KÖNİ: ŞİÖ, PKK'yı terör listesine alabilir
Özbekistan’ın Semerkant şehrinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü Devlet Başkanları 22. Toplantısı sona erdi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı toplantıda ikili görüşmeler ve alınan güvenlik kararları ön plana çıktı.
Toplantıyı Aydınlık’a değerlendiren siyaset bilimci Prof. Dr. Hasan Köni son gelişmelerle birlikte birçok ülkede Batı’ya olan güveninin azaldığını ve yeni bir yapının oluştuğunu belirtti. Ukrayna’da savaş çıkması, ABD’nin Afganistan’da bir günde çekilip müttefiklerini havada bırakması ve bu savaşların yarattığı ekonomik durumun burada etkili olduğunu vurgulayan Köni “Bundan dolayı yeni bir cephe üzerinde bir yapı kuruluyor. Bu, Batı’nın dışında bir alanda oluşuyor. Batı sürekli güvenlik örgütleri kuruyor, örneğin AUKUS (İngiltere, ABD, Avustralya), Güney Kore ve Japonya’yı NATO’ya almaya çalışıyor. Bir de QUAD var. Bu kadar ülkenin Asya’yı çevrelemesi diğer ülkeleri rahatsız etti. ŞİÖ ise bu hamlelere karşı kendi güvenliğini sağlamak için adım attı.” ifadelerini kullandı.
‘EN ÖNEMLİ NOKTA DEDOLARİZASYON’
ABD’nin hakimiyetinin iki önemli gücü olduğunu belirten Köni, bunun bir ayağının dünyadaki 800 askeri üssü yani silahlı güç, diğer ayağının da dolar olduğunu söyledi. Bu iki alanda bir çıkışa doğru gidildiğini vurgulayan Köni, ŞİÖ’deki ülkelerin bir kısmının dolar yerine yerel paralarla ticaret yapmaya başladığını açıkladı. Rusya ve Çin arasında da bu şekilde ticaretin uygulandığının altını çizen Köni, “Ruble ve Yuan, Asya’dan başlayarak uluslararası alanda başat hale gelecek. Bu da Batı hegemonyası için bir çöküş demek.” ifadelerini kullandı.
BIDEN’IN ‘YENİ DÜNYA DÜZENİ’
Köni, Biden’ın son dönemdeki konuşmalarını hatırlatarak, “Biden ‘yeni dünya düzeni’ diyor. Biden bu konuda değişik bir algı ortaya koymuş. İki yapı oluşturuyor, bir demokratik ülkeler topluluğu bir de otoriter ülkeler topluluğu. Ve demokrasiyi yayma hedefini ortaya koyuyor. Bu klasik bir Amerikan propagandası. Tabi ‘zengin’ olduğunuz zaman biraz daha ‘demokratik’ oluyorsunuz.” ifadelerini kullandı. Köni, Biden’ın buna bağlı olarak da “demokratik” ülkeleri bir araya toplamaya çalıştığını söyledi.
‘UKRAYNA SAVAŞINIA GÖRE ŞEKİLLENECEK’
Şimdi soğuk savaş döneminde olduğu gibi yavaştan iki blok oluştuğunu ve bu bloğun içinde yer alacakların zaman içinde değişeceğini belirten Köni, "Bu değişimin Ukrayna savaşının sonucuna göre şekilleneceğini düşünüyorum." dedi. Özellikle Türkiye'nin bunu bekleyeceğini vurgulayan Köni, yazılan bir makalede Türkiye'nin "steel on the fence" olarak nitelendirildiğini yani iki parçayı ortadan ayıran yerde oturduğunun belirtildiğini söyledi.
‘PKK ŞİÖ’NÜN TERÖR LİSTESİNDE YER ALABİLİR’
ŞİÖ toplantısında alınan kararlardan birisi de ŞİÖ’nün ortak bir terör örgütleri listesi oluşturması. Konuyla ilgili, “Bu ülkelerin çekindiği terör örgütlerine baktığınızda, ABD'nin desteklediği İslami terör örgütleri” olduğunu belirten Köni, asıl olarak Rusya ve Çin'in Doğu Türkistan İslami Hareketi ve Pakistan'dan ayrılan ABD'nin kullandığı Peştun gruplarından rahatsız olduklarını söyledi. Köni, Türkiye'nin bu sistemin içinde olduğunu hissedeilirse, YPG/PKK’nın ŞİÖ’nün terör listesine koyulabileceğini söyledi. Fakat Türkiye’nin bu sistemin içinde olmaması gibi bir durumda, “Özellikle Türkiye’nin İdlib’deki desteği devam ederse ki bunu ABD’ye destek olarak görüyorlar. O zaman bu konuda çekimser kalırlar.” ifadelerini kullandı.
‘TÜRKİYE’YE KARŞI TAVRA DİKKAT ETMEK GEREKİR’
Kasım’da yapılacak olan ABD seçimleriyle ilgili de konuşan Köni, Türkiye’nin ŞİÖ’ye tam üye olma sürecinde ABD’de Cumhuriyetçiler iktidara gelirse Türkiye’ye karşı nasıl bir tavır alacaklarının düşünülmesi gerektiğini söyledi. Çünkü Köni, Türkiye’nin ruble ile ticaret ya da bazı sorunlarını Rusya’yla çözmesinden ABD’nin rahatsızlık duyduğunu belirtti. Bu yüzden Köni, Biden’ın sistemin dışına çıkan ülkelerle ilgili söylediği söylemlerin sertleşmesini seçimleri kaybetme riskiyle bağlantılı olduğunu vurguladı.
‘ERMENİSTAN’DAKİ OLAYLARI ABD ÇIKARTTI’
Köni, ŞİÖ ile birlikte ülkelerin birbirleriyle ilişkilerinin geliştirmesine karşı ABD’nin hamlelerine dikkat çekti. Rusya’nın yaptırımlardan dolayı tahılını, Azerbaycan ve İran’la anlaşıp oradan bir geçit oluşturarak yaptığını belirten Köni, “Ermenistan Başbakanı'nın Türkiye ile yakınlaşması ve Azerbaycanla anlaşmalar imzalamasına rağmen olaylar oluyor. Bunu yaptıran ABD. Bu olayları çıkartanlar ise ABD destekli Ermeni Lobisi.” ifadelerini kullandı. Bu olayların da bölge ülkelerinin ilişkisinin geliştirmesiyle ilgili olduğunu belirten Köni, tam bu zamanda daha önce Tayvan kışkırtmasını yapan ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Ermenistan'a düzenleyeceği ziyaretin de bununla bağlantılı olduğunu söyledi.