BİK Genel Kurul üyelerinden talep: Kamu bankalarından reklam ve ilan desteği

Yazılı basının içinde bulunduğu kriz ve çözüm önerileri tartışılmaya devam ediyor. Aydınlık'a konuşan Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Kurulu üyeleri, yerli üretimin şart olduğunu belirtti. Maliyeti yüksek ve dövize bağlı kalemlerin sübvanse edilmesini istedi.

BİK Genel Kurul üyesi Nuri Kolaylı, yalnızca kâğıt değil kalıp mürekkep gibi birçok ham maddenin fiyatlarının döviz cinsinde arttığına dikkat çekti. Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Genel Başkanı da olan Kolaylı, krize karşı zaman geçirilmeden alınması gereken önlemleri sıraladı:

1) BİK resmi ilanları yerel gazeteler için yaşamsal önem taşıyor. Ancak, Hükümet kanadının 12 temsilcisi atanmadığından, BİK Genel Kurulu yaklaşık bir yıldır toplanamıyor. Genel Kurul en kısa sürede toplanmalıdır. Genel kurulun toplanamaması halinde de, hak kaybı yaşanmaması için yeni fiyat tarifesini BİK yönetim kurulu belirlemeli ve Cumhurbaşkanlığına sunmalıdır. Artış kararı verilirken, dolar artışı ve enflasyon oranı dikkate alınmalı, yeni fiyatlar yılbaşı itibariyle uygulanmalıdır. Bu konuda önerimiz, resmi ilan fiyat tarifesi sütun santim fiyatının satış sayısı 50 binin altındaki gazeteler için en az 30 TL olması, satışı 50 binin üzerinde olan gazeteler için de bunun paralelinde fiyat belirlenmelidir.

2) Acil önlemler kapsamında başta gazete kâğıdı olmak üzere sektörde kullanılan tüm sarf malzemelerinde KDV sıfırlanmalı, uzun vadede Türkiye kâğıtta dışa bağımlılıktan kurtulmalı ve SEKA gibi kâğıt fabrikaları yeniden kurulmalı.

FAİZSİZ KREDİ SAĞLANMALI

3) Medya sektöründe faaliyet gösteren gazete, televizyon, radyo ve kurumsal internet haber siteleri için kamu bankalarınca “kredi” sağlanmalı. Medya kuruluşlarına banka sicil durumuna bakılmaksızın faizsiz kredi verilmelidir. Ayrıca KOSGEB, İŞKUR veya Hazine tarafından zor durumdaki medya kuruluşlarına hibe verilmelidir.

4) Medya kuruluşlarının birikmiş SGK ile diğer vergilerinde indirim yapılmalı, indirim sonrası hesaplanacak borç taksitlendirilmeli.

5) Gazete, televizyon, radyo ve kurumsal internet haber sitelerinde görev yapan basın çalışanlarına ve diğer basın kartı sahibi gazetecilere faizsiz kredi verilmeli.

6) Yargı Paketi kapsamında TBMM’de yapılan değişiklik geri alınmalı, icra ve iflas ilanlarının eskiden olduğu gibi tam kapsamlı yayınlanması ve icra müdürlerinin keyfiyetine bırakılmaması için Adalet Bakanlığınca genelge yayınlanmalı ve ardından yasal düzenleme yapılmalı.

7) Televizyonlardan alınan uydu bedellerinde indirim yapılarak TL’ye çevrilmeli, taksitlendirilmeli, RTÜK payları düşürülerek, bir süre alınmamalı. Kamu spotları ücretlendirilmeli.

8) Yerel basın kuruluşları, belediyeler ve kamu kurumları tarafından ilan ve reklamlarla desteklenmeli; THY, Vakıfbank, Ziraat Bankası ve kamu ilanları yerel medyaya yönlendirilmeli, ayrıca bakanlıklar ücretli Kamu Spotu ve zorunlu yayın desteği vermeli. Bu kapsamda, yerel yönetimlerin meclis tutanaklarının tüm il ve ilçelerde yerel gazetelerde yayınlanması sağlanmalı.

9) Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nde yer alan tasarruf tedbirleri kapsamında kamu kurumlarına getirilen yerel basına abone olunmama uygulamasına son verilmeli, reklam ve ilan verme kısıtlaması kaldırılmalıdır.

ÇÖZÜM YERLİ ÜRETİM

BİK Genel Kurul Üyesi Abdi Pehlivan da stokçuluğa dikkat çekti. Her sektörde olduğu gibi kâğıt sektöründe de yerli üretime geçilmesini istayan Pehlivan şunları söyledi:

"İster dış kaynaklı ister yanlış ekonomik ve mali politikalar olsun gazete kitap ve basılı yayınları son derece zora sokmuştur. Döviz kurlarındaki aşırı agresif ve kaotik yükseliş bütün sektörlerimizi etkisi altına aldı. Enerji ve ham maddede yüksek oranda dışa bağlı bir ülkeyiz. Hal böyle olunca dış kaynaklı bir olaya içeride müdahale edilmesi yüzeysel ve geçici rahatlama sağayabilir ama kendi kontrolümüzde olmayana etkimiz de zayıf oluyor. Krizi daha az zararla atlatabilmemiz ve tedbirimizi alabilmemiz için yerli üretim şart.

“Döviz kurlarındaki aşırı yükselme kağıt ve kalıp tedariğini zorlaştırdı. Müşteriye fiyat verirken de çok zor durumda kalıyoruz. Neredeyse saat başı fiyat değiştirmek zorundayız. Fiyat versek bile kağıt bulmak zor. Tedarikçilerimiz peşin ve döviz olarak fiyat veriyor. Deposunda olsa bile kağıt yok diyor. Ayrıca bu kriz ortamını kendi lehine çeviren birtakım fırsatçılar ve stokçular da var. Devletimiz bu tip yapılarla da azami caydırıcı müeyyidelerle mücadele etmelidir.

“Kağıt, kalıp, boya,elektrik ve diğer kimyasallarda devlet teşviği artırılmalı ve ekonomik olağanüstü hal ilan edilerek maliyeti yüksek ve dövize bağlı kalemler sübvanse etmelidir. Devlet yerli üretimi teşvik edici önlemler almalıdır. Dışa bağımlılıktan kesinlikle kurtulmalıyız.”

BİK Genel Kurulu üyesi olarak yazılı basının sorunlarını dile getirdiklerini belirten Pehlivan, pandemi döneminde alınan tedbirlerin de halen devam ettiğini söyledi. Pehlivan şöyle devam etti:

"Devletimizin BİK aracılığıyla bu kriz ortamında da gerekli tedbirleri alacağını ümit ediyoruz. Gerek kağıt ithalatında gerekse gazete ve dergilerin finansal ihtiyaçlarında çözüm olacak düşük maliyetli kredi vs. gibi konularda acil tedbirler almasını ve bekliyoruz.”