17 Eylül Dama Çözümleri

KAYSERİLİ SAVA USTA

(1854-1938)

 Türk damasının en özel ustalarından olan ve Osmanlı dönemi daması ile Cumhuriyet dönemi arasındaki en önemli köprülerden biri Kayserili Sava Usta'nın anlatıldığı araştırma yazımız 3. hafta ile sona eriyor. Sevgili dostum ve dama araştırmacısı Suat BOZTEPE'ye bu araştırmalarından dolayı sonsuz teşekkürler ediyorum. Bu da bizden sonraki nesillere miras olsun.

...

1937 Son Telgraf gazetesinde şöyle yazıyor:

İbrahim Bey’in zamanında dama oynamaya başlamış, altmış seneyi geçen bir zamandan beri dama tahtası başından kalkmamıştır. 

Türkiye’nin bugün yegâne dama şampiyonu olan usta Sava, bu oyunun piridir.

Bağdat’ta, Basra’da ve daha bir çok memleketlerde oyunlar oynayıp, onların en meşhur ustalarını yenmiş olan Sava, bugün maalesef yatacak bir odadan mahrum, bir takım dama meraklılarının yardımıyla yaşamaktadır.

Kendisi diyor ki:

Altmış yıldan fazladır dama oynarım. Avrupa’ya gitmedim. Fakat oradaki ustalarla mektuplaşmak suretiyle dama oynadım. Hattâ, daha çocuk denebilecek bir yaşta iken İbrahim Bey’in zamanında Fransa’dan gelen bir dama açmazını ben hallettim, mektupla onları mat ettim. Türkiye’de yetişen ne kadar dama oyuncusu varsa hepsini yenmiş bir adamım. Fakat bugün.

                Usta Sava sözünü bitiremedi, gözleri dolu dolu oldu. Belli ki, yoksulluk bu dama pirini harap etmişti. 83 yaşında, uzanacak, dinlenecek bir yataktan, sığınacak bir odadan mahrumiyetin ne kadar feci ve elim bir şey olduğunu düşünürsek, usta Sava’ya acımamak kabil değildir.

Ona sordum:

Bugün en kuvvetli dama oyuncuları kimlerdir?

Beyaz sakalını sıvazlayarak cevap veriyor:

Selâhattin Bey vardı, öldü. Son devir içinde onun kadar kuvvetli damacı yetişmemiştir. Bugün Fethi ve Sabri de değerli oyunculardır.

Selâhattin, meşhur mecelle üstatlarımızdan Haydar Mollanın oğludur. Genç yaşta hayata gözlerini kapadı. Hukukî bilgisi genişti. Onun ölümüyle adliyemiz çok kuvvetli bir rüknünü kaybetmiştir. Kardeşi Şerafettin de değerli hukukçularımızdandır.

Dama hakkında usta Sava diyor ki:

Dama oyunu herkesin kârı değildir. Dama insanın zevkini artıran hakikî bir zihin oyunudur. Dama, iki taraflı seferberliği süren zorlu bir oyundur. Damada, satranç gibi muhafızlar olmadığından bu oyunun açmazları satrançtan daha sanatlı, daha ustalıklıdır. Bu oyunun olgun ve sanatlı oyunları hamleleri taş alıp vermeleri, kesmeleri o kadar çoktur ki, binleri geçer.

Benim kafamda ve defterimde bu oyunların birkaç kere bini yazılıdır. 

https://youtube.com/shorts/ZdYecTs6LK8

https://youtube.com/shorts/faJG5ouF4m8

https://youtube.com/shorts/xvFVGXCGlE0