Bütçe açığı kadar faiz gideri

Hazine ve Maliye Bakanlığı, ekim ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı. Bütçede ekimde 186 milyar 271 milyon lira, ocak-ekim döneminde 1 trilyon 260 milyar 289 milyon lira açık oluştu.

Ekimde bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 62,4 artarak 769 milyar 207 milyon liraya, bütçe giderleri de yüzde 67,9 artışla 955 milyar 478 milyon liraya ulaştı. Ocak-ekim döneminde de bütçe gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 75,1 yükselerek 6 trilyon 853 milyar 826 milyon liraya çıktı.

Bütçe giderleri de aynı dönemde yüzde 79,4 artarak 8 trilyon 114 milyar 115 milyon lira oldu. Böylelikle 2024'te merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 11 trilyon 89 milyar 37 milyon lira ödeneğin yüzde 73,2'si kullanılmış oldu. Söz konusu dönemde faiz giderleri de yüzde 95,1 artarak 1 trilyon 48 milyar 905 milyon lirayı buldu.

BÜTÇE GİDERLERİ YÜZDE 80 ARTTI

Merkezi yönetim bütçe giderleri, Ocak-Ekim 2023 döneminde 4 trilyon 521 milyar 796 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 79,4 artışla 8 trilyon 114 milyar 115 milyon liraya yükseldi.

Personel giderleri, söz konusu dönemde yüzde 105 artışla 2 trilyon 248 milyar 311 milyon lira olurken, personel giderleri için bütçede öngörülen 2 trilyon 553 milyar 495 milyon lira ödeneğin yüzde 88'i kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, bu dönemde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 79,5 artarak 275 milyar 599 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 312 milyar 451 milyon lira ödeneğin yüzde 88,2'si harcandı.

Ocak-ekim döneminde mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 679 milyar 766 milyon lira ödeneğin yüzde 76,1'i kullanıldı. Bu dönemde, yüzde 60,6 yükselişle 517 milyar 568 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri meydana geldi.

Cari transferler yüzde 69,2 artarak 3 trilyon 90 milyar 522 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 4 trilyon 266 milyar 709 milyon lira ödeneğin yüzde 72,4'ü kullanıldı.

Söz konusu dönemde 636 milyar 751 milyon lira sermaye gideri, 61 milyar 691 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 234 milyar 769 milyon lira olarak hesaplandı.

BÜTÇE GELİRİ 6,8 TRİLYON

Merkezi yönetim bütçe gelirleri ise geçen yılın ocak-ekim döneminde 3 trilyon 913 milyar 733 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 75,1 artışla 6 trilyon 853 milyar 826 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre, bütçe gelirlerinin ocak-ekim dönemi gerçekleşme oranı 2023'te yüzde 79,4 iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 81,2'ye yükseldi.

Vergi gelirleri tahsilatı, söz konusu dönemde geçen yılın ocak-ekim dönemine göre yüzde 70,4 artarak 5 trilyon 777 milyar 663 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 78 olarak kayıtlara geçti.

GELİR VERGİLERİNDE ARTIŞ YÜZDE 120

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri de yüzde 105,7 artarak 899 milyar 877 milyon liraya çıktı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 139 milyar 256 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 37 milyar 30 milyon lira olarak belirlendi.

Vergi türleri itibarıyla ocak-ekim döneminde geçen yılın aynı dönemine göre gelir vergisi yüzde 120, kurumlar vergisi yüzde 36,9, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 97,4, özel tüketim vergisi yüzde 60,5, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 173,8, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 45,9, damga vergisi yüzde 78,8, harçlar yüzde 54,9 ve diğer vergi gelirleri yüzde 48,9 arttı.