Batı Asya’da birlik rüzgârı
Çin’in arabuluculuğunda yapılan İran-Suudi Arabistan normalleşme anlaşmasının ardından bölgede arka arkaya Batı hegemonyasına darbe vuran adımlar geliyor: İran ve Irak sınır güvenliği ve terörle mücadeleyi güçlendiren bir güvenlik anlaşması imzaladı. Riyad, Reisi’yi ülkeye davet etti.
Irak ile İran arasında sınır güvenliği ve terörle mücadeleyi de kapsayan güvenlik anlaşması imzalandı.
Önceki gün Bağdat’ı ziyaret eden İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Ali Şamhani, Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani ile bir araya geldi.
İki ülke ilişkileriyle bölgesel konuların ele alındığı görüşmede Sudani, Irak’ın hiçbir komşu ülkeye yönelik “saldırı sahası” olmasına izin vermeyeceğini belirtti. Görüşme kapsamında, İran ile ortak sınırları koruma ve güvenlik alanında işbirliğini güçlendirmek için anlaşma imzalandı.
Pekin’de imzalanan İran-Suudi Arabistan anlaşması müzakerelerini de yürüten Şamhani, Birleşik Arap Emirlikleri’ne yaptığı ziyaretin ardından Bağdat’a geldi.
Irak Başbakanı Sudani ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Kasım Araji’yle görüşen Şamhani, Irak Cumhurbaşkanı Abdullatif Reşid ve Meclis Başkanı Muhammed Halbusi tarafından da kabul edildi. Şamhani’ye Merkez Bankası Genel Valisi, Dışişleri Bakanlığı Ekonomi Yardımcısı ve Fars Körfezi Ülkeleri Dışişleri Bakan Yardımcısı eşlik etti.
AYRILIKÇI ÖRGÜTLER HEDEFTE
Şamhani, Irak Ulusal Güvenlik Danışmanı Araji ile yaptığı görüşmede, güvenlik anlaşmasının sıkı bir şekilde uygulanmasının sınır ötesindeki terör tehditlerini önemli ölçüde azalttığını belirtti. İki ülke arası sınırda KOMELE, PAK, İDP ve PJAK gibi Kürt ayrılıkçısı örgütler ile MOSSAD, İran karşıtı faaliyetler yürütüyor.
İran’ın yarı resmi Tesnim Haber Ajansı, anlaşmayı “Kürdistan bölgesinde var olan devrim karşıtı grupların şerrinden kaynaklanan, iki ülke arasındaki istenmeyen güvenlik sorunlarının azaltılması ve yönetilmesi konusunda belirleyici bir etkiye sahip olacaktır.” diye değerlendirdi.
GENİŞ UFUKLAR AÇILDI
Sudani’nin iki ülke arasında “geniş ufuklar açan anlayışını” destekleyen Şamhani, bu anlaşmayla birlikte "siyasi, ekonomik ve güvenlik boyutlarında eskisinden daha kapsamlı bir şekilde" geliştirilmesi için gerekli temellerin sağlanacağını da sözlerine ekledi. Bakan, güvenlik anlaşmasının uygulanmasının sınır bölgelerindeki "durumun istikrarını garanti altına alacağını" vurguladı.
Araji ise iki ülke arasındaki anlaşmanın İran-Irak ilişkilerini etkileyen güvenlik sorunlarını ortadan kaldırmayı amaçladığını ve "iki dost ve kardeş ülkenin" çıkarlarına da hizmet ettiğini belirtti. Araji ayrıca, ülkesinin hiçbir grup ya da devletin Irak topraklarını kullanarak İran’da güvensizlik ortamı yaratmasına izin vermeyeceğini savundu.
İRAN-SUUDİ ANLAŞMASINA DESTEK
İran ve Suudi Arabistan arasında yakın zamanda imzalanan mutabakat anlaşmasının ilerleyişi de görüşmede gündeme geldi. Sudani, "Irak bu anlaşmayı memnuniyetle karşılıyor ve bölgenin istikrarını artıracak her şeyi sağlamaya hazır.” ifadelerini kullandı.
Irak Meclis Başkanı Muhammed Halbusi de “bölgede güvenlik ve istikrarın pekiştirilmesine katkıda bulunacak anlayış ve ilişkilerin yeniden tesis edilmesini sağlayan anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını" teyit etti.
REİSİ RİYAD YOLCUSU
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin, Tahran-Riyad arasında varılan ilişkileri normalleştirme anlaşmasının ardından Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz Al Suud’un bu ülkeyi ziyaret davetini memnuniyetle karşıladığı bildirildi. İran Cumhurbaşkanlığı Ofisi Siyasi İşlerden Sorumlu Yardımcısı Muhammed Cemşidi, Twitter hesabından paylaştığı mesajında, Suudi Arabistan Kralı Selman’ın Reisi’ye bir mektup gönderdiğini açıkladı. Cemşidi, "Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz, Cumhurbaşkanı Reisi’ye yazdığı mektupta, iki kardeş ülke arasındaki anlaşmayı memnuniyetle karşıladı, kendisini Riyad’a davet etti ve güçlü ekonomik ve bölgesel işbirliği çağrısında bulundu. Reisi, daveti memnuniyetle karşıladı ve İran’ın işbirliğini genişletmeye hazır olduğunu vurguladı." ifadelerini kullandı.
ESAD BAE’DEN MESAJ VERDİ
Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad, önceki gün Birleşik Arap Emirlikleri Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayid el Nahyan ile Abu Dabi’de bir araya geldi.
Esad, şubat ayında Umman ziyaretinden sonra ilk yurtdışı seyahatini yaptı. Esad’ın ofisinden yapılan açıklamaya göre, iki lider, “bölgedeki olumlu dinamikleri ve Arap ülkelerinin istikrara ulaşması için atılacak adımları” görüştü. El Nahyan, Esad’a “uzun süredir kardeşlerinden uzak kalan Şam’ın geniş Arap bölgesine yeniden entegre edilmesinin zamanının geldiğini” söyledi. El Nahyan, Suriye ile bir çözüme doğru ilerleyen Şam ile Ankara arasında planlanan diyaloğu da övdü.
Esad, ise BAE’nin Arap ülkeleri arasındaki bağları geliştirme çabalarını takdir etti. Suriye Devlet Başkanı Araplar arası ilişkilerin "kardeşçe" olması gerektiğini vurguladı. Pekin’de İran ve Suudi Arabistan arasında varılan anlaşmayı da memnuniyetle karşıladıklarını belirten Esad, "Suudi politikası Suriye’ye yönelik farklı bir yön aldı." dedi. Geçen ay Suudi Dışişleri Bakanı, Arap dünyasında yavaş yavaş bir fikir birliği oluştuğunu ve bu nedenle Şam’a yönelik yeni bir stratejinin müzakere edilmesi gerektiğini söylemişti.