30 kuruş mısır üretimini vurdu
Mısır üreticisini önce 30 kuruş artan taban fiyatı sonra da kuraklık perişan etti. Hasat öncesi yapılan ithalat fiyatın daha da düşmesine neden oldu. Tarım Bakanlığı’nın Tarımsal SİT alanı ilan ettiği Sakarya Ovası’nda üretici, mısır yerine artık kavak, fındık dikmeye başladı.
Türkiye’nin en verimli ovalarından Sakarya ve Akyazı’da mısırdaki verim bu yıl düştü. Önceki yıllarda dönümünden 1500 kilo mısır alan üretici bu yıl yarı yarıya kayıp yaşadı. TMO’nun açıkladığı 6 liralık taban fiyat ise maliyetleri bile karşılamıyor. Akyazı Ziraat Odası Başkanı A. Şener Bayraktar ile ovada yaşanan sorunu ve çözümü konuştuk.
-
Mısır üreticisi şu anda ne durumda?
Bu sene mısır hasadında önemli zorluklarla karşı karşıyayız. Bir taraftan geçen yıla göre fiyatın düşük kalması, diğer taraftan üreticinin verimlilik rakamları, gerçekten üreticiyi zor bir sürecin içine bıraktı. Bu şartlar altında üreticinin mısırdan para kazanıp geçinebilmesi, borçlarını ödeyebilmesi zor.
SEZON ÖNCESİ GÜMRÜKSÜZ İTHALAT YAPILDI
İklim koşullarının önüne geçmek mümkün değil. Çiftçi üretime başlarken bu riskleri biliyor. Bu risklerle üretim yaparken bir de Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO)’nin açıkladığı fiyat var. Böyle bir fiyatın açıklanması üreticiyi daha da zora soktu. Geçen sene TMO, 5 lira 70 kuruş açıklamıştı, bu sene 6 lira. Ülkede enflasyon yüzde 65. Üretim yapan insanların kazandığı gelirle yaşamsal harcamalarını yapabilmesi için en az yüzde 65’lik bir fiyat artışının söz konusu olması gerekiyordu. Açıklanan fiyat, serbest piyasadaki fiyatları da olumsuz etkiledi. Üreticimiz tüccara mısırını satmaya başladı. Bölge mısırı rutubetli. 30 rutubet mısır şu an 3 lira 70 kuruştan alınıyor. İklim koşullarından kaynaklı sorunlar da var. Geçen sene yaklaşık 1400-1600-1700 kilo verim alan üretici bu yıl 700-800 kilo ürün aldı. Bir önemli neden de sıfır gümrükle ithalat yapılması. Sezon öncesinde ithalat stoku da bu sorunlara neden oldu.
‘KONYA EKMESİN DİYE SAKARYA DA CEZALANDIRILDI’
-
Şu anda ne yapılması gerekiyor? Çağrınız olacak mı?
Özellikle Konya gibi ülkemizin buğday deposu diye gördüğümüz bölgelerde mısır üretiminin önüne geçmeye çalışılıyor. Fiyatın düşük açıklanmasının nedenlerinden biri de o bölgelerde mısır üretimini engellemek. Ama siz başka alternatif ürün üretme şansı olmayan ve bakanlığın da mısır üretimini teşvik ettiği Sakarya gibi illerdeki üreticiyi de cezalandırıyorsunuz. Madem böyle bir yol tercih ettiniz o zaman teşvik ettiğiniz illerdeki üreticilere ton başına 2000 lira destek vermeniz gerekiyor. Yaklaşık 10 yıldır kilo başına 3 kuruşluk destekleme var. Bu desteklemenin bir anlamı da kalmadı. Desteklerin üretimin maliyetlerini azaltma yönünde bir görevi yerine getirmesi isteniyorsa o zaman üreticinin üretmek için kullandığı her türlü ham maddedeki artış dikkate alınarak desteklerin de arttırılması gerekir.
