‘Çifte vatandaşlık fırsatını değerlendirelim’
Almanya’da çifte vatandaşlık yasası 6 aydır uygulamada. Ancak Türk vatandaşlığına geçmek için gelen başvuru sayısı beklenenin altında kaldı. Başvurular 15 bin civarında. Alman vatandaşlığı almak isteyenler ise başka bir sorun ile karşı karşıya. Yabancılar Dairesi aylar sonraya randevu veriyor
Almanya’da çifte vatandaşlığın önünü açan yasa 6 aydır uygulamada. 27 Haziran’da yürürlüğe giren ve çifte vatandaşlık imkanı tanıyan yasa Türkler içinde büyük bir fırsat yarattı. Gerekli şartları sağlayanlar hem Türk vatandaşlığı hem de Alman vatandaşlığı hakkını alabiliyor. Türk vatandaşlığı almak isteyenler işlemlerini konsolosluklarda yaptırırken, Alman vatandaşlığı işlemleri Yabancılar Dairesinde yapılıyor. Ancak, gurbetçiden beklenen ilgi gelmedi. Türk vatandaşlığı hakkını almak isteyenlerin başvurusu 15 bin civarında oldu. Oysa yasanın yürürlüğe girmesiyle yaklaşık 600 bin başvuru bekleniyordu.
Diğer bir sıkıntı ise Alman vatandaşlığı başvurularında yaşanıyor. İşlemler Yabancılar Dairesinde yapılıyor. Ancak personel eksikliği ve plansızlık yüzünden uzun bekleme süreleri ortaya çıktı. Hatta bazı bölgelerde randevu sistemleri kapandı, yeni başvuru alınamıyor.
Başvuruların düşüklüğü ve Yabancılar Dairesi’nin sorunlarını bir tarafa koyarsak esas tehlike ise başka. Almanya 23 Şubat’ta seçime gidiyor. İktidara aday olan Hristiyan Demokrat Birlik Partileri’nden (CDU/CSU) “Çifte vatandaşlığı iptal edeceğiz” açıklaması geldi.
‘TÜRK VATANDAŞLIĞINA BAŞVURANLARIN SAYISI DÜŞÜK’
TBMM Dışişleri Komisyonu üyesi ve CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, çifte vatandaşlık yasası ile ilgili yaşanan sıkıntıları Aydınlık Avrupa’ya değerlendirdi. Çakırözer şunları ifade etti:
“Çifte vatandaşlık kanunu Türkiye'nin istediği bir kanundu. Bu yasa Almanya’da yaşayan Türkiye kökenli yurttaşlarımız için çok önemli. Alman vatandaşlığı alamamış olanlar ya da Alman vatandaşlığı almak için Türk vatandaşlığını bırakmış olanlar için büyük bir imkan. Bu kanun çıktığında Meclis Dışişleri Komisyonu’nda şunu sormuştum; ‘Nasıl bir hazırlık yapıyorsunuz?’ Bize bilgi verenlerin söylediği ‘Çok yoğun katılım bekliyoruz. Hazırlıklarımızı buna göre yapıyoruz.’ yönündeydi.
Alman vatandaşını seçmiş olup Türk vatandaşına geçecek olan 600 bin hak sahibi olduğunu düşünüyoruz. Hatta bu rakam daha da fazla olabilir. Yasa çıktığından beri kaç başvuru olduğunu soruyordum. Geçen hafta kamuoyuna 15 bin başvuru olduğu rakamı yansıdı. Bu çok düşük bir rakam. Daha fazla olması gerekirdi. Ben de bu konuyu Meclis’te Dışişleri Bakanlığı'nın bütçesi görüşmesinde gündeme getirdim. Maalesef vatandaşlarımız Ay Yıldızlı pasaportumuza sahip olmak için koşa koşa gelmiyor. Burada demek ki bir sıkıntı var. Dışişleri bakanının bu konuda bir yanıtı olmadı. Konuya duyarlılığını göremedik.”
‘MAVİ KART KALDIRILMALI’
“Biliyorsunuz, Alman vatandaşını seçenlere Türkiye Cumhuriyeti ‘Mavi Kart’ imkanı getirdi. Mavi Kartın gerekçesi şuydu; Almanlar çifte vatandaşlığa izin vermediğinden, biz vatandaşlarımıza güvence vermek, hakkını, hukukunu korumak için bu kartı çıkardık. Çifte vatandaşlık çıkınca artık Mavi Karta gerek yok. Mavi Kart durduğu sürece insanlar mavi kartlı kalmaya devam edecek ve vatandaşlığı tercih etmeyecek. Buradan da anlaşılıyor ki Türkiye Cumhuriyeti Devleti bu çifte vatandaşlık meselesine kendini hazırlamamış.”
‘ÇİFTE VATANDAŞLIK İÇİN BİR TEŞVİK VE ÇABA YOK’
“Diğer bir mesele de askerlik düzenlemesi. Yurt dışında yaşayan vatandaşların yaklaşık 10 bin avro gibi bedelli askerlik ücreti var. Bu konuda haksızlık yaratmayacak şekilde bazı kolaylaştırmalar yapılabilir. Taksitli ödeme ya da bedelin düşürülmesi olabilir. Bu ücret insanlara çok yüksek geliyor. bu konuda da bir düzenleme yok.
Vatandaşlara çifte vatandaşlığı duyuralım, teşvik edelim çabası da yok. Siz herhangi bir yerde bir kampanya gördünüz mü? Almanya'nın herhangi bir şehrinde ‘Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ol. Türkiye seni bekliyor’ afişleri, yazıları gördünüz mü? Bu yüzden neresinden bakarsanız bakın ortada çok büyük bir fiyasko var. Plan ve program yok.”
