Akaryakıt sınıra dayandı Gaz için ilave alım yapılacak

Küresel enerji fiyatları gündemdeki yerini korumaya devam ediyor. Geçen günlerde 84 dolara dayanan Brent petrolün varil fiyatı şu günlerde 82 dolar düzeyinde. Dün Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından açıklanan Dünya Enerji Görünümü 2021 raporuna göre, rüzgar ve güneş enerjisinde yatırımlar artarken, bu yıl güçlü şekilde büyüyen kömür tüketiminin karbon emisyonlarının tarihteki en büyük ikinci yıllık artışı gerçekleştirmesine yol açması bekleniyor. Bugünün tüm taahhütlerinin yerine getirildiği senaryolara göre dünyanın petrol tüketimi 2050'de bugünkü seviyesi olan günlük 100 milyon varilden 75 milyon varile düşerken, net sıfır emisyon senaryosuna göre petrol tüketimi bu dönemde günlük 25 milyon varil olarak hesaplanıyor.

'TÜRBÜLANS RİSKİ ARTIYOR'

Dünyanın 2050'de net sıfır emisyona ulaşması için gerekli emisyon azaltımı yatırımlarının yüzde 40'ı kendini ödeyen yatırımlar olarak öne çıkıyor. Ayrıca, sıfır emisyon hedeflerinin başarılması rüzgar türbinleri, güneş paneller, bataryalar, elektrolizörler gibi alanlarda 2050'ye kadar 1 trilyon dolarlık piyasa oluşturabilir. IEA Başkanı Fatih Birol, rapora ilişkin değerlendirmesinde, "Küresel enerji piyasaları için daha fazla türbülans riski artıyor. Gelecekteki enerji ihtiyaçlarını karşılayacak kadar yatırım yapmıyoruz ve belirsizlikler önümüzde dalgalı bir döneme zemin hazırlıyor. Bu uyumsuzluğu gidermenin yolu tüm teknoloji ve pazarlarda temiz enerji yatırımlarında büyük bir artış gerçekleştirmekten geçiyor" dedi.

POMPAYA YANSIR MI?

Bu ortamda yükselen dolar/TL kuru ise Türkiye'nin enerji faturasını ayrıca kabartıyor. Yukarıda aktardığımız üzere son günlerde 80 doların üzerine çıpalanan petrol fiyatı ve 9 TL'nin üzerine çıkan kur dikkate alındığında akaryakıta zam gelmesi olası. Hükümet aylardır ÖTV gelirinden vazgeçerek zamların pompa fiyatlarına yansımasını önlüyordu. Son haftalarda gelen zamların ardından LPG ve motorinde eşel mobil uygulaması ile sağlanan desteğin sınırına gelinirken, benzinde 23 kuruşluk alan kaldı. Petrol ve döviz fiyatlarının bu şekilde seyretmesi halinde yeni bir zammın yapılması ve bu kez pompa fiyatlarında da değişim olması muhtemel. Öte yandan spot piyasada rekor seviyelere çıkan doğalgaz fiyatları da ülkeleri zorluyor. Özellikle kış yaklaşırken Avrupa'ya gaz tedariği sağlanması konusunda yükselen endişeler vadeli piyasada fiyatları rekora taşımıştı. Türkiye'nin ise uzun yıllar düşük seyreden LNG fiyatları sayesinde paçal fiyat anlamında gaz maliyetini bir miktar aşağı çekebildi. Ancak son aylarda bu durum tersine döndü ve boru hattından alınan gaz daha ucuza gelir oldu. Bu yıl 60 milyar metreküpe çıkması öngörülen gaz ihtiyacının karşılanması için ise ilave gaz alımı gündemde.

İHTİYAÇ YÜZDE 20 ARTACAK

Dün bir açıklama yapan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, kış aylarında artacak gaz talebinin karşılanması için ek kaynak görüşmelerinin sürdüğünü, uzun dönemli doğalgaz anlaşmalarının olmasının ise ellerini rahatlatan bir unsur olduğunu söyledi. Dönmez, şunları kaydetti:

"Doğalgaz ihtiyacımızın bu sene yaklaşık yüzde 20 artmasını öngörüyoruz. Farklı tedarik kanallarından ilave talebi karşılamak üzere planlamalarımızı yaklaşan kış şartlarına göre sürekli güncel tutuyoruz. Enerji fiyatlarının küresel ekonomileri allak bullak ettiği bir dönemde, maliyet artışlarının vatandaşlarımıza en az seviyede yansıması için elimizden gelen bütün çabayı ortaya koyuyoruz.

AKARYAKIT İSTASYONLARINDAN ŞİKAYETÇİYİZ

Şikayetvar 2021’in ilk 8 ayında en çok sorun yaşanan konuları derledi. Buna göre, akaryakıt istasyonlarıyla ilgili tüketicilerin en çok sorun yaşadığı konular incelendiğinde, ilk sırada istasyonlardaki market fiyatlarının yüksek olması geldi. Özellikle pandemi döneminde herkesin en çok dikkat ettiği konulardan biri olan hijyen bu alanda da karşımıza çıkıyor. Tüketiciler akaryakıt istasyonlarında yer alan tuvaletlerin temiz olmadığını dile getirerek Şikayetvar üzerinden sorunlarını aktardı. Kampanyalı kartla yapılan alımlarda kampanya şartlarına uyulmaması, personel bilgisizliğinden dolayı yanlış yakıt konulması, düşük kaliteli yakıt satışı ve araca verilen zarar akaryakıt istasyonlarıyla ilgili öne çıkan diğer şikayet konuları oldu.

KUR CEPHESİ YENİ ARTIŞLARA AÇIK!

Çin'de yoğun yağışlar kömür üretim bölgelerini vururken, fiyatlar yeni rekor seviyeye yükseldi. Kömür vadelileri Zhengzhou Emtia Piyasasında yüzde 8.8 yükselişle ton başına bin 640 yuan oldu. ÜNLÜ & Co'nun piyasa bültenine göre, “Dolar/TL yeni rekorlara açık. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Suriye’den gelen terör saldırılarına yönelik, ya bölgesel güçler ile birlikte ya da kendi başımıza mücadele edeceğiz açıklaması, dün kur ve faiz üzerinde baskı yarattı. Dolar/TL 9.04 ile rekor kırarken, 10 yıllık tahvil faizleri yüzde 19.33 seviyesinden kapandı. Enerji, navlun ve işgücü gibi maliyetlerde yaşanan artışların büyüme ve enflasyon verilerini nasıl etkilediği piyasalarca merak ediliyor.” Tüm bu gelişmelerin tüketici fiyatları tarafına yansımasını önümüzdeki aylarda göreceğiz.