Çiftçinin semt pazarı isyanı

Hasat zamanı semt pazarlarının kapanması çiftçileri sıkıntıya soktu. Antalya Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp yapılan hatadan dönülmesini istedi. Alp, cumartesi günü için alınan açılma kararının yeterli olmadığını arife günü de semt pazarlarının açık olmasını istedi. Çiftçiler Sendikası Genel Başkana Ali Bülent Erdem izlenen yanlış politika yüzünden çiftçilerin ürünlerini çöpe dökmek zorunda kaldığını bildirdi.

Semt pazarlarının kapatılması nedeniyle ortaya çıkan kriz aşılmaya çalışılıyor. Türkiye’nin turfanda sebze deposu Akdeniz ve Ege illerinin milletvekilleri sıkıntıyı aşmak için hükümetle temasa geçerken çiftçiler de tepkilerini yüksek sesle dillendirmeye başladı. Antalya’nın Gazipaşa, Kumluca gibi ilçelerinde çiftçiler halde satamadıkları ürünleri derelere dökerken Ziraat Odaları da ortaya çıkan felaketi ilgililere anlatma ve yanlıştan dönülmesi için harekete geçti.

FİYAT DÜŞTÜ ALAN YOK

Antalya Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp yaşananlarla ilgili Aydınlık’a yaptığı açıklamada, hiçbir önlem alınmadan kapanmaya gidildiğini belirterek şöyle devam etti: “Muğla’dan Hatay’a kadar çiftçiler ortada kaldı. Semt pazarları kapalı olduğu için çiftçi ürününü satamadı. Halde fiyatlar hızla düştü. Fiyatlar düşse bile müşteri yok. Alan komisyoncu kime satacak. Bu günler malın en çok olduğu ve çiftçinin tam para kazanacağı günlerdi. Herkes hesabını kitabını buna göre yapmıştı. Ama düşünmeden alınan kararlar çiftçiyi sıkıntıya soktu. Kaybı büyük. Hem üretici hem tüketici mağdur oldu.”

CUMARTESİ YETMEZ

Günlerdir milletvekilleriyle, devlet yöneticileriyle temas halinde olduklarını kaydeden Alp şunları söyledi: “Derdimizi anlatıyoruz. Herkes hak veriyor. Bu konuda bütün siyasi partiler ortak hareket etmesiyle çiftçinin içine düştüğü durumdan kurtarılması lazım. Yaptığımız görüşmeler sonunda cumartesi günleri semt pazarlarının kurulması kararlaştırıldı. Bir günlük açılma bile salatalık fiyatını 20 kuruştan 1 liraya yükseltti. Hiç olmazsa arife günü pazarlar yeniden açılmalı. Şu anda yetkililere bunu anlatıyoruz. Bu tür hatalar tekrarlanırsa çiftçinin üretim yapması zor. O zaman 84 milyon nüfusu kim besleyecek. Önümüz açık olursa biz besleriz.”

ÜRETİM SÜRMELİ

Tarımsal üretimin işçiyle yapıldığına da vurgu yapan Alp, “Tarlaya işçi götürmek istiyoruz, izin verilmiyor. İşçi olmazsa tarlada üretim de olmaz. Biz korona kurallarına uyulmasına karşı değiliz. Kurallara uyalım ama üretimi de sürdürelim. Tarımı öldürürsek koronadan büyük bir felaketle karşılaşırız. Herkesin karar alırken iyi düşünmesi ve çok dikkatli olması gerekiyor” ifadelerini kullandı.

Çiftçiler Sendikası Genel Başkanı Ali Bülent Erdem de yaptığı açıklamada, yaşananlara tepki gösterdi. Kovid-19 salgını döneminde gıdaya erişimin ve sağlıklı gıdayla beslenmenin önemi daha da anlaşılır olmasına rağmen, çiftçilerin ürettikçe maliyetlerini bile karşılayamaz duruma düştüklerini vurgulayan Erdem “Girdi maliyetleri devamlı yükselirken, her hasat döneminde yapılan ithalatlarla ürün fiyatları baskılandırılmaya çalışıldı. Üreten çiftçilerin pandemi yasakları nedeniyle tarlalarına gitme zorluklarına, 17 günlük tam kapanma döneminde pazara erişim yasakları da eklendi. Çiftçiler, emeklerinin karşılığı olan ürünlerini Antalya’dan başlayarak çöpe dökmeye başladı” dedi.

MAHALLE PAZARLARI AÇILMALI

Bir yanda ürünlerini pazara götürüp satamayan, çöpe döken veya tarlasında bırakan çiftçiler; diğer yanda ise marketlerin fahiş fiyatından sebze ve meyve almak zorunda kalan veya yeterli geliri olamadığından dolayı alamayan tüketiciler olduğunu kaydeden Erdem şunları söyledi:

“Cumartesi günleri il ve ilçelerde, bir yerde pazar yeri açmak, çiftçilerin sorunlarını çözmeyeceği gibi tüketicilerin gıdaya erişim sorununu da çözmez. Halbuki farklı günlerde ve daha dar bölgelerde (mahallelerde) yerel pazarların açılması gerekirdi.

‘ÜRETİCİ ÜRETİMDEN KOPAR’

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Şube Başkanı Feyzullah Korkut, Gıda tedarik zincirini oluşturan aktörlerin gıda arzının sorunsuz olarak devamını sağlayan organizasyonlar olduğunu söyledi.

Gıda tedarik zincirini oluşturan üretici, tedarikçi, toptancı, dağıtıcı, perakendeci gibi aktörlerin gıda arzının sorunsuz olarak devamını sağlayan ve birlikte uyum içinde hareket eden organizasyonlar olduğunu ifade eden Korkut; yaş meyve ve sebzenin halka ulaşmasında pazar yerlerinin önemini anlattı: “Dayanıklılığı düşük olan ürünler olması açısından meyve ve sebze tedarikinde önem arz eden ulaştırmanın hızlı, sağlıklı ve en az maliyetle yapılması gerekir. Üretilen ürünlerin halka ulaşmasında hal ve semt pazarları oluşan tedarik zincirinin en değerli halkasıdır. Bu organizasyonda yer alan iş ve işlemlerin bir günlük sekteye uğraması tüm organizasyonun bozulmasına ve gıdaya erişimi tehlikeye atmaktadır.”

Girdi maliyetleri altında ezilen üreticinin ürününü pazara ulaştıramaması halinde telafisi olmayan zarara girerek üretimden kopacağını söyleyen Korkut, “Her gün yayınladığınız genelgeler ile gıda arz talebini düzenleyemezsiniz” dedi.

Pazar yerlerinin kapatılması kararını eleştiren Korkut, üreticiye destek olunmasını istedi.