Çin-Arap Birliği ilişkileri ve Çin-KİK ilişkilerinde kilometretaşı niteliğindeki zirveler
İlk Çin-Arap Devletleri Zirvesi ve Çin-Körfez Arap Ülkeleri İş Birliği Konseyi (KİK) Zirvesi yerel saatlerle 9 Aralık'ta Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da gerçekleştirilmiştir.
Bu, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bu yana Çin'in Arap dünyasına yönelik en büyük ve en üst düzeyli diplomatik girişimidir. Çinli ve Arap ülkeleri liderleri, Çin-Arap ilişkilerinin gelişimini görüşmek, gelecekteki işbirliği için bir plan yapmak ve Çin-Arap stratejik ortaklığı ilişkileri için parlak bir gelecek yaratmak üzere bir araya gelmiştir.
Aynı gün öğleden sonra, Riyad'daki Kral Abdülaziz Uluslararası Konferans Merkezi'nin konferans salonunda düzenlenen zirveye Arap Birliği’nin 21 üye ülkesinin liderleri ve Arap Birliği Genel Sekreteri Gayt gibi uluslararası örgütlerin başkanları katılmıştır.
Halihazırda, dünya yeni bir çalkantılı değişim dönemine girmiş, Orta Doğu'da yeni derin değişimler yaşanıyor. Açılış konuşmasında Çin Devlet Başkanı Xi Jinping dört açıdan daha sıkı bir Çin-Arap kader topluluğunu inşa etmenin altını çizdi: Bağımsızlığa bağlı kalıp ortak çıkarları korumalıyız; ekonomik kalkınmaya odaklanarak işbirliğiyle ortak kazancı teşvik etmeliyiz; bölgesel barışı koruyarak ortak güvenliği sağlamalıyız; medeniyetler arası alışverişi güçlendirip karşılıklı anlayış ve güveni arttırmalıyız.
Xi Jinping, Çin-Arap işbirliği için kalkınmanın desteklenmesi, gıda güvenliği, sağlık, yeşil inovasyon, enerji güvenliği, medeniyetler arası diyalog, gençlik gelişimi ve güvenlik ve istikrar gibi sekiz alanı kapsayan sekiz ortak eylem önermiştir.
Çin-Arap Devletleri Zirvesi'nden önce ilk Çin-KİK Zirvesi gerçekleşmişti. Zirvede, Çin ve KİK arasında stratejik ortaklığın kurulması ve güçlendirilmesi kararlaştırılmıştır.
Yaptığı açılış konuşmasında Xi Jinping, Çin'in KİK ülkelerinin dayanışma içinde kendini geliştirip KİK'i Orta Doğu ve Körfez bölgesindeki en dinamik bölgesel örgüt haline getirmesini büyük takdirle karşıladığını vurgulamıştır. Tarihin kavşak noktasında bulunarak, Çin-KİK geleneksel dostluğunu sürdürmeli ve Çin-KİK stratejik ortaklığı kurulması fırsatını değerlendirerek Çin-KİK ilişkilerinin stratejik içeriklerini zenginleştirmeliyiz.
Xi, önümüzdeki üç ila beş yıl içinde Çin'in KİK ülkeleriyle enerjide yeni bir üç boyutlu işbirliği modelinin oluşturulması, finans ve yatırım işbirliğinde yeni ilerlemeler sağlanması, yenilikçi bilimsel ve teknolojik işbirliğinin yeni alanların keşfedilmesi, havacılık ve uzay işbirliğinde yeni atılımlar gerçekleştirilmesi ve dil ve kültür işbirliğinde yeni parlak noktalar oluşturulması gibi kilit işbirliği alanlarında çaba göstermeye istekli olduğunu vurgulamıştır.
Katılımcı KİK ülkelerinin liderleri KİK-Çin ilişkilerini ve ilk KİK-Çin Zirvesi’ni büyük takdirle karşılamış ve ilk KİK-Çin Zirvesi’nin KİK-Çin ilişkileri tarihinde kilometretaşı niteliğindeki bir zirve olduğu kanaatindedir.