ABD’de büyük grev seçimi etkileyebilir
General Motors, Ford ve Stellantis'e ait üç fabrikada önceki gün yaklaşık 13 bin işçi iş bıraktı.Bu grevin tedarik sorunları ve fiyat artışları yoluyla ekonomik kayıplara neden olabileceği tahmin ediliyor
Amerika Birleşik Devletleri’nin tarihindeki en önemli grevlerinden biri cuma günü erken saatlerde başladı. 14 Eylül’de üç şirketin altında çalışan yaklaşık 150 bin işçinin yeni sözleşmesine yönelik görüşmelerde sonuç çıkmadı. Grevin 10 gün sürmesi halinde 5 milyar dolarlık bir zarardan bahsediliyor. Bu ekonomik zararın 2024 yılında yapılacak olan Başkanlık seçiminde özellikle Biden’ı zor duruma sokabilir.
ENFLASYONU TETİKLİYOR
Grev ABD’nin otomobil üretimini kalbinden vuruyor. Grevin uzun sürmesi enflasyon endişelerini beraberinde getiriyor. Kovid-19 salgınından dolayı tedarik zincirinde oluşan kesintinin üstüne böyle bir grevin devam etme ihtimali otomobil fiyatlarını artıracak. Bu durumun halihazırda yüksek enflasyondan zarar gören ekonomiyi daha da zorlayabileceğini belirtiliyor. Aynı zamanda grev istihdam kayıplarına da neden olabilir.
989 MİLYON DOLAR ÜRETİCİ KAYBI
Grevin 10 gün sürmesinin toplam 859 milyon dolarlık ücret kaybına ve 989 milyon dolarlık üretici kaybına neden olacağı öngörülüyor.
Salgın öncesinde rekor düşük seviyelere inen araç stoku yavaş yavaş yükselmesine rağmen Eylül 2019'un oldukça altında seyrederken, çok kısa süreli bir grevde tüketici ve bayi kayıplarının etkisinin izole edilebileceği değerlendiriliyor. Ancak mevcut stokların 2019'daki seviyesinin yaklaşık 5'te 1'i civarında olduğu göz önüne alındığında, bu koşullardaki grevin muhtemelen bayileri ve müşterileri çok daha erken etkilemesi bekleniyor.
BIDEN: KİMSE GREV İSTEMİYOR
ABD Başkanı Joe Biden iki yardımcısını, Gene Sperling ve Çalışma Bakanı Julie Su'yu müzakerelerin ilerlemesine yardımcı olmak üzere Detroit'e gönderdi ve her iki tarafı da pazarlık masasına dönmeye çağırdı. Beyaz Saray'dan yaptığı açıklamada Biden, "kimsenin grev istemediğini" ancak "rekor şirket karlarının UAW için rekor sözleşmelerle paylaşılması gerektiğine" inandığını söyledi. Biden, "Şirketler bazı önemli tekliflerde bulundular. Ancak rekor şirket karlarının rekor sözleşmeler anlamına gelmesini sağlamak için bunun daha da ileri gitmesi gerektiğine inanıyorum.” ifadelerini kullandı.
TANSİYONU ARTIRAN HAMLE
Grevler yaşanırken Ford firmasından ateşi körükleyen bir hamle geldi. Cuma günü Ford, "grevin bir sonucu olarak" Michigan'daki bir montaj fabrikasında çalışan 600 işçiyi işten çıkardığını duyurdu. Bu hamlenin grevin süresini tetikleyeceği tahmin ediliyor
General Motors’un CEO'su Mary Barra da CNBC'ye verdiği demeçte "Son derece sinirli ve hayal kırıklığına uğramış durumdayım. Şu anda greve gitmemize gerek yok. Masaya tarihi bir teklif koyduk." ifadelerini kullandı.
Bara, otomobil üreticilerine karşı daha agresif bir duruş vaat ederek UAW başkanlığını kazanan Shawn Fain'e atıfta bulunarak "her müzakerenin liderin kişiliğine büründüğünü" de sözlerine ekledi.
İSÇİLER NE TALEP EDİYOR?
Sendika, ücretlerin enflasyona ayak uyduramadığını söyleyerek işçiler için dört yıl içinde yüzde 36 ücret artışı talep etti. Tam zamanlı işçiler saatte yaklaşık 18 ila 32 dolar kazanırken, üç büyük şirketteki CEO'ların her biri geçen yıl toplam 20 milyon dolardan fazla tazminat kazandı. UAW ayrıca, yeni işçilerin daha düşük ücret alması ve daha kötü sosyal haklara sahip olması anlamına gelen kademeli istihdam sistemine de son verilmesini istiyor. Şirketler ise yıllardır olduğundan daha yüksek ücret artışları teklif ettiklerini ancak sendikanın tüm taleplerini karşılayamayacaklarını ve ayakta kalamayacaklarını belirttiler.
Otomobil endüstrisi Detroit ve çevresindeki bölgeler için onlarca yıldır önemli bir bel kemiği olmuştur ve grevdeki işçilerin çoğu, birden fazla üyesinin otomobil endüstrisinde çalıştığı ailelerden geliyor. Bazı işçiler neredeyse tüm kariyerleri boyunca otomobil üreticileri için çalışmış ve otomobillere karşı derin bir takdir duyuyor.