Akyatan Lagünü'nde tehlike çanları çalıyor!

Adana'nın Karataş ilçesinde dalyan işletmesindeki balık çiftliğinin kirlettiği iddia edilen Akyatan Lagünü'nünde yapılan incelemenin ardından hazırlanan bilirkişi raporuna göre lagünün büyük bir bölümünün çamurlaştığı, suyun drenaj kanalları tarafından tatlılaştırıldığı ve bu nedenle balık popülasyonun değiştiği, çipura balığının yok olma seviyesine geldiği, sudaki kirliliğinin arttığı ortaya çıktı.

Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kesin korunacak hassas alan olarak tescil ve ilan edilen Adana'nın Karataş ilçesindeki Akyatan Lagünü'nün, bölgedeki dalyan işletmesindeki balık çiftliğinin ihmali nedeniyle kirlendiği iddia edildi. Sınırlı Sorumlu Karataş Su ve Tarım Ürünleri Üretim Pazarlama ve Kalkınma Kooperatifi ise 2022'de Karataş Sulh Hukuk Mahkemesi'ne başvurarak, flamingo, turna, yeşil ördek, sakar meke olmak üzere 250 türün kışladığı bölgedeki kirlilikle ilgili inceleme talep etti. Kooperatif ayrıca Çukurova Üniversitesi Sualtı Araştırma ve Uygulama Merkezi'nden rapor istedi. Sualtı Araştırma ve Uygulama Merkezi'nce yapılan incelemede 1998 yılında Sulak Alanları Koruma Sözleşmesi (Ramsar) kapsamına da alınan lagündeki tuzluluk oranının azaldığı ve kirlilik nedeniyle sığlaştığı belirlendi.

ÖNCE SUCUL SONRA KARASAL HAYAT BİTEBİLİR

Mahkemenin oluşturduğu 5 kişilik bilirkişi heyeti de hem lagünde hem de içerisindeki dalyanda yer alan balık çiftliğinde yaptığı incelemelerin ardından raporunu tamamlayarak mahkemeye sundu. Raporda lagünün büyük bir bölümünün çamurlaştığı, suyun drenaj kanalları tarafından tatlılaştırıldığı, tarım kaynaklı kimyasal atıkların aktığı ve bu nedenle balık popülasyonun değiştiği, çipura ve levrek balıklarının yok olma seviyesine geldiği, sudaki kirliliğinin arttığı, kuşların konakladığı alanın riske girdiği vurgulandı. Bilirkişi heyetinin sunduğu açıklamada, “Ekolojik değişikliklerin birçok canlının hayatına kastedeceği, uzun vadede gölün dolması ile önce sucul hayatı, sonrasında ise kuşların ve karasal çevresindeki hayatı bitirebileceği tahmin edilmektedir” denildi.

LAGÜNE FAZLADAN KİRLİLİK YÜKÜ

Dalyandaki balık çiftliğinde raporlanan incelemede ise plastik, hurda metal, tahta, ağ, köpük gibi atıkların kıyı, lagün, havuz ve toprak zemine atıldığı anlaşıldı. Lagün içerisindeki binada bulunan çeşmenin giderinin olmadığı ve yıkama sularının lagüne intikal ettiği görüldü. Toprak zeminde atık yağ kontaminasyonu olduğunu tespit eden bilirkişi, işletmede tehlikeli ve tehlikesiz atıklar için geçici depolama alanı olmadığını, atıkların mevcut mevzuatlara uygun toplanmadığını, atık yönetimi yönetmeliğine uyulmadığını belirledi. Açıklanan raporlarda, “Akyatan Lagünü iklim denizel fonksiyonlar, tarımsal faaliyetler, drenaj kanallarının, sanayi tesislerinin, çevre yerleşim birimlerinin etkisi altındayken dalyan işletmesi çevresinde tespit edilen kirlilik lagüne fazladan kirlilik yükü oluşturacaktır” ifadeleri yer aldı.

'BALIKLAR YOK OLMAK ÜZERE'

Mahkemeye yaptıkları müracaatın bilirkişi raporlarına karşın henüz sonuçlanmadığını belirten Karataş Su ve Tarım Ürünleri Üretim Pazarlama ve Kalkınma Kooperatifi Başkanı Ahmet Kaymaz, yetkililerden bir an önce lagünün yok olmasına engel olunmasını istedi. Kaymaz, "Balıklar yok olmak üzere. Bu işin acilen çözülmesi gerekiyor. Lagünün durumuna üzülüyoruz. Bilirkişi raporları buraya yıllardır hiçbir proje yapılmadığını ortaya koyuyor" dedi.