ABD’deki grev neyin habercisi?

Ford, Stellantis ve General Motors (UAW), Birleşik Otomotiv İşçileri sendikası

işçileri, yeni sendika sözleşmeleri için geçici anlaşmalara varılmaması halinde greve hazırlanıyor.

Yaklaşık 150.000 den fazla otomotiv işçilerin, bu büyük otomobil grevine girildiğini söyleyebilirim.

Birleşik Otomotiv İşçileri sendikası, tarihinde ilk kez General Motors, Ford ve Stellantis Amerika'nın sendikalı otomobil üreticilerinin üçü de aynı anda greve çıkıyor.

UAW sendika üyesi Üç büyük şirketin çalışanlarından yaklaşık 13.000 işçisi şimdiden işten ayrıldı.

Ford, Michigan Assembly fabrikasından yapılan açıklamaya göre, yaklaşık 600 işçiyi işten çıkaracağını ve işçilere işten kovmaktan başka çaresi olmadığını söyledi.

Tabi muhabirler bunun geçici bir işten çıkarma ile müzakerenin bir parçası olduğunu kısaca geçici bir durum olarak yorumladılar.

Şayet, Otomotiv sektörü olarak tüm paydaşlarda etkileşim yaratılırsa, Özellikle bu şirketlere ait montaj fabrikaların tümü, otomotiv yan sanayi ile montaj parça sağlayan fabrikaların da hedefinde olacaktır.

Ve eğer bu grev gerçekleşirse, otomotiv endüstrisinin yanı sıra, ABD ekonomisine de ciddi bir darbe vuracaktır.

BU DURUM NASIL GELİŞTİ?

Aslında mesele 2007-2008 ABD’de kriz olduğu dönemde işçilerin kendilerinden alınan hakları ile başlıyor.

2007'den bu yana işe alınan işçilere yönelik daha düşük maaş ve sosyal haklar ile geçmişteki geleneksel emeklilik planının geri verilmesini ve emeklilik sağlık sigortası kapsamının geri getirilmesini talep ediyorlardı.

UAW Sendikası ayrıca kendilerini yüksek fiyatlardan korumak için yaşam maliyeti düzenlemelerinin geri getirilmesini ve son yıllarda enflasyon nedeniyle reel ücretlerin düştüğünü, şirketlerin rekor ya da rekora yakın kârlar açıklamasına rağmen otomobil üreticilerinin kendilerine bundan pay vermediklerini belirttiler.

Aslında mesele 2007-2008 ABD’de kriz olduğu dönemde işçilerin kendilerinden alınan hakları ile başlıyor.

2007'den bu yana işe alınan işçilere yönelik daha düşük maaş ve sosyal haklar ile geçmişteki geleneksel emeklilik planının geri verilmesini ve emeklilik sağlık sigortası kapsamının geri getirilmesini talep ediyorlardı.

UAW Sendikası ayrıca kendilerini yüksek fiyatlardan korumak için yaşam maliyeti düzenlemelerinin geri getirilmesini ve son yıllarda enflasyon nedeniyle reel ücretlerin düştüğünü, şirketlerin rekor ya da rekora yakın kârlar açıklamasına rağmen otomobil üreticilerinin kendilerine bundan pay vermediklerini belirttiler.

Aslında, UAW sendikasına bağlı çalışan işçilerin sözleşme saatlik ücret süresi boyunca %20'lik bir zam ve %5'lik dört ek zam talebiyle müzakerelere başlamıştı. Ancak, Mevcut saatlik ücretin 32 dolar olduğu eyaletlerde, en kıdemli otomotiv işçilerinin bile fazla mesaiye ve kar paylaşımı ikramiyeleri hariç olmak üzere yıllık 80.000 doların altında ücrete tabi tutulması en tetikleyici nedenlerin biri olmuştu.

GM Ceo Mary Barra bugünkü yaptığı röportajında “Masada çok cazip teklifimiz var brüt ücretlerde %20’lik artış üzerine %21’e çıkarıyoruz ve işçilerimizi dünya sağlık standartların üzerinde koruyup iş güvenliği konusunda da gerekli tedbirlerimizi alarak sağlıyoruz bu gelişmelerden dolayı hayal kırıklığına uğradım” dedi.

