AB Temsilcisi: Çok yanlı bir sistem inşa edilmeli
AB Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, dünya düzeninin salgından çok daha önce yara aldığını belirterek ABD’nin tek taraflı hamlelerini işaret etti. Çok taraflı yeni bir düzen kurulması gerektiğini vurgulayan Borrell, Çin’i AB’nin önemli bir işbirliği ortağı olarak tanımladı.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Euronews’ten Isabelle Kumar’ın Kovid-19 sürecinde AB-Çin-ABD ilişkilerine dair sorularını yanıtladı.
AB Yüksek Temsilcisi Borell, 9 Mayıs’ta Euronews’te yayımlanan röportajda, AB’nin Çin’e yönelik yaklaşımını, Brüksel-Washington ilişkilerini ve salgının dünya düzenine etkisini değerlendirdi.
‘VİRÜSÜN KAYNAĞINA DAİR KANIT YOK’
Borrell, virüsün kaynağına ve Çin’in Wuhan kentindeki laboratuvarda üretildiğine dair ellerinde kanıt olup olmadığı sorusunu, “Bilimsel açıdan bakıldığında nerede, ne zaman ve nasıl üretildiğine dair bende bir kanıt yok” sözleriyle yanıtladı.
Borrell, “Laboratuvarda mı üretildi, balık pazarından mı çıktı, doğal bir virüs mü… bilmiyorum. Bildiğim şey, Çin ve ABD arasında, virüsün çıkış noktasına dair bir tartışma olduğu. Samimi olmak gerekirse, biz Avrupa olarak bu tartışmayı körüklemekten kaçınmalıyız. Bu son salgın olmayacak, o nedenle salgınları engelleyebilmek için virüsün nasıl ortaya çıktığı ile ilgili bilimsel çalışmalardan yana olmalıyız” dedi.
‘SUÇLAMAK YERİNE BİLİMSEL TAVIR ALALIM’
Borrell kaynak tartışmasına ilişkin sözlerini şöyle sürdürdü: “Bizim isteğimiz ve olması gereken, birilerini suçlamak değil, bu tür olayların nasıl başladığını, nasıl ortaya çıkabildiğini anlayabilmemiz için bilimden yana tavır almamızdır, ki benzer krizleri önleyebilelim.”
‘ÇİN ÖNEMLİ BİR ORTAK’
AB Temsilcisi, Avrupa Birliği’nin Çin ile ilişkilerine dair soruyu ise şöyle yanıtladı: “Çin ile yapıcı ilişkilere sahibiz ve benim görevim de bu ilişkiyi sürdürmek. Bir çok alanda Çin güçlü bir devlet. Çok farklı açılardan değerlendirmek gerekiyor zira ilişkilerimiz karmaşık. Rekabet ediyoruz, ekonomik açıdan… Faklı bir siyasi yapıya sahipler, bu nedenle Çin sistemik de bir rakip. Fakat aynı zamanda, güçlü ekonomik ve ticari işbirliğinin yanı sıra iklim krizi, çok yanlılık gibi konularda da önemli çalışmalar yürütüyoruz.”
Muhabirin, “Çin’e bir rakip olarak güveniyor musunuz” sorusu üzerine Borrell şu yanıtı verdi: “Çin’i sadece sistemik bir rakip olarak değil, önemli bir ortak olarak ele almak lazım.”
‘DÜZENSİZ BİR DÜNYADAYIZ’
AB-ABD ilişkilerine ve yeni dünya düzenine ilişkin Borrell şu yorumda bulundu:
“Dünya salgından çok daha önce yara almıştı. Özellikle ABD’nin, küresel meselelerle ilgili uluslararası anlaşmalardan çekilmesinden dolayı, çok taraflılık prensibinde sıkıntılar yaşanıyordu. Bugünkü dünya düzeninin bir düzen olmadığı, İkinci Dünya Savaşı sonunda yapılan güç dağılımdan çok farklı olarak, bugün artık gerçek güç dağılımının olmadığı gayet net. O dönemde ABD’nin liderliği ele alışı ile yeni bir düzen doğmuştu. Bugün düzensiz bir dünyada yaşadığımızı, AB’nin önemli rol oynayacağı, çok yanlı bir sistemin inşa edilmesi gerektiğini düşünüyorum.”
‘ABD İLE ANLAŞMAZLIKLAR VAR’
AB ile ABD arasındaki anlaşmazlıklara da değinen Borrell şunları söyledi:
“Bizimle ABD arasında anlaşmazlıklar olduğunu herkes biliyor. ABD’den, onlarla hemfikir olmadığımız ya da beğenmediğimiz açıklamalar gelebiliyor. Tüm anlaşmazlıklara rağmen olumlu ilişkiler kurmaya çalışıyoruz, bunun da yöntemi bu.”