Almanya'da konut sıkıntısı: İnşaat devi ev yapımını durdurdu
Avrupa Birliği’nin en büyük ekonomisinde inşaat krizi yaşanıyor. Ukrayna kriziyle başlayan ekonomik sıkıntı ve artan mülteci sayısı, konut arzında soruna yol açtı. İnşaat şirketleri üretimi durduruyor
Almanya’nın inşaat devi Vonovia’nın CEO’su Daniel Riedl tarafından yapılan açıklamaya göre, 2023 yılında şirket artık ne kiraya vermek ne de daireleri satmak için yeni bir inşaata başlamayacak. Sadece halihazırda başlatılmış olan projeler tamamlanmaya devam edecek. Bu duyuru, birçok yerde sıkışık ve pahalı olan konut piyasası için açık bir kötü sinyal olarak değerlendiriliyor. Çünkü Vonovia herhangi bir sıradan şirket olarak görülmüyor. Son sayıma göre yaklaşık 550 bin dairesiyle Avrupa'nın en büyük ev sahibi olan grup.
BİRÇOK İNŞAATÇI BUNU YAPIYOR
Vonovia yöneticisi Riedl'in hesaplamalarına göre, çoğu profesyonel inşaatçı muhtemelen aynı şeyi yapıyor. Çelik, cam veya sunta gibi yapı malzemeleri sadece geçen yıl yüzde 30, 40, bazı durumlarda yüzde 50'ye varan oranlarda daha pahalı hale geldi. Buna önemli ölçüde yüksek faiz oranları, yeni binalar için daha zorlu verimlilik gereklilikleri ve emlak fiyatlarındaki düşüş eğilimi de ekleniyor. Westdeutsche Allgemeine Zeitung'a konuşan Riedl, "Eskiden metrekare başına on iki avroya kiraya verebildiğimiz mülkler için artık 20 avroya kadar çıkmamız gerekecek" dedi. Ancak bunun Almanya'nın pek çok yerinde "tamamen imkansız" olduğu belirtildi. Bu nedenle örneğin Berlin ya da Dresden'deki inşaat projeleri şimdilik erteleniyor.
DAHA DA KÖTÜLEŞMESİ MUHTEMEL
Emlak hizmeti sağlayıcıları CBRE ve Empirica tarafından yapılan bir analize göre, 2021 sonunda Almanya'da kısa ve orta vadede mevcut dairelerin yaklaşık yüzde 2,8'i boştu. Bu analize göre, Münih yüzde 0,2 ile en düşük boşluk oranına sahipken, onu yüzde 0,3 ile Frankfurt, Münster ve Freiburg ve yüzde 0,4 ile Ingolstadt takip etmektedir. Yani bu şehirler fiilen doluydu. Üstelik bu, Ukrayna krizi başlamadan ve sadece Almanya'ya bir milyondan fazla mülteci gelmeden önceydi. Sonuç olarak konut piyasasındaki durumun daha da kötüleşmesi muhtemeldir.
700 BİN SOSYAL KONUT AÇIĞI
Pestel Enstitüsü tarafından kısa süre önce yapılan bir araştırmaya göre, şu anda ülkede yaklaşık 700 bin sosyal konut açığı bulunmaktadır. Böyle bir ihtiyaç en son 20 yıl önce ortaya çıkmıştı.
Vonovia, LEG veya Grand City gibi büyük özel konut şirketleri, daha önce hiç olmadığı kadar inşaat yapsalar bile bu ihtiyacı tek başlarına karşılayamazlar. Görünüşte devasa portföylerine rağmen, bu şirketler Alman kiralama piyasasının yalnızca sınırlı bir bölümünü temsil etmektedir.Her sekiz kiralık daireden yalnızca biri özel bir şirkete aitken, neredeyse üçte ikisi özel şahıslara ve mal sahiplerine ait. Daha yeni resmi rakamlar mevcut değildir, ancak piyasa gözlemcileri dağılımın önemli ölçüde değişmediğini varsaymakta.
İLK DÜŞÜŞ 2021’DE
Konut inşaatındaki ilk düşüş 2021 yılında gerçekleşti ve on yıldan uzun bir süredir ilk kez bir önceki yıla göre daha az daire tamamlandı. Sosyal konut inşası da duraksıyor. Ülkede daha fazla değil, giderek daha az sayıda sübvansiyonlu daire var. Ve işler yakın zamanda daha iyiye gidecek gibi görünmüyor. Bundesbank'a göre, konut kredilerine olan talep dördüncü çeyrekte verilerin toplandığı tarihten bu yana hiç olmadığı kadar düştü. Alman Ekonomi Enstitüsü tarafından yapılan bir ankete göre, tüm inşaat firmalarının yarısından fazlası bu yıl işlerin küçülmesini bekliyor. Münih merkezli Ifo Enstitüsü'nün verileri de aylardır sektördeki gelecek görünümünün yeniden birleşmeden bu yana hiç olmadığı kadar kasvetli olduğunu gösteriyor.
‘SIKINTI EN AZ 10 YIL DAHA SÜRECEK’
Büyük Ev Sahipleri Birliği GdW'nin başkanı Axel Gedaschko son olarak konut sıkıntısının "en az on yıl daha süreceğini" söyledi. Gedaschko, politikacıların konut hedeflerine ulaşmak için çok az şey yaptığını federal hükümetten sübvansiyon ve düşük faizli kredi eksikliğinin olduğunu belirtti. Birliği başkanı ayrıca, eyaletler ve belediyelerin inşa edilebilir tüm arazileri kullanılabilir hale getirmeleri gerektiğini söyledi. Bu nedenle kiracı dernekleri ve inşaat sendikalarının yanı sıra sosyal ve endüstri derneklerinden oluşan bir ittifak, sadece sosyal konut inşaatı için 2025 yılına kadar 50 milyar avroluk bir paket talep ediyor. Ancak federal hükümet şimdiye kadar 2026 yılına kadar 14,5 milyar avroluk ek kaynak sağlayabiliyor.