Bloomberg: Ukrayna'nın nadir elementleri aldatmaca... Beyaz Saray: 'Trump Zelenskiy'e tahammül etmeyecek'
Zelenskiy'in çok övündüğü, önce ABD'ye sunduğu sonra da vermeyi reddettiği nadir elementler aslında yokmuş! Bloomberg, 'kavrulmuş toprak dışında bir şey yok' diye yazdı. Trump, Musk ve diğer yetkililer Zelenskiy'i tefe koymayı sürdürürken, Ukraynalı lider yeni bir taleple geldi: 'Patriot verin.'
Washington-Kiev savaşında tansiyon yükseliyor; peş peşe gelen açıklamalar, ortaya çıkan yalanlar, tehditler manşetleri süslüyor. ABD Başkanı Donald Trump perşembe gününe seçim zaferinin “Üçüncü Dünya Savaşı”nı engellediğini ilan ederek başladı. Ukrayna ve Orta Doğu'da barışı sağlamanın dış politika hedeflerinin anahtarı olduğunu belirtti.
Ancak Trump'ın açıklamasından saatler önce Bloomberg, Başkan'ın pek de hoşuna gitmeyecek şu haberi verdi: “Ukrayna'nın büyük nadir toprak elementi yataklarına sahip olduğu bir aldatmacadan ibaret.”
'KASITLI OLARAK ABARTTI'
Trump bir süre önce Washington'ın Kiev'e verdiğini söylediği “300 ila 350 milyar dolar” karşılığında Ukrayna'dan 500 milyar dolar değerinde nadir toprak elementi istemişti. Fakat Bloomberg'e göre Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy, Trump'ın gözüne girmek için ülkenin yer altı rezervlerini büyük ölçüde ve kasıtlı olarak abarttı. Bu yüzden yayının köşe yazarı ve emtia uzmanı Javier Blas, ABD Başkanı'nın Ukrayna ile yer altı kaynakları üzerinden anlaşma yapma saplantısını "illüzyon" ve "aptallık" olarak nitelendirdi.
REUTERS'A HARİTA SERMİŞTİ
Zelenskiy konuyu ilk kez Rusya ile çatışmada sözde “zafer planını” sunduğu geçen yılın Kasım ayında gündeme getirdi. Teklif daha sonra Başkanlık koltuğuna oturan Trump'ın ilgisini çekti. Washington Post muhabiri Josh Rogin geçen hafta sonu, Zelenskiy'e ABD'ye nadir elementlerin yüzde 50'si üzerinde hak tanıyan “bir kağıt parçası” sunulduğunu söyledi. Rogin'e göre Ukraynalı lider bunu “kibarca” reddetti. Zelenskiy çarşamba günü de “ülkemi satamam.” diyerek kahramanlık tasladı.
Halbuki Kasım ayında kaynakları teklif etmiş olmasının yanı sıra Trump'ın ilgisini görünce Şubat ayında Reuters muhabirlerini Kiev'e çağırmış, önlerine ülkenin yer altı kaynaklarını gösteren “gizli” haritayı sermiş ve “anlaşmaya hazırım.” demişti.
'SADECE KAVRULMUŞ TOPRAK VAR'
Bloomberg yazarı Blas, Ukrayna'nın "küçük skandiyum madenleri dışında önemli nadir toprak yatakları olmadığını" vurguladı ve sözlerine şu çarpıcı ifadeleri de ekledi:
"Ukrayna'nın sahip olduğu şey kavrulmuş toprak; sahip olmadığı şey ise nadir toprak elementleri.”
'Trump card (koz)' mesajı
ABD-Rus heyetlerini bir araya getiren Riyad zirvesinin ardından Washington ile Kiev arasındaki söz düellosu çarşamba ve perşembe günleri zirveye çıktı. Trump, önemli toprakları kontrol ettiği için Rusya'nın Ukrayna ile ilgili müzakerelerde “kozları” olduğunu vurguladı ve ABD'nin Ukrayna'ya tahsis ettiği tüm paranın nerede olduğunu bulma zamanının geldiğini bir kez daha tekrarladı. “Koz” kelimesinin İngilizce “Trump card” anlamına geldiğini belirtelim.