‘AK PARTİ İKTİDARI BU MESELEYE ÖNCELİK VERMELİ’
“Dışişleri Bakanlığı'na, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’na bu alandaki bütün yetkili kurumlara çağrıda bulunuyorum. Çifte vatandaşlık fırsatından bizim insanımızın faydalanması lazım. Özendirecek çalışmalara ihtiyaç var. Tanıtım, reklam gerekli. İkincisi de vatandaşlık almayı kolay hale getirmeliyiz. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları hepimiz için çok kıymetli, büyük onur. Yıllardır ‘aman vatandaşlığımızı bıraktık’ diye dertlenen insanlara yardımcı olmalıyız.
Türk vatandaşlığına gelmeyi özendirelim. Ama aynı zamanda oradaki vatandaşlarımızın Alman vatandaşlığına başvurması da önemli. Alman vatandaşlığının getirdiği avantajlardan Türk toplumu faydalanmalı. Bir an önce AK Parti iktidarının bu meseleyi öncelik vermesi lazım. Hem Türk vatandaşı olacak olanlara hem de Alman vatandaşı olacak olanlara karşı teşvik edici olmalıyız.”
‘Bu yasanın kıymetini bilelim’
Tayfun Keltek, Almanya’da çifte vatandaşlık yasasının çıkması için uzun yıllar mücadele veren isimlerden birisi. Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Göçmen Meclisleri Birliği Başkanı aynı zamanda Köln Uyum Meclisi Başkanı olan Tayfun Keltek yaşananları Aydınlık Avrupa’ya değerlendirdi. Keltek, çifte vatandaşlık konusunda toplumun yeterince bilgi sahibi olmadığı görüşünde. “Önceliğimiz, Alman vatandaşlarına geçme koşulları olanların vatandaşlık almalarını sağlamak.” diyen Keltek, sözlerini söyle sürdürdü: “Alman vatandaşlığına geçmek için çalışmaları takip eden dairelerde engeller var. Belediyelerdeki Yabancılar Dairesi uzun zamandan beri çok kötü çalışıyor. Belediye içerisinde en az işe yarayan, tembel insanlar bu daireye gönderiliyor. Çifte vatandaşlık yasası çıkmadan önce de Yabancılar Dairesinde sıkıntılar vardı. Bu yasa ile birlikte sıkıntılar arttı. Gerekli değişiklik ve ihtiyaç duyulan kadrolar açılamadı. Yabancılar Dairesi’ndeki sorunları çözmek için çaba gösteriyoruz.”
‘YASA İLE BİRLİKTE ÇİFTE STANDART KALDIRILDI’
Yasanın göçmen kökenliler için çok önemli olduğunu vurgulayan Keltek şunları ifade etti: “Almanya bu yasa ile ilk defa ilk defa göçmen kökenlerin kendi ülkelerinin kimliğini kabul etmiş oldu. Almanya bugüne kadar göçmenlere karşı ‘Sen kendi ülkenin kimliğinden vazgeç’ tavrı içindeydi. İşin ilginç tarafı bu tavır ne yazık ki genellikle Türkiye kökenlilere karşı alınıyordu. Avrupa Birliği ülkesinden gelen vatandaşlara bu yaklaşımda bulunulmuyordu. Bu yasa ile birlikte çifte standart kaldırıldı. Diğer önemli olan ise insanların kimliğinin değer görmesi ve resmen kabul edilmesi. Bunun kıymetini bilip yeri geldiği zaman oy hakkımızı da kullanmalıyız. Ne yazık ki oy hakkı olan insanlarımız gidip seçimlerde bunu göstermiyor. Kendilerini bu toplum içinde sorumlu hissetmiyorlar. Bunun nedeni de Alman toplumu ‘bizim vatandaşımızsınız’ diyerek kucak açmıyor. Her fırsatta göçmen kökenleri güvenlik konusu olarak görüyor. Bu konuda kampanya yapıyoruz. ‘Biz sizin gördüğünüzden daha fazlayız’ kampanyası. Bizim bu ülkede doğan büyüyen çocuklarımız var. Almanlardan hiçbir farkı olmadığı gibi bir artısı daha var. Bu artı da kendi ülkelerinden getirdikleri kültür ve dil.”
‘TÜRK TOPLUMU BİLGİLENDİRİLMELİ’
Hristiyan Demokrat Birlik Partileri’nin (CDU/CSU) “Çifte vatandaşlığı iptal edeceğiz” çıkışını değerlendiren Keltek, “CDU Genel Başkanı Friedrich Merz’in açıklaması gerçekçi değil. Tek başına iktidar olamayacakları için büyük ihtimal ile SPD,FTP, Yeşiller gibi partilerle koalisyon kurulacak. Kanunu zaten bu partiler yaptı. Bu yüzden çifte vatandaşlığın kaldırılmasını çok gerçekçi bulmuyorum.
Alman vatandaşı olup da Türk vatandaşlığı almak isteyenlerin sayısını nasıl artacak?” sorusuna da yanıt veren Keltek, “Burada birçok dernek var. Maalesef bu konu ile yeterince uğraşmıyorlar. Özellikle memleket dernekleri, cami dernekleri; bunların hepsini toplu olarak çağrıda bulunmalı. Bu konuda Türk toplumunu bilgilendirmeli ve uyarlamalı.”