AB, ABD-İngiltere-Avustralya ittifakına ateş püskürdü: Sırtımızdan bıçaklandık
AB ve ABD arasında tansiyon yükseliyor. ABD, İngiltere ve Avustralya'nın imzaladığı, ''AUKUS'' olarak bilinen anlaşma sonrası Fransa ile imzalanan denizaltı anlaşmasını iptal edilmesinin ardından büyük tepki gösterdi. İmzalanan bu anlaşma, Asya-Pasifikte özellikle Çin'e karşı oluşturulmuştu
Avustralya, ABD ve İngiltere tarafından 16 Eylül'de imzalan AUKUS anlaşmasının ardından, Avustralya'nın Fransız Naval Group'la yaptığı, 12 geleneksel dizel elektrikli denizaltı inşasını öngören 90 milyar Avustralya doları (66 milyar ABD doları) tutarındaki sözleşmenin iptal edildiği açıklanmıştı. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian Avustralya’nın anlaşmadan çekilmesini ‘müttefiki sırtından bıçaklama’ diyerek ihanet olarak yorumladı. Drian, yapılan hamlenin güven baltaladığını da söyledi. Fransa, olayın ardından ABD ve Avusturalya Büyükelçilerini geri çağırdı ve Avrupa’ya kendi stratejik bağımsızlığını ve savunmasını güçlendirme çağrısında bulundu.
'ABD NEREYE DÖNDÜ BİLMİYORUZ'
Sözleşmenin iptali sonrası Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel ABD'ye ateş püskürdü. BM 76. Genel Kurulu Görüşmeleri için New York'ta bulunan Michel, gazetecilere yaptığı açıklamada ABD'yi sadakatsizlikle suçlayarak, ''Amerika geri döndü ne demek, ABD Amerika'ya mı başka bir yere mi döndü bilmiyoruz.'' açıklamasını yaptı. Michel ayrıca, ''Joe Biden yönetimi, 'Amerika geri döndü' diyerek tarihi bir mesaj vermişti ama şu an sorguluyoruz. Müttefikler için temel ilke şeffaflık ve güvendir ve bunlar bir arada olur. Peki biz ne görüyoruz? Net bir şekilde şeffaflık ve sadakat eksikliği gözlemliyoruz.'' ifadelerini kullandı.
AB DIŞİŞLERİ BAKANLARINDAN FRANSA'YA DESTEK
Avrupa Birliği dışişleri bakanları, Avustralya'nın Fransa ile denizaltı siparişini hurdaya ayırması kararının üzerine 20 Eylül Pazartesi günü New York'ta BM toplantısı sırasında Fransa ile destek ve dayanışmayı dile getirdiler. AB dış politika sorumlusu Josep Borrell, dünya liderlerinin yıllık BM toplantısının arasında düzenlenen kapalı toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, Çin'in bulunduğu istikrarlı ve barışçıl bir Asya-Pasifik bölgesi elde etmek için daha fazla iş birliği, daha fazla koordinasyon ve daha az bölünmenin gerektiğini söyledi.
AB KOMİSYONU BAŞKANI: KABUL EDİLEMEZ
AB Komisyonu Başkanı Usula Von der Leyen, CNN televizyonuna konuyla ilgili yaptığı açıklamasında, “AB üyesi ülkelerinden birine kabul edilemez bir muamele yapıldı. Ne olduğunu ve neden olduğunu anlamak istiyoruz. Bu nedenle, her zamanki gibi iş yapmaya devam etmeden önce bunu öğrenmeniz gerekir” ifadelerini kullandı.
Leyen, AB'yi şimdiye kadar geride tutan şeyin, "Sadece kapasite eksikliği değil, siyasi irade eksikliği." olduğunu açıkladı. Leyen ABD'ye de mesaj yolladı. Yaptığı açıklamada, "Dünyadaki en gelişmiş güçlere sahip olabilirsiniz, ama onları kullanmaya hiç hazır değilseniz, ne işe yararlar?" dedi. Avrupa İşleri Bakanı Clement Beaune ise, bu durumun AB-Avustralya ticaret müzakerelerini raydan çıkarabileceğini öne sürdü.
NATO'DAN BAĞIMSIZ SAVUNMA BİRLİĞİ
AB Komisyonu Başkanı Leyen, askeri ittifaklarla ilgili de açıklama yaptı. Leyen, AB'nin savunma birliği kurmak konusunda adımlarını hızlandıracağını, NATO dışında da bağımsız şekilde hareket kabiliyetine sahip olunması gerektiğini belirtti.
Fransa'da gelecek sene bu meselenin detaylarının ele alınacağı bir zirve düzenleneceğini anımsatan von der Leyen, bu sırada da uygulanabilir adımlar konusunda çalışmaya devam edileceğini kaydetti.