Alkol bağımlılığından kurtuluş

Alkol bağımlılığı pek çok bakış açısı ile değerlendirilmesi gereken süreğen bir rahatsızlıktır. Alkol bağımlılığı yalnızca alkol tüketimi ile ilişkilendirilebilen bir rahatsızlık değildir. Kişinin ve çevresinin ruhsal ve sosyal tüm durumlarını etkileyebilen, ayrıca kişinin fiziksel sağlığını olumsuz etkileyen bir durumdur. Dolayısıyla alkol bağımlılığı tedavi edilmesi gereken bir süreçtir. Alkol bağımlılığı tedavisi, alkol kullanımından kaynaklanan psikolojik, fiziksel ve sosyal sorunları bütüncül bir şekilde ele alarak tedavi etmeyi hedefleyen bir uygulamadır. Alkolizm tedavisi destek grupları, terapiler, diğer destek ve bakım hizmetlerini kapsamaktadır.

İŞ ALKOL TÜKETİMİNE ENGEL OLUNCA

Son yıllarda toplumda alkol tüketimi ve alkol kaynaklı ortaya çıkan sorunlar hızla artmaktadır. İlk alkol alımından itibaren ortaya çıkan gerginliği azaltma, kişiyi rahatlatma gibi toplum tarafından olumlu kabul edilen etkileri tüketimin devam edilmesine sebep olmaktadır. Kişiler sorunlar ve sıkıntılar ile baş etmek ya da keyif almak, neşelenmek gibi amaçlarla alkole yönelebilirler. Süreç içerisinde kullanılan alkol miktarı artar ve bu şekilde alkol bağımlılığı diğer bir deyişle alkolizm gelişir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından alkol bağımlılığı “uzun bir dönem boyunca, alışılmışın dışında alkol tüketen, alkol tüketimine bağlı olarak bedensel, toplumsal ve ruhsal sağlığın bozulmasına neden olan, bu süreci değerlendiremeyen, değerlendirilse dahi alkol alma isteğini kontrol edemeyen ve tedavi edilmesi gereken hastalık” şeklinde tanımlanmıştır. Tanımlardan bir diğeri ise “kişi tarafından alkolün işe değil; işin alkol tüketimine engel olduğunu düşünmesi hali” şeklindedir. Alkol bağımlılığı her yaş grubundan ve her cinsiyetten bireyin sağlık durumu olumsuz etkilemektedir. Alkolün kötüye kullanımı nedeniyle her yıl yüzlerce kişinin yaşamı son bulmaktadır. Ayrıca kişinin yaşam süresini ciddi oranlarda azaltmasıyla birlikte bağımlılık yapıcı maddelerin başında geldiği de söylenebilir. Alkol bağımlılığı kişinin uzun süre boyunca alkol tüketmesi nedeniyle vücutta alkole karşı direnç oluşması, oluşan direnç nedeniyle alkol tüketiminin yetersiz gelmesi, alınan alkol miktarı azaltılınca veya alkol tüketimi kesilince yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması şeklinde gelişir.

TEDAVİSİ MÜMKÜN VE ZORUNLU

Uzun süreli (süreğen) alkol tüketimi sonrasında gelişen alkolizmin tedavi edilmesi son derece önemlidir. Aksi takdirde alkolün kullanımına bağlı olarak istenmeyen ve çoğu zaman ölümle sonuçlanabilen alkol zehirlenmelerine neden olabilir. Tedavi edilmemiş alkol bağımlılığı, alkolün aşırı ve hızlı tüketilmesine bağlı olarak zehirlenme durumunun gelişmesine yol açar. Sarhoşluk ile gelişen rahatlama halini takiben saçmalama, konuşmalarda tutarsızlık, dikkat dağınıklığı, şuur kaybı, bilinç ve yön kaybı gözlenir. Ardından kişi sendelemeye, görme problemleri yaşamaya, acı ve soğuğa karşı duyarsızlaşmaya başlar. İleri düzeyde alkol komasında kişinin nabzı yavaşlar, beden ısısı normalin altına düşerek derin bir uykuya geçer. Bu durum ölüm ile sonuçlanabilir. Bu nedenle alkol bağımlılığının mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir.

KENDİ İSTEĞİ ÖNEMLİ

Alkol bağımlılığı tedavisi sürecinin başlangıcında hastanın genel durumu değerlendirilerek alkolü bırakma motivasyonu arttırılmaya çalışılır. Ardından alkolden arındırma ve uzun dönemlik tedavi yaklaşımları uygulanır. Alkolden arındırma işlemi, alkolün bırakılmasının ardından ortaya çıkan yoksunluk sendromlarının tedavisi yapılır. Uzun süreli tedavi yaklaşımları ise uzmanlar tarafından hastanın gereksinimlerine göre kişiye uygun sağaltım (sağlığa kavuşturma, iyileştirme) planı belirlenerek uygulamaya geçilir. Bu uygulamalar; psikoterapötik yaklaşım, ilaç tedavisi ve destek grupları şeklinde sıralanabilir. Alkol tüketimine bağlı olarak gelişen uyku problemleri, depresyon, anksiyete gibi bozukluklarda antidepresan, anksiyolitik, hipnotik ilaç grupları kişinin durumuna göre uzman tavsiyesi ile kullanılabilir. Alkol tüketimine bağlı olarak ortaya çıkan ruhsal dengesizlikler ve bozukluklar olmasa dahi alkol alma isteğini azalttığı düşünülen SSRI grubu ilaçlar yine uzman tavsiyesi ile tedavide kullanılabilir.