinin üzerinden iki yıldan fazla bir süre geçtikten sonra, yetkililer salı günü Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) diplomatik ilişkilerini yeniden kurduklarını ve büyükelçiliklerini yeniden açtıklarını söyledi.
Bir BAE yetkilisi Reuters'in sorusu üzerine yaptığı açıklamada "Şu anda her iki ülke arasında büyükelçiliklerin yeniden açılmasını da içerecek şekilde diplomatik ilişkilerin etkinleştirilmesi süreci devam ediyor" dedi. Katar'ın uluslararası medya ofisi de yaptığı açıklamada "ilgili büyükelçiliklerin mümkün olan en kısa sürede yeniden açılması için çalışmaların sürdüğünü" teyit etti. Bir Körfez yetkilisi, büyükelçiliklerin yeni büyükelçilerle birlikte Haziran ortasına kadar yeniden açılmasının beklendiğini söyledi. Dördüncü bir kaynak ise diplomatik ilişkilerin haftalar içinde tamamen yeniden tesis edileceğini söyledi.
İlişkilerin yeniden kurulması, İran ve Suudi Arabistan'ın Körfez'deki istikrarsızlığı tehdit eden ve Yemen'deki savaşı körükleyen yıllarca süren düşmanlığın ardından geçen ay ilişkileri yeniden kurma konusunda anlaşmaya varmasıyla birlikte daha geniş bir bölgesel uzlaşma çabasının ortasında gerçekleşti.