Bilinçsiz klima kullanımı ölümcül olabilir

Dikkatsiz ve yanlış kullanıldığında zararlı etkilerin kaçınılmaz olduğuna vurgu yapan Göğüs Hastalıkları uzmanı Doç. Dr. Sibel Ayık klimaların yol açtığı hastalıklar hakkında bilgi verdi.

 Mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıktan ve nemden bunalanlar çareyi klimada arıyor. Ancak yaz aylarının vazgeçilmezi haline gelen klimalar doğru kullanılmadığı takdirde bir çok hastalığa da kapı aralıyor.

Göğüs Hastalıkları uzmanı Doç. Dr. Sibel Ayık, yanlış klima kullanımının tehlikelerini Aydınlık Avrupa için değerlendirdi. Klima kullanırken ortam ısısının 21-22 derecede ve nem oranın da yüzde 45-50 tutulmasının önemli olduğuna vurgu yapan Ayık, “Ortam ısısının hızlı ve fazla düşürülmesi kas iskelet sistemini etkiler. Özellikle sırt ve boyun bölgelerinde kas spazmları gelişir. Sırt, boyun ve bel ağrıları, kramplar gelişebilir. Cildimizde, gözlerimizde kuruluk oluşabilir. Bağırsak ve idrar yollarında duyarlılık yapabilir” dedi.

Solunum yollarımızın kuru ve soğuk havadan en çok etkilendiğini söyleyen Dr. Ayık, “Klimanın çok soğuk ve kuru olarak ayarlanması ya da tozlu ortamda kullanılması üst solunum yolları dediğimiz burun, boğaz ve sinüslerimizde ve aynı zamanda alt hava yolu dediğimiz trakea ve bronşlarımızda irritasyona neden olur” uyarısında bulundu.

Kişinin daha fazla duyarlı olduğu bölgede şikâyetlerin oluşacağını belirten Dr. Ayık, şöyle devam etti: “Düşük ısı ve nem ortamında örneğin, sinüsleri duyarlı ise baş ağrısı, yüzde dolgunluk hissi, geniz akıntısı, öksürük ortaya çıkabilir. Burunda duyarlılık mevcut ise burunda kuruluk, yanma, akıntı oluşabilir. Boğazı duyarlı ise boğaz ağrısı, yutma zorluğu, öksürük, bademciklerde şişme oluşabilir. Sigara içen ya da astım, KOAH olan kişilerde alt hava yollarında rahatsızlıklar ve öksürük, tıkanma hissi, balgam çıkarmalar oluşabilir. Uzun süre bu ortamda durmamız durumunda ise basit irritasyon yanında solunum yolu virüsleri ve bakterileri de bu bölgelerde çoğalarak enfeksiyonlara sebep olabilir.”

‘ÖLÜMCÜL OLABİLİR’

Klima temizliğinin çok önemli olduğuna vurgu yapan Dr. Ayık, “Merkezi klima kullanımının olduğu yerlerde eğer klima temizliği yapılmadıysa klima filtre ve nemlendirme sisteminde çoğalan Legionellapneumophila denilen bir bakteri akciğerlerimize ulaşarak Legionella pnömonisine (zatürre) sebep olur. Bu normal zatürreye göre daha farklı seyreder. Kas, eklem ağrıları, bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal, ateş, öksürük birlikte görülebilir. Bu yakınmaların birlikte görülmesi ya da kısmi olarak ortaya çıkması tanı koymayı güçleştirebilir. Gecikme durumunda ölümcül olabilir” ifadelerini kullandı.

Klima kullanımının Covid-19 enfeksiyonu gelişimine neden olduğuna dair bir bilginin olmadığını söyleyen Dr. Ayık, klima çalışırken normal havalandırmanın olmaması nedeniyle bulaş riskinin artabileceğine dikkat çekti, “Toplu yaşam alanı olan iş yeri, ofis, okul, hastane gibi yerlerde temiz hava sirkülasyonu ile soğutulan klima sistemleri kullanılmalıdır” dedi.

Klimanın zararlı etkilerini en aza indirmenin önemli olduğuna dikkat çeken Dr. Ayık, şöyle devam etti: “Korunmak için; ısı seviyesi 22 derecenin, nem oranı 45’in altına indirilmemeli. Klimanın filtre-nemlendirici temizliği düzenli ve zamanında yapılmalı. Ev içi normal havalandırma ile yenilenmelidir. Klimanın akış güzergâhının dışında oturulmalı. Gece uyku sırasında ısı seviyesi 2-3 derece daha yükseğe ayarlanmalıdır.”

Klima temizliğinde

nelere dikkat edilmeli

Klimalar hava sirkülasyonu sağlar. Bu nedenle odada bulunan tozlar, klima filtrelerinde kolaylıkla birikebilir. Biriken tozlar; kötü kokulara neden olabileceği gibi, filtrelerdeki bakteri ve virüsler nedeniyle sağlığınızı da tehdit edebilir.

Sağlığınız için doğru klima kullanmanın püf noktalarını anlatan, Teknik Uzman Ali Çoşar, “Öncelikle doğru klimayı doğru yere taktırmak, klimadan en iyi randıman ve tasarrufu sağlamak için çok önemli” dedi.

Sağlıklı bir uygulama için alanında uzman kişilerce klima dış ünite bakımı ve temizliğinin yapılmasının doğru olacağını söyleyen Çoşar, “Klima bakımı ve temizliği, yılda en az iki kere, tercihen klimanın sık kullanıldığı, yaz ve kış aylarının başında yapılmalı” ifadelerini kullandı.

‘AYDA BİR TEMİZLİK YAPMALI’

Klima filtrelerinin kirlenmesi sonucunda randıman düşmesi olacağı için cihazın istenilen seviyede soğutmayacağına vurgu yapan Çoşar, şunları kaydetti: “Soğutma işlemi yeterli gelmediği için dereceyi yükselteceksiniz bu da sizin elektrik sarfiyatınızı yükseltecektir. Kullanıcıların ayda bir defa toz filtresini temizlemesi yeterli olacaktır. Kısacası sağlığınızı tehdit edebilecek unsurları ortadan kaldırmak, kötü kokuların oluşumunu engellemek, klimanın verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak için evde klima temizliği yapmayı es geçmemek oldukça önemli.”