Atatürk'ün yatı Savarona denize indi
Atatürk’ün kullandığı yat Savarona, İstanbul Tersanesi Komutanlığındaki kapsamlı onarımın ardından denize indirildi. Geminin nasıl kullanılacağı konusunda ise farklı bilgiler bulunuyor.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün manevi mirası olan M/Y Savarona yatı, yeniden hizmete alınıyor.
Savarona, 17 Ağustos 2023 tarihinde Deniz Kuvvetleri Komutanlığı emrine tahsis edilmişti. Bu kararın ardından Deniz Kuvvetleri, tekrar hizmete alım faaliyetleri kapsamında Savarona'yı 19 Eylül 2023 tarihinde İstanbul Tersanesi Komutanlığında havuza alarak bakım-onarım faaliyetlerine başladı. Kapsamlı bir onarımdan geçen Savarona’nın geçen günlerde yeniden denize indirildiği öğrenildi. Yatın, deniz testlerinin ardından Tuzla’da Deniz Harp Okulu öğrencilerinin eğitimlerinde kullanılması planlanıyordu. Ancak bu planda değişiklik olma ihtimali gündeme geldi.
İLK KEZ AYDINLIK DUYURMUŞTU
Aydınlık, 18 Kasım 2023 tarihinde Deniz Harp Okulu’nun kuruluşunun 250. yıldönümü dolayısıyla yayımladığı haberinde, Savarona’nın 2024 yazında Deniz Harp Okulu’nun kullanımına sunulacağını duyurmuştu. Harbiyelilerin düşüncelerinin de alındığı söz konusu haberde, şu ifadelere yer verilmişti: “Deniz Harp Okulu öğrencileri şimdi Savarona'ya kavuşacakları günü bekliyorlar. ‘En büyük temennimiz, Savarona ile seyir icra etmek!’ diyorlar. Yatın 2024 yazında faaliyete girmesi planlanıyor. Atatürk'ün mirası emin ellerde.”
ERDOĞAN FARKLI BİR ROTA ÇİZDİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise 19 Temmuz 2024 tarihinde Yıldız Sarayı'nın açılış töreninde yaptığı konuşmada Savarona’ya farklı bir rota çizdi. “Gazi Mustafa Kemal'in ömrünün son aylarını geçirdiği Savarona yatının hangi skandallarla gündeme geldiğini hepimiz hatırlıyoruz.” diyen Erdoğan, “Gazetelere de yansıyan ahlaksızlık hadisesinden sonra süratle harekete geçtik ve Savarona yatını devraldık. Titiz bir çalışmayla Savarona'yı restore ettirdik ve kısa bir süre sonra inşallah restorasyonu bitiyor. Ardından olması gerektiği şekilde misafir devlet ve hükümet başkanlarını ağırlamak için inşallah kullanmaya başlıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti: “Lafa gelince Atatürk konusunda mangalda kül bırakmayanların çürümeye terk ettiği Savarona yatına sahip çıkan yine biz olduk. Aynı durum pek çok tarihi eser, yapı ve obje için de geçerlidir. Birileri Cumhuriyet'in arkasına saklanıp Osmanlı karşıtlığı yaparken biz hiçbir zaman ayrım gözetmeden tarihimizin tüm dönemlerini kucakladık.”
‘ERDOĞAN MÜZESİ’NİN ÖNÜNE DEMİRLEYECEK’ İDDİASI
Ancak Erdoğan’ın “Misafir devlet ve hükümet başkanlarını ağırlamak için kullanmaya başlıyoruz.” sözleri, Savarona’nın kullanımına ilişkin bir plan değişikliği olduğunu gündeme getirdi. Yatın, uzun süredir kapsamlı bir restorasyondan geçirilen Kasımpaşa’daki tarihi Divanhane’nin önüne demirleneceği iddia edildi. Bu binanın ise restorasyon sonrası Recep Tayyip Erdoğan Müzesi olarak kullanılacağı biliniyor. Savarona’nın burada “Müze Gemi” olarak halkın ziyaretlerine açılabileceği, dönem dönem de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görüşmelerini yapmak için kullanılacağı değerlendiriliyor.
ATATÜRK 6 HAFTA GEÇİRDİ
Savarona yatının satın alınması süreci ilginç bir olaylar zinciriydi. 1936 senesinde İngiliz Kralı VIII. Edward İstanbul’u ziyaret etmiş ve o zamanki devlet yatı Ertuğrul’da ağırlanmıştı. Ancak bacadan dökülen kurum, Kral'ın beyaz pazenlerini öylesine kirletmiş ki; Ertuğrul hurdaya gönderildi ve yeni bir Cumhurbaşkanlığı Yatı araştırması başladı. Bu kapsamda satın alınan Savarona'ya Mart 1938’de Southampton’da Türk bayrağı çekildi.
Yat, iki ay sonra yenilenerek Atatürk’ün hastalığının ağır bir döneminde İstanbul’a geldi. Atatürk, doktorlarının tavsiyesine uyarak altı hafta boyunca Savarona’da kaldı. Burada kabine toplantıları düzenledi, Romanya Kralı dahil önemli konukları, devlet başkanlarını ağırladı.
Atatürk'ün vefatının ardından Savarona, II. Dünya Savaşı sonrasında Türk Deniz Kuvvetlerinin onu eğitim gemisi olarak kullanmasına kadar bir daha yelken açmadı. 1989 yılında Savarona'yı hurdaya çıkarma kararı alındı; ancak Kahraman Sadıkoğlu yatı 49 yıllığına kiraladı. Yatı yenilemek için 425 işçi yaklaşık üç yıl çalıştı.
FUHUŞ BASKINI
Eylül 2010'da bir ihbar üzerine başlatılan soruşturma kapsamında, Muğla'nın Fethiye ilçesine bağlı Göcek beldesi açıklarında seyreden Savarona yatı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Uluslararası Göç Örgütü temsilcilerinin katıldığı bir operasyonla basıldı.
İhbarda, “Savarona'da yabancı uyruklu ve bazılarının yaşı 18'den küçük kadınların ünlü iş insanlarına çok yüksek fiyatlarla pazarlandığı” iddia ediliyordu.
Fuhuş organizasyonunun başındaki kişinin örgütün finansmanını da sağlayan, İstanbul'da boğaz kıyısında yalısı, ABD'de gayrimenkulleri bulunan, Türkiye'de de bilinen bir oteller zincirinin gayriresmi ortağı olduğu iddia edilen ünlü Kazak iş insanı T.A. olduğu belirtildi.
Operasyonun ardından konuşan, Savarona’yı 49 yıllığına kiralayan iş insanı Kahraman Sadıkoğlu ise yatın Dolmabahçe Sarayı önünde yüzer müze şeklinde kullanımı için Turizm Bakanlığı ve TOBB ile görüşmeler yaptığını, ancak bu görüşmelerden sonuç alamadığını ifade etti. Sadıkoğlu, yatı turizm şirketlerine kiraladığını belirterek “Kiralayan kişinin ne yapacağını nasıl bilebiliriz? Parayı veren istediğini yapar.” dedi.
Tüm bu yaşananların ardından TOBB, 2014 yılında Savarona yatını Kahraman Sadıkoğlu'ndan 16 milyon liraya satın aldı. Ardından da Kültür ve Turizm Bakanlığına devretti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da 2019 yılına kadar bazı kabullerini yaptığı yat, son olarak Deniz Kuvvetlerinin kullanımına sunuldu.