Ağırlık merkezi Asya’ya kayıyor Avrupa tehlikede

Josep Borrell, sınırlarının ötesinde çok sayıda krizin yaşandığı ve ABD'nin savunma garantileri konusunda şüphelerin olduğu bir dönemde, Avrupa Birliği (AB)'nin geleceğinin tehlikede olduğunu söyledi. Borrell’in pazartesi günü, “Ateş Çemberindeki Avrupa” başlıklı konuşma ve denemelerinden oluşan bir derlemesi yayınlandı.

Borrell burada dünya meselelerinin durumuna ilişkin endişe verici bir tablo çizdi. Avrupalı yetkili, küresel güvenliği tehdit eden başlıca faktörler arasında Ukrayna, Gazze ve Afrika'daki çatışmaları saydı. Ofisinin internet sitesinde yayınlanan yazıda, “Son birkaç aydır yüzleşmek zorunda kaldığımız olaylar - ne yazık ki - daha önce konulan teşhisi doğruladı: Avrupa tehlikede.” ifadeleri yer aldı.

GÜVENLİK UYARISI

“Jeopolitik ortamımız kötüleşiyor ve kapımızın önünde çatışmalar ve krizler çoğalıyor. Ukrayna'dan Orta Doğu'ya, Güney Kafkasya'ya, Afrika Boynuzu'na ya da Sahel'e kadar.” diyen Borrell, “Tüm bunlar, ABD'nin Avrupa'nın güvenliğine yönelik gelecekteki taahhüdünün çok daha belirsiz hale geldiği bir zeminde gerçekleşiyor.” ifadelerini kullandı.

Kıdemli diplomat, Donald Trump'ın yeniden seçilmesi nedeniyle Washington'un “bir bütün olarak Avrupa'nın güvenliğine yönelik taahhüdünün gelecek için daha belirsiz hale geldiğini” savundu.

“Refahımız ve geleceğimiz her dört yılda bir ABD seçmenlerinin ruh haline bağlı olmaya devam edemez.” diye yazan Borrell, bloğun üye ülkelerini kendi savunmalarını güçlendirmeye çağırdı.

Diplomat, AB’nin bir savunma ittifakı olarak doğmadığını ancak deniz güvenliği, siber tehditlerle mücadele ya da yabancı bilgi manipülasyonu ve müdahalesi gibi alanlarda küresel bir güvenlik ortağı haline gelmesi gerektiğinin altını çizdi.

UKRAYNA İTİRAFI

Borrell, Avrupa’nın yeterince Ukrayna’yı savunamadığını söyledi. 45 milyar avrosu askeri destek olmak üzere 122 milyar Avro taahhüt ettiklerini belirten Borrell, “Ayrıca dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilen gelirleri Ukrayna'ya gelecekte yapılacak bu yardımı garanti altına almak için kullanmaya karar verdik. Ancak tüm bunlara rağmen, Ukrayna'ya sivil ve enerji altyapılarına yönelik sürekli hava saldırılarına karşı kendisini koruması için yeterli kaynak sağlamayı başaramadık.

"Kış Ukraynalılar için çok sert geçecek ve büyük elektrik kesintileri yaşanacak. Kaybedilen toprakları geri almak bir yana, Rus ordusunun Donetsk'e doğru ilerlemesini engelleyebilmesi için Ukrayna'ya özellikle mühimmat konusunda yeterli desteği sağlayamadık.” ifadelerini kullandı.

Avrupalı diplomat ayrıca Ukrayna'daki çatışmanın Batı'ya karşı bir geri kalanlar koalisyonunun sağlamlaşmasına yardımcı olabileceği yönünde ciddi bir risk olduğunu belirtti.

‘ASYA’YA DAHA FAZLA MÜDAHİL OLMALIYIZ’

Borrell dünyanın ağırlık merkezinin Asya ve Hint-Pasifik bölgesine doğru kaymakta olduğunu ve sınırlarımızdan uzakta olsa da Avrupa Birliği'nin dünyanın bu bölgesine daha fazla müdahil olması gerektiğini hiçbir zaman gözden kaçırmadıklarını belirtti.

Avrupalı diplomat, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti’nin Ukrayna'da Rusya’nın yanında yer almasının, küreselleşen dünyada tüm kriz alanlarının birbiriyle ne kadar yakından bağlantılı olduğunu söyledi.

Bu çerçevede, temmuz ayında Laos'un Vientiane şehrine yaptığı ziyaret sırasında Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği ile Avrupa’nın bağlarını güçlendirme kararlılığınu sürdürdüğünü ve kasım ayında da Japonya ve Güney Kore ile Avrupa dışında ilk kez olmak üzere iki yeni güvenlik ve savunma ortaklığı kurmayı başardıklarını belirtti.

SAHEL KOALİSYONU

Geçen ay Rusya'nın Kazan kentinde yapılan BRICS zirvesine de işaret eden Borrell, böyle bir koalisyonun Sahel'de (Afrika) de olabileceğini ve BM barış güçlerinin 2023 sonlarında Mali'den ayrılacağını vurguladı.

Borrell, “Batı'ya karşı geri kalanlar koalisyonu” diye adlandırdığı ülkelerin güçlenmesine yardımcı olan BRICS’in engellenmesi çağrısında bulundu.

Grubun üyeleri, Kiev ile yaşadığı anlaşmazlık nedeniyle Moskova'ya yaptırım uygulamayı reddetti ve krize diplomatik bir çözüm bulunmasını savunmaya devam ediyor.

İZOLASYON KORKUSU

Borrell, Trump ile birlikte olası izolasyon politikasından duyduğu endişeyi de dile getirdi. Trump'ın ikinci başkanlığının dış politikasının ne olacağını değerlendirmek için henüz çok erken olacağını belirten diplomat “Ancak bir bakıma ABD gerçekten izolasyonist bir politika izleyebilir. Fosil yakıt üretimi açısından bağımsızdır, topraklarında bol miktarda hammadde vardır ve sadece iki komşusu vardır: Kanada ve Meksika. Bu durum Avrupa Birliği için geçerli değildir.” değerlendirmesinde bulundu.