21 Aralık 2024 Dama çözümleri

KUVEYTE KUPA DANİMARKAYA

Geçtiğimiz hafta Uluslararası Kuveyt Türk Daması Turnuvasından bahsetmiş, sonuçlarını size bu hafta ileteceğimi belirtmiştim. Bu çok güzel organizasyon için Kuveyt dama topluluğuna Türk Daması camiası adına teşekkür etmeyi de borç bilirim.

Turnuva müthiş maçlara sahne olurken

1. Danimarka'dan
İbrahim Kohzad 7,5

2. Türkiye'den
Faik Yıldız 7,5

3. Kuveyt'ten
Fahad El Rasheed 7,0

4. İran'dan
Faroq Bokan 6.5 oldu.

Turnuva çok güzel maçlara sahne oldu özellikle 7,5 puan ve averajla ilk iki sırayı alan İbrahim, Faik ve 7 puanlı turnuva üçüncüsü Fahad çok güzel maçlar çıkardılar.

Son satranç turnuvalarına baktıktan sonra gönül isterdi ki bu güzel dama maçları da ekonomik olarak karşılığını bulsun. Ancak maalesef. Bundan yıllar önce "Anlatamadık" başlıklı bir makalem geldi aklıma.

Antik çağlarda izlerine rastlanan dama ve benzeri oyunların mirasçısı en çok hakkı olmasına rağmen Türk Daması nedense hiç bir zaman bu kadim kültürü hakkıyla sahiplenemedi ve olağan miras hakkını anlatamadı. Diğer zeka oyunları hiç benzememelerine rağmen bu antik mirası sahiplendiler. Oysa o dönemlerdeki oyunlarla Türk Damasının örtüşmesi çok daha olası.

Öncelikle Türk Damasının oynandığı ve tek renk üzerine çizgilerle belirlenmiş alan, antik çağlarda oynanan bu gibi oyunların alanlarına benzeme olasılığı çok daha yüksek.

İkincisi tek tip taş yapısı. Türk Daması oynanan taşlar hem biçim bakımından hem de hareket kabiliyeti olarak tek tip bir yapı oluşturur. Sekizinci veya birinci haneye ulaşarak terfi eden taş daha geniş bir hareket kabiliyeti kazansa da biçim olarak şeklini muhafaza eder.

Üçüncü olarak taşların hareket yönleri. Türk Damasında bütün taşlar sade dikey ve yatay yönde hareket eder. Taşlar terfi etse de hareket yönlerinden bir değişim olmaz. Ne fil veya vezir gibi diyagonal ne de at gibi kırık eğik hareket etmez. Bir de taşların üzerinden atlamak var bu da o dönemler için çok daha olası.

Bütün bu örtüşmelere ve coğrafi devamlılığa rağmen Türk Daması aslında atası olan antik oyunları gereğince sahiplenemiyor.

Ben bu konuda gelişme sağlamanın en ideal yolunun üniversitelere, özellikle de arkeoloji, tarih ve edebiyat bölümlerine damayı anlatmaktan geçtiğine inanıyorum. Akademik açıdan tatminkar bir dil ve izah oluşturmak şart.

Edebiyatımızda ve folklorik kültürümüzde de damanın olması gerektiği kadar yer alamamış olması da bu sebepten.

Sadece oynamak veya oynatmak değil, anlatmakta lazım. Gereken kültürel perdeden tabii ki.

Peki o günden bu yana hangi gelişmeler oldu damamızda. Şu ana kadar hiç ama umudum var.

Bu hafta oyunlar Hasan Atilla'dan. Kalın sağlıcakla.

1. Oyunun çözümü

b34 - f34 - h45 - c2d - a4b d45 - e3f - d3h7 - h78 (1-0)

2. Oyunun çözümü

h3g - d34 - b45 - b3d5 - g4f - f4b8 - a3b (1-0)

3. Oyunun çözümü

g45 - h4f - g2f - g3f - e3f - c4g8 (1-0)