Oysaki kendi içlerinde de çifte standart ücret politikalarından rahatsız olduklarını, zorunlu fazla mesaiye son verilmesini istediklerini işçilerle yapılan röportajlarda izliyoruz mesajına ise “performansa göre değişim doğru” diye yanıt veriyor.

Açıkçası röportajı izlerken son derece katı bir yaklaşım izledim. UAW sendikası, kıdemli işçilere ödenen ücretin yaklaşık yarısı kadar ücret alan geçici işçilerin kullanımına sınırlama getirilmesini ya da kullanımına son verilmesini istiyor.

Bu şartlar karşısında işçilerine ilk ihtar Ford şirketinden geldi ve Ford, şirketinde çalışan 57.000 işçisine sendikadan haftada 500 dolar grev yardımı alan işçilerin, işteyken kazanacakları ücretlerin yalnızca küçük bir kısmını alabileceklerini söyledi.

Ayrıca grevin uzun sürmesi halinde işçilerin kar paylaşımı çeklerinin Ford satışlarındaki darbe nedeniyle “azaltılabileceğini” söyledi.

Ancak maaş ve sosyal haklar konularının ötesinde, görüşmelerin temelindeki en büyük sorunlar arasında sendikanın iş kayıpları ve fabrika kapanmalarıyla ilgili endişeleri de elbette yer alıyor.

Sendikanın hesaplamalarına göre üç otomobil üreticisi, otomasyon, dış kaynak kullanımı ve sendikasız otomobil üreticilerinin pazar payı kaybının birleşimi nedeniyle şu ana kadar 65 fabrikayı kapattı.

Şimdi ise sosyal yardımlar ve iş güvencesi yönündeki iddialı talepleriyle İşçiler, yeni bir sözleşmeyle %40’lık artışla %3, iki kademeli ücret sistemine son verilmesini, emeklilere sağlanan sosyal yardımlarda artış ve kıdem tazminatının geri ödenmesi gibi taleplerde bulunuyorlar.

Bu arada sosyal yardımlar ve işçi programları konularında 2 taraf arasında haftalarca süren husumet yaşanmıştı ve 4,5 yıl boyunca sendika Başkanı Shan Fain bu tekliflerin yetersiz olarak nitelendirerek yüksek enflasyonun yüksek kurumsal karların yanı ısıra yüksek ek ödemelerini onlara pek faydası olmadığını söylemişti.

Son olarak; UAW Sendika üyeleri, Cuma günü General Motors, Ford ve Stellantis çalışanları Mizouri, Michigan ve Ohio'daki bölgelerindeki fabrikada çalışan elemanlar iş bıraktı. UAW sendika Başkanı, işten ayrılmaya yönelik stratejik yeni bir yaklaşım olarak adlandırdığı “zaman geçtikçe daha fazla yerel halkın ayağa kalkmaya ve greve katılmaya çağrılacaktır” dedi ve Şirketlere, greve katılmaya hazır olduğumuzu tüm dünyaya mücadelemizin haklı bir mücadele olduğunu göstermeliyiz.” demesi bunun sadece otomotiv sektörün greve gitmesi olarak görülmediğini ciddi bir işçi ayaklanması olarak gördüğümü belirtmek isterim.

Bu öyle bir tehlike ki, Morgan Stanley, yatırımcılarına güçlü bir grev beklediğini açıkladı.

Tüm bu gelişmeleri izleyen ABD Başkanı Biden, “son on yılda UAW işçileri olağanüstü becerileri ve fedakarlıklar nedeniyle otomotiv sektöründe rekor karlar yaptı ve bence bu karlar işçilere adil şekilde paylaşılmadı. Kimse grev yapmak istemiyor” dedi.

Başkan Biden’ın Çözüm önerisi yok! Birleştirici yaklaşımı yok! Kimden yana olduğu belli değil sadece karlar adil şekilde paylaşılsın diyor sanki işçilerin tek istediği buymuş gibi.

Gelişmeleri izlemeye takip edeceğim.