Bakanlık pembe tablo çiziyor! Esnaf mücadele ediyor! 'Rekor varsa para nerede?'
Antalya Manavgat’ta turizm sektörüne yıllarını vermiş Özcan Kılıç, Kültür ve Turizm Bakanlığının açıkladığı ‘rekor’ rakamları ‘pembe tablolar’ olarak nitelendirdi. Kılıç, turizmcilerin ciddi bir ekonomik mücadele verdiğini söyledi
Kültür ve Turizm Bakanlığının açıkladığı son verilere göre ocak ayından mayıs ayı sonuna kadar Türkiye’nin ağırladığı yabancı turist sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,47 artarak 15 milyon 800 bini geçti. Ülkeye bu yıl gelen yabancı turist sayısının 60 milyona ulaşması, turizm gelirinin 60 milyar doları aşması bekleniyor. Ancak söylenenler ile turizmcilerin hesabı bir tutmuyor.
Türkiye’nin en önemli turizm bölgesi olan Antalya Manavgat’ta seyahat acentesi olan Özcan Kılıç, Bakanlığın verilerini değerlendirdi. Kılıç, 2024 yılı, Türkiye turizmi için pembe tablolarla dile getirilen başarı söylemlerinin sahada karşılık bulmadığı bir dönem olarak hafızalarda kaldığını belirtti.
Rekor söylemlerinin kulağa hoş gelse de, artan maliyetler, düşük kârlılık ve kısa süreli konaklamaların sektör çalışanlarını zorladığını söyleyen Kılıç, esnaf ve küçük işletmelerin büyük kayıplar yaşadığı bu dönemde, “Rekorlar kimin için?” diye sordu.
YÜKSELİŞ YOK MÜCADELE VAR
Kılıç şöyle konuştu:
“2024 yılı, Türkiye turizmi için çelişkilerle dolu bir yıl olarak geride kaldı. Sayın Bakanı'nın ‘Turizmde 2024’te rekorlar kırdık’ söylemleri kulağa hoş gelse de, sahadaki gerçekler bu pembe tabloları desteklemiyor.
Veriler, turizmin büyük bir yükselişten ziyade, ekonomik mücadelelerle dolu bir dönem geçirdiğini ortaya koyuyor. Bu durum, turizmin büyüdüğüne dair yapılan açıklamaların sahadaki tabloyu ne kadar yansıttığı konusunda düşündürücü sorular doğuruyor.”
CİRO VE GELİRLERDE BÜYÜK KAYIP
“2024’te konaklama sürelerinin bir gün kısalması, yüzde 10’luk bir kayıp anlamına geliyor. Bu kayıp, turistlerin daha az gün geçirmesi sonucunda otelcilerden turizm esnafına kadar herkes tarafından hissedildi. Artan enflasyon, işletme maliyetlerini yükseltirken, düşük döviz kuru turistlerin harcamalarının değerini düşürdü. İşletmeler, kârlılıklarını koruyamadı ve birçok işletme geçen yıla göre yüzde 50’ye varan kâr kaybı yaşadı.
Bu tablo göz önüne alındığında, “rekor kırdık” söyleminin gerçekte ne kadar gerçekçi olduğunu sorgulamak gerekiyor. Cirolar düşmüş, gelirler azalmış ve maliyetler artmışsa, rekorlar gerçekten nerede?”
‘REKORLAR KİME HİZMET ETTİ?’
“Sokakta ekonomik sıkıntılardan şikâyet eden vatandaşa ‘çıkar göster telefonunu’ denilen bir dönemde, turizmde pembe tablolar çizenlere ‘Rekor varsa, paralar nerede? Çıkar göster paraları’ demek gerektiği de turizmin yaşadığı ekonomik gerçeklerin bir yansıması. Bu sorunun ardındaki gerçek, turizmde ciro ve gelirlerde yaşanan anormal kayıpların nedenini sorgulatıyor. Enflasyon yüksek, döviz kuru düşük ve işletmeler kâr kaybı yaşıyorsa, bu rekorlar gerçekten kime hizmet etti?”
‘SAHAYI DA DEĞERLENDİRİN’
“2024 yılı, turizmin sadece rakamlarla değil, sahadaki gerçeklerle de değerlendirilmesi gerektiğini gösterdi. Turizm sektörü, ekonomik yükü omuzlayan esnaf ve küçük işletmelerin yaşadığı zorlukları göz ardı ederek sürdürülebilir bir gelişim sağlayamaz. Rekorlar kâğıt üzerinde etkileyici görünebilir, ancak sahada maliyetlerle boğuşan, kazancını artırmak bir yana, ayakta kalmaya çalışan binlerce işletme var. Bu nedenle, turizmdeki başarılar sadece büyük kazanımlar üzerinden değil, sahada hissedilen ekonomik etkilerle ölçülmeli. Sonuç olarak, 2024 yılı, turizmin yapısal sorunlarını gözler önüne serdi. Pembe tablolar ne kadar etkileyici görünse de, ciro ve kârlılıkta yaşanan kayıplar, turizmin iç yüzündeki mücadeleyi ortaya koyuyor.”
Esnaf ve küçük işletmeler zor durumda
Sektörün çektiği ekonomik zorluğu esnaf ve küçük işletmelerin daha derinden hissettiğini söyleyen Kılıç, şu ifadeleri kaydetti:
“Turizm sektöründe çalışan ya da turizmden doğrudan gelir elde eden esnaf ve küçük işletmeler bu yıl büyük kayıplar yaşadı. Bakanlığın çizdiği pembe tablo, bu kesimlerin yaşadığı zorlukları ve ekonomik sıkıntıları yansıtmıyor. Restoran sahipleri, otelciler, hediyelik eşya dükkanları, tur operatörleri… Bu insanların 2024 boyunca yaşadığı zorluklar, turizmin pembe bir rüyadan çok, hayatta kalma mücadelesi olduğunu gösteriyor. Esnaf, sezonu %60 kayıpla kapattı; restoranlar beklenen turist kalabalığını göremedi, oteller doluluk oranlarını tutturamadı, tur operatörleri de zayıflayan taleple başa çıkmaya çalıştı. Bu tablo, ‘Rekorlar kimin için?’ sorusunu anlamlı hale getiriyor.
“Turizm sektörü sadece büyük zincir oteller ya da yüksek gelirli işletmelerden ibaret değil. Aynı zamanda seyyar satıcılardan tur rehberlerine, küçük restoranlardan hediyelik eşya dükkanlarına kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Bu kesim, 2024 yılı boyunca yüksek maliyetler ve azalan turist harcamaları ile mücadele etti. Herkes için kazanç anlamına gelmeyen bir rekor, ne kadar büyük olursa olsun, sektördeki çoğu insan için sadece bir hayal olarak kalıyor.”