Cezaevinde ölüme neden olan ihmal iddiası: AYM hak ihlali kararı verdi!

Ö.Y., hakkında verilen ve kesinleşen hürriyeti bağlayıcı cezaların infazı kapsamında bir süre Adana E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda tutuldu. Tutulma sürecinde düzenlenen bazı belgelerde Ö.Y.'nin epilepsi (sara) hastası olduğu belirtildi.

1997 doğumlu Ö.Y. 8 Şubat 2018 tarihinde Adana Açık Ceza İnfaz Kurumuna nakledildi. Aynı gün akşam saatlerinde ceza kurumuna giren Ö.Y. görevlilere epilepsi hastası olduğu söyleyip yanında getirdiği iki ilacı kullanmak zorunda olduğunu ifade etti. Görevliler reçetesi olmadığı gerekçesiyle ve Ö.Y.'ye ertesi gün revirden teslim alabileceğini söyleyerek sözü edilen ilaçları alıkoydu.

KOĞUŞUNDA ÖLÜ OLARAK BULUNDU

Ö.Y. infaz kurumundaki başmemurluk odasına birkaç kez giderek başmemur K.Y.'den ilaçlarını kullanmak için izin istedi ancak K.Y. buna izin vermedi. Ö.Y. ilaçlarını alabilmek için ertesi gün (9 Şubat 2018) revire başvurdu ancak sağlık memuru Ş.O., Ö.Y.'ye ilaçlarını vermediği gibi infaz kurumunda doktor olarak görev yapan fakat görevine gelmeyen E.B.'ye de Ö.Y.'nin durumunu bildirmeyip doğum veya süt iznini kullanmak için saat 14.00’te infaz kurumundan ayrıldı. Ö.Y. de 10 Şubat 2018 tarihinde koğuşunda ölü olarak bulundu.

YARGILAMA SÜRECİ

Adana Cumhuriyet Başsavcılığı, ölüm olayıyla ilgili soruşturma başlattı. Soruşturma kapsamında Adli Tıp Kurumu 1. Adli Tıp İhtisas Kurulundan alınan raporda; ölümün epilepsi hastalığına bağlı gelişen komplikasyonlar sonucu meydana geldiğinin kabulü gerektiği ve Ö.Y.'nin, epilepsi hastalığının tedavisinde kullandığı bir ilacı kullanmamasının ölüme neden olabileceği açıklandı ancak ilaçlarını düzenli kullanan epilepsi hastalarında da ani beklenmedik ölümler (SUDEP) görüldüğünün tıbben bilindiği belirtildi.

AİLE BİREYSEL BAŞVURU YAPTI

Başsavcılık 19 Nisan 2018 tarihli iddianameyle K.Y. ve Ş.O.'ya karşı ihmali davranışla kasten öldürme suçundan kamu davası açtı. Adana 14. Ağır Ceza Mahkemesi 21 Şubat 2019 tarihinde yargılamayı sonlandırarak sanıkların beraatine karar verdi. Kararda Ö.Y.'nin infaz kurumuna reçete sunmadığı ve ilaçlarını kullanmış olsaydı bile ölümün meydana gelmesinin ihtimal dahilinde olduğu belirtildi. Ö.Y.'nin ailesi yerel mahkeme kararını istinafa taşıdı. Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Ceza Dairesi, ihmali davranışlar neticesinde Ö.Y.'nin sağlığı için gerekli olan ilaçları kullanamaması nedeniyle sanıkların ihmal suretiyle görevi kötüye kullanma suçundan cezalandırılmaları gerektiği gerekçesiyle sanıkların anılan suç nedeniyle 5 ay hapis cezasıyla cezalandırılmalarına ancak hükümlerin açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi. Ö.Y.'nin ailesi de daha sonra Anayasa Mahkemesine (AYM) bireysel başvuruda bulundu.

MANEVİ TAZMİNAT ÖDENECEK

Başvuruyu inceleyen AYM İkinci Bölümü, yaşam hakkının usul boyutunun ihlal edildiğine karar verdi. Yüksek Mahkeme ayrıca aileye 200 bin TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti. Kararda şöyle denildi:

"İlaçlarını düzenli kullanan epilepsi hastalarında ani ölümün görülebilmesi, devletin gözetimi altında tutulan epilepsi hastasına mutlaka kullanması gereken ilaçların verilmemesi ile epilepsiden ileri gelen ölüm arasında hiçbir zaman illiyet bağı kurulamayacağı şeklinde yorumlanmamalıdır. Bunun aksine yapılacak yorum devletin, gözetimi altında tutulan epilepsi hastalarının bu hastalıktan kaynaklanan ölümlerindenher hâlükârda sorumlu tutulamayacağının kabulünü gerektirir. Bu sebeple başvuruya konu yargılamada yapılan incelemenin yaşam hakkının usul boyutunun gerekliliklerini karşıladığı söylenemez."