Cam kafesli iade duruşması tartışma yarattı

Wikileaks’in kurucusu Julian Assange’ın ABD’ye iade davasının ilk bölümü, cam kafeste yargılama tartışmaları sebebiyle planlanandan bir gün erken sona erdi. Assange’ın tutuklu bulunduğu Belmarsh Hapishanesi yakınındaki Woolwich Mahkemesinde görülen duruşma erken bitti. Dava, böylece ikinci bölüm duruşmaların başlayacağı 18 Mayıs’a kadar ertelendi. 3 hafta sürmesi beklenen ikinci bölümde ise tanıkların dinlenmesi bekleniyor.

CAM KAFES TARTIŞMALARI

Duruşmada, Assange’ın avukatları, ABD tarafı duymadan daha iyi bir iletişim sağlayabilmeleri için Wikileaks’in kurucusunun cam kafes yerine yanlarında oturmalarını talep etti. Bu talebi reddeden hakim, avukatlara daha iyi iletişim kurabilmesi için başka önlemler alınabileceğini söyledi. Bu önlemler, avukatların, Assange’dan talimat alabilmesi için duruşmaların geç başlatılması ve mayıstaki duruşmaların planlandığı 3 haftadan daha uzun sürmesi olarak sıralandı.

‘İADE ÖLÜMCÜL OLABİLİR’

Assange’ı temsil eden üst düzey avukat Edward Fitzgerald iadenin WikiLeaks kurucusunu uzun bir hapis cezasına maruz bırakacağını ve “yüksek intihar riskine” sürükleyecek “acımasızlığın zirvesi” olacağını söyledi. Ayrıca avukatlar Assange’ın casusluk ve bilgisayar korsanlığı iddiaları da dahil 18 suçlamayla karşı karşıya olduğu ABD’ye iadesi durumunda “ölümcül sonuçlarla” karşılaşabileceği uyarısında bulundu.

‘BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ İÇİN ENDİŞE VERİCİ’

Duruşma sonrası gazetecilere açıklama yapan Assange’ın avukatlarından Jennifer Robinson, hakimin aldığı kararın müvekkilinin adil yargılanma hakkı konusunda ciddi endişelere yol açtığını vurguladı. Robinson, bu haftaki duruşmaların savunma tarafının argümanları açısından önemli olduğunu belirterek, ABD hükümetinin iadeyi meşru kılabilmek için gerçekleri nasıl saptırdığını gördüklerini dile getirdi. Davanın önemli olduğuna, zira ilk kez bir yayıncıya casusluk suçlaması yöneltildiğine işaret eden Robinson, “Bu dava, basın özgürlüğü konusunda korkunç bir örnek oluşturuyor. Bugünkü karar göz önüne alındığında oldukça endişeliyiz” değerlendirmesinde bulundu. Öte yandan mahkeme binasından ayrılışında Assange’ın babası John Shipton, kendilerine destek veren göstericilere teşekkür etti.

175 YILA KADAR HAPİS CEZASI

ABD, Assange’ı bilgisayar korsanlığı ve casusluğun da aralarında bulunduğu 18 suçtan yargılamak istiyor. İade edilmesi durumunda, Assange’ın 175 yıla kadar hapis cezası alabileceği belirtiliyor. İade kararının çıkması halinde ise İngiltere hükümetinin onayı gerekecek ancak davanın önce temyize ve ardından da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine taşınması durumunda iade sürecinin tamamlanmasının 2 yılı bulabileceği değerlendiriliyor.

ADİL YARGILAMA HAKKI İHLAL EDİLDİ

Bu haftaki duruşmalarda, ABD tarafı, Wikileaks’te yayımlanan belgelerle Irak ve Afganistan’da ABD’ye çalışan muhbirlerin hayatlarının riske atıldığını iddia etmişti. Assange’ın avukatları ise Wikileaks kurucusunun suçunun sadece siyasi olduğunu, savaş suçlarını açığa çıkararak ABD hükümetin politikalarını değiştirmeye çalıştığını savunarak, Washington ve İngiltere arasındaki iade anlaşmasının siyasi suçları kapsamadığını söylemişti. Avukatlar, dünkü duruşmanın ardından müvekkilinin hapishanede 11 kez kelepçelendiğini, 2 kez çırılçıplak aramaya maruz bırakıldığını ve duruşmada okuduğu dosyaya el konulduğunu belirtmişti.

DAVA SÜRECİ

Assange’ın kurduğu Wikileaks, 2010’da, aralarında ABD’nin Irak ve Afganistan’da işlediği suçları ve işkenceleri de delillendiren çok sayıda gizli belgeyi yayımlamıştı. ABD’nin casuslukla suçladığı ve iadesini istediği Assange, hakkında tecavüz ve cinsel taciz suçlamalarıyla açılan davalar için İsveç’e iadesi gündemdeyken, haziran 2012’de Ekvador’un Londra Büyükelçiliğine sığınmıştı. Hakkında yapılan suçlamaların asılsız olduğu anlaşılıp davalar kapatılmıştı. Assange, hükümet değişikliği sonucu ABD’ye yakın bir hükümetin gelmesi ile Ekvador’un Londra Büyükelçiliğinden 11 Nisan 2019’da çıkarılarak gözaltına alınmış ve “kefaletle serbest bırakılma şartlarını ihlal etmekten” tutuklanmıştı. Mahkeme, Assange’ı bu suçtan 50 hafta hapse mahkum etmişti. 50 haftalık cezasını dolduran Assange’ın ABD’ye iade talebi çerçevesinde tutuklu kalmasına karar verilmişti.