‘ÜLKE KAYBEDİYOR’
Üreticiyi üretimde tutmak için üreticiye kazandırmak zorundasınız. Üretici kazanmazsa üretme heyecanını kaybediyor. Peki kazanma nasıl olur? Ya fiyat yoluyla olacak ya desteklemeler yoluyla olacak. Yoksa üretici üretimden vazgeçer. Sakarya Ovası önemli bir tarımsal havza. Tarım Bakanlığı Tarımsal SİT alanı ilan etti. Bu verimli topraklarda üreticilerimiz mısır üretiminden vazgeçerek kavak dikmeye başladılar, fındık dikmeye başladılar. Bu durum ülkenin kaybı olarak önümüzdeki yıllarda karşımıza çıkacak. Sakarya Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı ve Akyazı Ziraat Odası Başkanı olarak konuyu Cumhurbaşkanı yardımcımız Sayın Cevdet Yılmaz'ın başkanlığında yapılan toplantılarda milletvekillerimize, bölgedeki bütün siyasi parti yetkililerine iletiyoruz. Mısır üreticisinin bu yılki mağduriyetinin giderilmesi adına mutlak suretle tekrar tekrar ifade ediyorum, ton başına en az 2000 lira destek verilmesi zorunluluk haline geldi.
ÜRETİCİLER DERT KÜPÜ: VERİMDE KAYIP YAŞADIK
Üretici Mehmet Kurtoğlu, TMO’nun açıkladığı fiyattan dolayı zararına mısır sattıklarını belirtti, kuraklığın da bellerini iyice büktüğünü…
Kurtoğlu, “Mısırın durumu berbat, zarardayız.” dedi. Fahrettin Yolcu da havaların kurak gitmesinden dolayı yüzde 50’ye varan verim düşüklüğü yaşadıklarını belirterek şöyle konuştu: “İki seneden beri otla mücadele ettiğimiz mısırda ilaçlar fayda etmiyor. Tahminimizce Tarım Bakanlığı bunların içindeki etken maddeyi düşürdü. Yabani ota boğuluyor tarlalarımız. Bu yüzden de verimlerimiz düşüyor. Diğer bir konu fiyat konumuz. Devletin verdiği 14 rutubete 6 bin lira. Bizim bu ovada 14 rutubet mısırımız hiçbir zaman olmadı. Bizim mısır 30 rutubet. O da 3 bin 700 lira ediyor. Bu da geçen senenin altında bir rakam.”
İzzet Akarca ise rutubet oranından dolayı TMO’nun kendilerinden mısır almadığını belirtti. “TMO 14 rutubet mısır alıyor. O da Sakarya bölgesinde olmadığı için mecbur esnafa veriyoruz. Esnaf da dilediği gibi fiyat veriyor. Şu an mısır üreticisi mağdur. En azından Sakarya Ovası için mısır pirim desteklerini yükseltseler. Girdilerimiz sürekli artıyor ama bizim aldığımız destek hala 30 kuruş. Gerçekten mısır üreticisi tamamen kontak kapatma noktasında. Böyle giderse seneye bu mısır işi biter.” diye konuştu.
Süleyman Kurt da şöyle konuştu: “Havaların çok yağışlı gitmesi bazı arazilerin geç ekilmesine neden oldu. Havaların kurak gitmesi de verimleri düşürdü. Normalde Sakarya ve Akyazı ovalarında bir dönüm araziden 1400 kilonun altında mısır olmaz. Bu sene ise bir dönüm araziden bir ton aldım. Bu koşullar altında devletin bizi desteklemesi lazım.”
Üretici Ümmet Barış Özmen, maliyetleri karşılayamayacak duruma geldiklerini belirterek, “Fiyatlar şu an geçen senenin altında. Bunun en büyük sebebi ülkemizin yapmış olduğu ithalat. Bir de devletin verdiği fiyattan alım yapan hiçbir yer yok. Özel sektör şu an 5400 liradan, 14 rutubet mısır alıyor. Bizim o mısırı buradan çıkartma şansımız yok.” diye konuştu.