Çinli yetkili: Formalitecilik ve bürokratizm virüsten daha tehlikeli

Wuhan Şehri ve Hubei Eyaleti koronavirüs salgınında en çok can kaybına uğrayan bölge. İki aylık sıkı önlemlerle salgın durduruldu, hastaların yüzde 90’ı tedavi edilip evlerine yollandı. Başka eyaletlerden gelen sağlık personelleri alkışlarla uğurlandı. Bir haftadır yeni hastalık saptanmadı.

Şimdi sıra ders çıkarmada. Çin Komünist Partisi’nin İngilizce yayın yapan Global Times gazetesinde önemli bir haber yayımlandı. Global Times’in başlığı da çarpıcı: “Yetkili: “Bürokrasi virüs gibi öldürücüdür!”

Haberde alıntı yapılan ve fotoğrafı yayınlanan yetkili Hubei Eyaleti Siyasi Danışma Konferansı Üyesi Ye Qing (okunuşu Yı Çin). Aynı zamanda Hubei Eyaleti Devlet İstatistik Bürosu’nun Genel Müdür Yardımcısı.

Global Times’ın haberi şöyle: “Ye Qing, Wuhan’da karantina başladığından bu yana aldığı notları Wuhan’daki dergilerinde yayınladı. 23 Ocak’ta kilitlendiğinden bu yana arka arkaya 60 gündür Wuhan’daki hikayeleri kaydediyor. Yerel hükümetin salgınla mücadelenin ilk aşamalarındaki yaşadığı ihmallere tanık olduktan sonra bürokrasiyi ve biçimciliği çok ağır biçimde eleştirdi. Ye Qing, “bürokratizmin insanları virüs gibi öldürebileceğini ve hatta virüsten daha korkunç olduğunu” yazdı.

GÖREVLERİNDEN ALINDILAR

Çinli yetkili, Hubei Eyalet Parti Sekreteri’nin ve Wuhan Parti Sekreteri’nin, salgın konusunda geç kalınmasına neden olan formalitecilik ve bürokratizm hatalarının yaşanmasına izin verdikleri için görevden alındığını belirtiyor. Görevden almanın, yer değiştirmenin aşağıya doğru ilerletildiğini belirten Ye Qing, özellikle yerel hükümetlerdeki salgınla mücadele birimlerindeki birinci derece sorumluların, kendi koltuklarını koruma uğruna ağır yanlışlar yaptığını belirtiyor. Bu arada hayatını kaybeden doktor Li Wenliang’a kınama cezası verilmesine katılan iki polisin meslekten uzaklaştırma cezası aldığını kaydediyor.

“Eğer karantinaya beş gün önce başlansaydı, salgının etkisinin üçte bir oranında küçüleceği hesaplanıyor” ifadeleriyle bürokratizm ve formaliteciliğin verdiği zarara dikkat çekiyor. Ye Qing, salgından ders çıkararak bundan sonra bütün eyalet ve şehirlerde sağlıktan sorumlu yerel hükümet başkan yardımcıları olması gerektiğini belirtiyor. Bu makamlara getirilecek kişilerin mutlaka tıp eğitimli olmasını öneriyor.

‘ÇÖKÜŞÜN DÖRT BİÇİMİ’

Global Times gazetesinin bu eleştirilere yer vermesi Çin açısından yeni bir uygulama. Çin’de Parti üyelerinin bu tür eleştirileri hep yaptığı ve Çince basında yayınlandığı biliniyor. Ancak bu eleştiriler “kol kırılır yen içinde kalır” anlayışıyla dış dünyaya duyurulmamaya çalışılırdı. Ancak Xi Jinping Düşüncesi’nin yol gösterici ilke olarak benimsenmesinden sonra, bu eleştiriler Çin Komünist Partisi önderliğince teşvik ediliyor. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Haziran 2013’te ÇKP’nin ve Çin devletinin halk desteğini kazanması için “Çöküşün dört biçimi”ne karşı savaş açması çağrısında bulunmuştu. Halk desteğinin kaybedilmesine neden olan dört hastalık, “Formalitecilik, bürokratizm, hazcılık ve savurganlık” olarak belirlenip “çöküşün dört biçimi” olarak ilan edilmişti. Başkan Xi, söz konusu dört hatanın devlet ile Parti içinde vahim boyutlara ulaştığını ve diğer hatalara kaynaklık ettiğini kaydetmişti. 2013 yılından bu yana, bu hatalara karşı kararlı ve sert bir mücadele yürütülüyor.

*foto: Wuhan kentinde yol dezenfekte çalışması / 10 Şubat 2020.