6,5 milyon riskli konut için çağrı
Son 21 yılda ülkenin dört bir yanında 3,3 milyon konutun dönüşümü sağlanmış olsa da hala riskli olduğu aktarılan 6,5 milyon konutun varlığı bu konuya verilmesi gereken öneme işaret ediyor.
Uzmanlar, riskli konutlarda oturan vatandaşları binalarını bir an önce dönüştürmeleri veya güçlendirmeleri konusunda uyarırken, bu noktada süreçlerin hızlandırılması ve destek sağlanması çağrısında bulunuyor.
Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Başkanı Sinan Türkkan, şöyle dedi: "Şiddetli bir depremde hasar alması beklenen bu konutların 5 milyonu güçlendirmeyle kurtarılabilir. Bu hanelerin İstanbul'da bulunan 600 bin adetten 150 bini için hemen harekete geçilmesi gerekiyor. Deprem kuşağında bulunan Türkiye'nin riskli konutlar noktasında beklemeye tahammülü yok. Bir an önce harekete geçmek gerekiyor. Başta İstanbul olmak üzere bu riskli yapılardan bir an önce kurtulmamız hayati önemde."
HIZLI VE DÜŞÜK MALİYET
Türkkan, depremler ve artan maliyetler nedeniyle son yıllarda güçlendirmeye talebin arttığını, yüksek kiraların ise vatandaşları "binayı boşaltmadan güçlendirmeye" yönlendirdiğini söyledi. Gelişen yöntemler sayesinde bina boşaltılmadan ve içinde yaşam sürerken yapının güçlendirilebildiğini vurgulayan Türkkan, ancak bunun tüm güçlendirme projelerinde mümkün olmadığını bildirdi.
Türkkan, güçlendirmenin yıkıp yeniden yapmaya göre çok daha hızlı ve düşük maliyete sahip olduğunu kaydederek, depreme karşı güçlendirmenin tamamen bilimsel metotlarla ve uzun süren çalışmalar sonrası belirlenen en ideal yöntemlerle gerçekleştirildiğini, tüm süreçlerin titiz bir şekilde takip edildiğini anlattı. Türkkan, doğru zemin, malzeme ve sistemin bir araya geldiğinde asla çökme olmayacağının söyledi.
HEPSİNİ YIKIP TEKRAR YAPAMAYIZ
İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi'nden Prof. Dr. Ali Hepşen, yıkıp yeniden yapmanın maliyetine işaret ederek, söz konusu riskli yapıların dönüşümü için cari fiyatlarla yaklaşık 7 trilyon TL civarında bir bütçeye ihtiyaç olduğunu, bu nedenle bakış açısının farklılaştırılması gerektiğini söyledi. Hepşen, "Güçlendirme için maliklerin 5'te 4 çoğunluğunun aranmalı ya da güçlendirmeyeyi zorlayıcı unsurlar yeniden gözden geçirilmeli" dedi.
DÜZCE'DE 8 BÖLGE BELİRLENDİ
25 yıl içende 3 büyük deprem yaşayan ve konut stokunun yüzde 80'i yenilenen Düzce'de, kentsel dönüşüm için 8 bölge tespit edilerek, strateji belgeleri hazırlandı. Kentte en son 23 Kasım 2022'de meydana gelen 5,9 büyüklüğündeki depremde herhangi bir can kaybı yaşanmadı ve yıkılan bina olmadı. Depremlerin ardından "deprem dirençli kent" oluşturma hedefiyle risk taşımayan bölgelerde yapılan kalıcı konutlar ve zaman içerisinde gerçekleştirilen kentsel dönüşüm çalışmalarıyla Düzce'de yapı stokunun yaklaşık yüzde 80'i yenilendi. Özlü, bundan sonraki kentsel dönüşüm sürecinde Japonya'yı rol model almak istediklerini dile getirerek, "Japonya, deprem ülkesidir. Orada çok sayıda deprem olur ama kimse hayatını kaybetmez. Düzce'yi Japonya gibi depreme karşı dayanıklı, sağlam bir şehir olarak inşa edeceğiz." şeklinde konuştu.
‘ACİLEN REZERV ALANLAR KURULSUN’
Edirne Arama Kurtarma Derneği (EDAK) Yönetim Kurulu Başkanı Serhad Ceylan, İstanbul'da olası depreme karşı Edirne'de uluslararası yardımların organize edilebileceği alanların kurulması gerektiğini söyledi. EDAK tarafından 17 Ağustos Marmara Depremi'nin 24. yılı dolayısıyla Saraçlar Caddesi'nde stant açılarak bilgilendirici broşür dağıtıldı. Dernek Başkanı Ceylan, gazetecilere yaptığı açıklamada, depreme karşı tüm kamu kurum ve kuruluşların bir arada hareket etmesi gerektiğini ifade etti. Kahramanmaraş merkezli depremlerde EDAK olarak görev aldıklarını anımsatan Ceylan, olası İstanbul depreminde gönderilecek uluslararası yardımların koordine edilmesi için Edirne'de çeşitli alanlar kurulması gerektiğini belirtti.
Edirne'de çok acil olarak bu konuda çalışma yapılması gerektiğini ifade eden Ceylan, "Acilen Edirne'ye bu konuda uluslararası yardımların yönlendirilmesiyle ilgili, o bölgeden gelecek göçün karşılanmasıyla ilgili altyapısı bitmiş alanların yaratılması çok önemli, Edirne, Kırklareli gibi şehirlerde acilen rezerv alanların kurulması gerekiyor. Konteyner kent kurulması için bölgenin belirlenmesi şart." diye konuştu.