AYM sendikayı haklı buldu
Anayasa Mahkemesi (AYM), Eğitim ve Bilim İşgörenleri Sendikası'nın, üyeleri yararına açtığı davanın ehliyet yönünden reddedilmesini, mahkemeye erişim hakkının ihlali olarak değerlendirdi.
İzmir Dokuz Eylül Üniversitesinde 2017 yılında örgütlenme faaliyetlerine başlayan Eğitim ve Bilim İşgörenleri (Eğitim-İş) Sendikası, üyeleri H.K, H.B, N.A ve A.N.Ç'nin sendikal faaliyetlerden dolayı sürekli soruşturma geçirdikleri iddiasıyla üniversite yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulundu. İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı, şikayet edilenlerin üniversitede öğretim üyesi olarak görev yapmaları nedeniyle 4 Nisan 2018 tarihinde görevsizlik kararı verdi ve dosya gereği için Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığına gönderildi. YÖK tarafından sendika ve şikayetçi sendika üyelerine 17 Temmuz 2019 tarihinde tebliğ edilen yazıda şikayet edilenler hakkında herhangi bir işlem yapılmasına yer olmadığına karar verildiği bildirildi.
BİREYSEL BAŞVURU YAPILDI
Eğitim-İş Sendikası ve şikayetçi sendika üyeleri, işlem yapılmasına yer olmadığı yönündeki YÖK işleminin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle işlemin iptali talepli dava açtı. Davanın görüldüğü Ankara 18. İdare Mahkemesi, sendika üyeleri tarafından açılan davaların üniversite genel sekreteri yönünden oy çokluğuyla, üniversite rektörü yönünden oy birliğiyle reddine karar verdi. Kararlar istinaf incelemesinden geçerek kesinleşti. Ankara 18. İdare Mahkemesi 3 Haziran 2020 tarihinde Eğitim-İş Sendikası yönünden de ehliyet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verdi. Mahkeme gerekçede, söz konusu işlemin sendikanın tüm üyelerinin ortak menfaatini ilgilendirmediği belirtildi. Karar 10 Eylül 2020 tarihinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi tarafından onanarak kesinleşti. Bunun üzerine Eğitim-İş Sendikası da davanın ehliyet yönünden reddedilmesi nedeniyle mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiğini iddia ederek AYM'ye başvurdu.
AYM KARARININ GEREKÇESİ
Başvuruyu inceleyen AYM Birinci Bölümü, Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamındaki mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiğine karar verdi. AYM kararında şöyle denildi:
"Sendika üyelerinin görev yeri değiştirilerek baskıya uğradıklarının ve görev yeri değişikliğine ilişkin işlemlerin iptal edildiği iddialarının doğruluğu halinde sendikanın üye sayısının azalması gibi nedenlerle hukuki durumu üzerinde etki ve sonuçlar doğurması mümkündür. Dolayısıyla davacı sendika, hak ve menfaatlerini etkilediği kabul edilebilecek olan bir idari işlemi yargı mercileri önünde uyuşmazlık konusu etme olanağından yoksun bırakılmıştır."