306 bin çocuk için kreş yok! Kreşler yetersiz, personel bulmak zor
Almanya’da kreş sonu gittikçe derinleşiyor. Küçük çocukların bakımı konusu hâlâ çözüme kavuşmadı. Üç yaş altı çocukların yüzde 13,6’sı için yeterli bakım imkânı yok. Öne çıkan diğer bir sorun da kreşlerdeki personel eksikliği
Yapılan son araştırmada Almanya’da yaşanan kreş sıkıntısını bir kez daha ortaya koydu. Alman Ekonomi Enstitüsü'nün (IW) yaptığı bir analize göre, üç yaş altı yaklaşık 306 bin çocuk için kreş yeri eksik durumda. Bu eksiklik nedeniyle üç yaş altındaki çocukların yüzde 13,6'sının ihtiyaçları karşılanamıyor. 1 milyon 154 bin bakım yerine ihtiyaç duyulan ülkede oluşan açık kapatılamıyor. Araştırmaya göre genel olarak Almanya'da çocuk bakım merkezlerinin genişletilmesinde "şu anda çok az ilerleme kaydediliyor".
DOĞU VE BATIDAKİ DURUM
Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi özellikle Doğu ve Batı Almanya arasında büyük bir uçurum var. Hesaplamalara göre bu yıl Batı Almanya'da 3 yaş altı çocuklar için 277.900 kontenjan sıkıntısı yaşanırken, Doğu Almanya'da bu sayı sadece 28.200. 2023 yılında Batı Almanya'daki fark 310.200, doğudaki ise 34.200’dü.
Genel olarak, üç yaşın altındaki çocuklara yönelik kreş ihtiyacı son on yılda dalgalanmalar gösterdi. Ancak açık yüksek düzeyde.
1.154 MİLYON KREŞE İHTİYAÇ VAR
Araştırma kapsamında toplam 8.754 ebeveyn ile çocuk bakım yerleri ihtiyaçları konusunda anket yapıldı. Yapılan araştırma sonrası Alman Ekonomi Enstitüsü bu yıl 3 yaş altı çocuklar için 1.154 milyon çocuk bakım alanına ihtiyaç duyulacağını öngördü. Şuan Almanya’da 848 bin civarında kreş var. Enstitünün hesaplamasına göre 300 bin civarında kreş açığı var. Hatta Bertelsmann Vakfı'nın araştırmasına göre ise Almanya'da 430 bin kreş açığı bulunuyor.
PERSONEL EKSİKLİĞİ EĞİTİMİ VE BAKIMI ZORLAŞTIRIYOR
Kreş eksikliğinin yanı sıra öne çıkan yakıcı sorunlardan birisi de personel eksikliği. Onlarca öğrenciye bir yada iki öğretmen bakmak zorunda kalabiliyor. Almanya’da Gençlik Enstitüsü/ Dortmund Teknik Üniversitesi Araştırma Birliği’nin 2024 yılında yaptığı araştırma personel eksikliğini doğruladı. Kuzey Ren-Vestfalya’daki anaokullarında personel açığının öngörülebilir bir zamanda kapanmayacağı ortaya çıktı. Hesaplamalara göre, yalnızca Batı Almanya'da 2030 yılına kadar kreşlerde 90 bine kadar personel açığı olacağı tahmin ediliyordu.
Gençlik Enstitüsü/ Dortmund Teknik Üniversitesi Araştırma Birliği Eski Direktörü Thomas Rauschenbach, personel eksikliğinin mevcut personelin yükünü de artırdığını kaydederken, “Artan iş yükü sağlık risklerine ve devamsızlıklara yol açıyor. Çocuk bakımı meslek grubunda ortalama 30 güne yakın hastalık kaynaklı devamsızlıklar görüyoruz.” diye konuştu. Personel eksikliği ve yüksek hastalık oranının sonucu olarak kreşler, yeterli personel bulunmaması nedeniyle sıklıkla kısa süreli bakıma geçiş yapmak zorunda kalıyor.
‘ÇALIŞANLAR MUTSUZ VE BİTKİN’
Almanya’nın Essen şehrinde 1-3 yaş arası çocuklara hizmet veren Rukiye Pul, kreşlerle ilgili sıkıntıları Aydınlık Avrupa’ya değerlendirdi. 12 yıldır bu sektörde çalışan Pul, personel eksikliği nedeniyle yeterli sayıda sınıf açamayan yerlerin olduğunu söyledi. “Personel bulmak gerçekten çok zor” diyen Pul, “Ben 3-6 yaş eğitim veren bir kreşin üst katında oturuyorum. Eğitmenler çok sık hastalanıyor. Bitkin bir halde görüyorum çalışanları. Okul öncesi dönemde çocuklar çok fazla hastalanıyor. Hastalıklarda buralarda fazla oluyor haliyle. Böyle olunca eğitmenler eksik kalıyor. Öğretmenler hasta olsa bile çalışmak zorunda kalıyor. Biz 2 eğitmen 9 çocuğa bakıyoruz. Bizim durumumuz rahat ama aşağıdaki kreşte 25 çocuğa 2 öğretmen eğitim veriyor. Birinin de hastalandığını düşünün. Gerçekten çalışma şartları çok zor. Personel mutsuz ve bitkin bir duruma geliyor.” sözleriyle gözlemlerini açıkladı.
Kreş sorununa 2 milyar avro bütçe
Alman Hükümeti kreş açığı ve personel eksikliği için bazı önlemler aldı. Yasal düzenlemeyle kreşler için yılda 2 milyar avro bütçe ayrıldı. 1 Ocak 2025'te yürürlüğe girmesi planlanan düzenleme ile eyaletlere iki yıl boyunca her yıl için yaklaşık 2 milyar avro yardımda bulunulacak. Yardımın odak noktasını, özellikle batı eyaletlerinde daha fazla eğitmen istihdamı oluşturacak. Yasaya göre beslenme, hareket, dil gelişimi ve çocuk bakımı gibi alanlara da federal fonlar ayrılacak.
Viyana öğretmenler başka eyaletlere gidiyor
Viyana’daki anaokullarında yaşanan personel sıkıntısı, öğretmenlerin diğer eyaletlere göç etmesiyle daha da derinleşiyor. Younion sendikasından Manfred Obermüller, “Nitelikli işçi eksikliği tüm Avusturya’da yaygın bir sorun haline geldi” diyerek durumun yalnızca Viyana ile sınırlı olmadığını, diğer eyaletlerin de bu sıkıntıdan etkilendiğini belirtti.
Viyana'nın en büyük anaokulu sağlayıcılarından biri olan Kinderfreunde, personel açığının giderek büyüdüğünü ve şu anda 200 çalışan eksiği olduğunu açıkladı.