'BIDEN'I KEMAN GİBİ ÇALDI'
Önceki saatlerde ise farklı açıklamalarında şu ifadeleri kullandı:
“Komedyen olarak mütevazı bir başarı elde eden Zelenskiy, Ukrayna çatışmasını kazanamazdı, ancak ABD ona yine de para verdi... Gerçekten iyi olduğu tek şey Joe Biden'ı keman gibi çalmaktı.
“Zelenskiy, Rusya ile çatışmayı maddi kazanç için sürdürmek istiyor... Belki de rüşvet trenini devam ettirmek istiyor. Sorunun ne olduğunu bilmiyorum.
“ABD katılımı olmadan, Zelenskiy Rusya ile asla barış müzakeresi yapamayacak.
"Bugün 'Davet edilmedik' dediğini duydum. Eh, üç yıldır oradaydın, bitirmeliydin... Hiç başlatmamalıydın. Bir anlaşma yapabilirdin.Ukrayna yıkıldı ve milyonlarca insan boşuna öldü.
“Seçimsiz bir diktatör olan Zelenskiy daha hızlı hareket etse iyi olur, yoksa bir ülkesi kalmayacak.
“Oy oranı yüzde dört. Ukrayna'da oy kullanma olasılığını engelliyor.”
'KORKUNÇ BİR YOLDASIN'
ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Zelenskiy'in Trump'ın Rusya'nın "dezenformasyon alanında" yaşadığını öne sürmesinin ardından bu söylemin kabul edilemez olduğunu kaydetti. Vance sözlerini şöyle sürdürdü:
"Zelenskiy'in Başkan'ın fikrini kendisi hakkında kötü konuşarak değiştireceğini sanmasının bu yönetimle başa çıkmanın korkunç bir yolu olduğunu Başkan'ı tanıyan herkes söyleyecektir.”
'TRUMP TAHAMMÜL ETMEYECEK'
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ise Trump'ın Zelenskiy'in “söylemlerinin tırmanmasına tahammül etmeyeceğini” ilan etti. Waltz'a göre Kiev, yardımlar karşılığında nadir elementlerin kullanımıyla ilgili önerilen anlaşmada, "tuhaf bir geri tepme" de sergiliyor.
'ABD'Lİ GAZETECİYİ ÖLDÜRDÜN!'
Hükümet Verimliliği Departmınanın başına getirilen milyader Elon Musk da farklı açıklamalarla sahneye çıktı. X'te, “Zelenskiy Amerikalı bir gazeteciyi öldürdü!” diye yazdı.
Musk, Biden hükümetini Ukrayna'daki tutumu nedeniyle eleştiren, Şilili-Amerikalı film yapımcısı ve blog yazarı Gonzalo Lira'yı kastediyordu. Lira, “Rus saldırganlığını sistematik olarak meşrulaştırmak” suçundan yargılanmayı beklerken Ocak 2024'te bir Ukrayna hapishanesinde hayatını kaybetti. 2010'da Ukrayna'ya taşınan gazeteci, 2023'te Macaristan'a gitmeye çalışırken tutuklanmıştı.
Musk ayrıca Volodimir ve Elena Zelenskiy çiftinin 2022 yazında Vogue dergisine poz vermesini ide eleştirdi. Milyarder, “Bunu çocuklar cephede siperlerde ölürken yaptı.” diye yazdı.
ÇEK BİR PATRIOT
Ancak Zelenskiy ABD'ye “istek listeleri” sunmaktan da vazgeçmeyerek “20 adet Patriot hava savunma bataryası” daha talep etti:
"Sabah üç, dört, beş, başkomutan beni aradı ve Patriotlar için füzelerimiz olmadığını söyledi. Ve 'gökyüzünde sekiz füze var.' dedi. Ama bizim füzelerimiz yok."