Binlerce yıllık geçim kaynağı tehlikede: Jeotermale karşı davullu zurnalı eylem
İzmir’in Seferihisar ilçesine bağlı Orhanlı Mahallesi’nde yapılması planlanan jeotermal enerji tesisi yöre halkından tepki topladı. Asırlık zeytin ağaçlarının bulunduğu vadide yer alan Orhanlı'da ÇED süreci kapsamında yapılması planlanan Halkın Katılımı Toplantısı, protestolar sonucunda iptal edildi
Zeytin ve zeytinyağı üretiminin yoğun olarak yapıldığı İzmir’in Seferihisar ilçesindeki Orhanlı Mahallesi sakinleri, bölgede yapılacak jeotermal enerji santrali ile tarım arazilerinin zarar görmesinden endişe ediyor. ÇED süreci kapsamında köyde yapılması planlanan Halkın Katılımı Toplantısı öncesinde bir araya gelen yöre halkı, davul zurna eşliğinde toplantıyı protesto etti.
Köy merkezinde 23 adet jeotermal sondaj kuyusu açılmak istendiğini belirten mahalle sakinleri, erkence zeytin ağaçlarını, bölgedeki canlı çeşitliliğini ve tarım arazilerini jeotermal tesise kurban etmek istemiyor. Orhanlı Mahallesi sakinleri “Eğer bu jeotermal tesis yapılırsa zeytin ağaçlarımız yok olur biz de zorunlu göçe mahkûm ediliriz” diyor.
BİNLERCE YILLIK GEÇİM KAYNAĞI
Köy merkezinde bir araya gelen vatandaşlar adına konuşan Orhanlı Köyü Kültür, Gençlik ve Spor Kulübü Derneği Başkanı Hasan Tahsin Akçil, şunları söyledi: “Köyümüz, asırlık zeytin ağaçlarıyla, temiz havası ve suyuyla, doğal güzellikleriyle binlerce yıldır kendi kendine yetiyor. Ürettikleriyle İzmir başta olmak üzere birçok şehirde yaşayan insanın gıda ihtiyacını karşılıyor. Göç vermek şöyle dursun aksine Türkiye’nin farklı yerlerinden göç alıyor. Yediden yetmişe köyümüzdeki herkes kültürüne, doğasına sahip çıkmak için burada. Yaşam alanımızın ortasına yapılmak istenen bu korkunç proje köyümüzü, erkence zeytin ağaçlarımızı, tarımsal üretimimizi yok edecek. Köyümüzde jeotermal enerji projelerinin durdurulması için hep birlikte mücadelemizi sonuna kadar sürdürecek ve erkence zeytin ağaçlarımızı atalarımızdan emanet aldığımız gibi çocuklarımıza emanet edeceğiz.”
KÖYLÜLER ENDİŞELİ
Orhanlı Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Muhittin Akbulut da jeotermal enerji tesislerinin örneklerinin Aydın’da yol açtığı tarımsal problemlere dikkat çekti. Akbulut, şöyle konuştu: “Biz buna 'dur' demezsek 23 tane açılmak istenen jeotermal kuyusu sonra 100 tane olur. Biz burada 15 yıl önce sertifikalı organik tarım çalışmalarını başlattık. Zeytin ve zeytinyağını İzmir’den yurt dışına ihraç ediyoruz. Burada şevketi bostan üreterek farklı tarımsal ürünleri bölgeye kazandırmaya çalışıyoruz. Eğer bu jeotermal tesis yapılırsa Aydın’daki İncirliova’daki tarımsal problemler burada da gün yüzüne çıkacak.”
Orhanlı mahallesi sakini Naciye Özkutlu köylülerin zeytinle, zeytinyağı çıkararak, tarımla ve hayvancılıkla geçindiklerini söyleyerek şu ifadeleri kullandı: “Şimdi tutacaklar onları da yok edecekler. Jeotermal enerji tesisi eğer yapılırsa bizi kendisine hem ekonomik olarak bağımlı kılacak hem de havamızı kirletecek. Havaya salınan gazlar bizim ürettiklerimize zarar verecek. Biz burada organik tarım yapıyoruz, bu gazların salındığı bölgede bütün ürünlerimiz kuruyacak. Ben kendim bile bu gazlara maruz kalan bir bitkiden besin tüketmek istemem.”
GÖÇ TEHLİKESİ
Köylülerden Arif Çeri “Burada gelirimizi sadece zeytinden sağlıyoruz. Zeytinden başka gelirimiz yok. Zeytinlerimiz de olmadığı zaman bizim burada yaşamamızın bir anlamı yok. Burada jeotermal enerji santrali sonrasında ne hayvancılık yapabiliriz ne de tarım. Eğer bu tesis yapılırsa biz zorunlu olarak İzmir merkeze göç edeceğiz” dedi.
İSTİMLAK TEHDİDİ
Köylüler jeotermal enerji tesisini yapacak şirketin tarım arazilerinde kendilerinden izinsiz numune aldığını ve bazı çalışmalar yaptığını da iddia ediyorlar. Köy sakinlerinden Engin Özaydemir, tehdit edildiklerini söyledi: “Bu şirketler karga sürüsü gibi geldiler bizim yerimize plan-proje çiziyorlar. Amaçları bizim bulunduğumuz toprağımızı verimsiz toprak diye göstererek elimizden almak. Sen razı gelmesen dahi ‘ben senin yerini kamulaştırırım yine de elinden alırım’ diyor. Hiç kimseyi dinlemiyorlar, arazimize girip numune alıyorlar, cihazlar bağlıyorlar.”
PROTESTOLAR SONUÇ VERDİ
Köy meydanında bir araya gelen yurttaşlar, pankart ve dövizlerle yapılması planlanan toplantıya karşı çıktı. Çevresel Etki Değerlendirmesi süreci kapsamında yapılması planlanan Halkın Katılımı Toplantısı öncesinde yöre özgü giysilerle efeler davul zurnalar eşliğinde zeybek oynadı.
Şirket ve bakanlık yetkililerinin de katılacağı toplantı; köy sakinleri, doğa dernekleri ve avukatların da ısrarı sonucunda iptal edildi.