COP28'de taraflar durum raporu verecek

İklim Masası'ndan Selin Uğurtaş, konferansın başladığı gün “COP 28’den neler beklemeliyiz?” sorusuna yanıt arayan Dr. Ezgi Ediboğlu Sakowsky'nin kaleme aldığı çalışmayı medyanın dikkatine sundu. Bir petrol ülkesinde düzenlendiği için eleştirilerin hedefi olan COP 28’de, her şeye rağmen iklim değişikliğiyle mücadele konusunda önemli adımlar atılması bekleniyor. İlk defa yayınlanacak olan Küresel Durum Değerlendirmesi Raporu, fosil yakıtlardan çıkış, iklim finansmanıyla ilgili süregelen sorunlar ve gıda sektörü kaynaklı emisyonların azaltımı, gündemdeki önemli konular arasında.

ULUSAL DEĞİL KÜRESEL

COP 28’e damga vurması beklenen Küresel Durum Değerlendirmesi Raporu'nun “artırılmış yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği hedefleri; fosil yakıtlardan çıkış tartışması ve iklim finansmanı” ile ilgili süregelen sorunları ele aldığını kaydeden Dr. Ezgi Ediboğlu Sakowsky, ayrıca tarım sektörünün emisyonlarının azaltımı konusunun ilk kez iklim değişikliği bağlamında tartışılacak olmasının da ilgi çeken başlıklar arasında olduğunu dile getirid.

Dr. Ezgi Ediboğlu Sakowsky, “Her beş senede bir yayınlanması öngörülen Küresel Durum Değerlendirmesi raporlarının ilki, COP 28’de tamamlanacak. Bu rapor, iklim değişikliğiyle mücadelede ulusal olarak değil, küresel olarak ne kadar aşama kaydedildiğini, sera gazı emisyonlarının azaltımı, iklim değişikliğinin etkilerine uyum, iklim finansmanının sağlanması gibi farklı başlıklardaki mevcut durumu tespit etmeyi hedefliyor. Bu raporla amaçlanan, mevcut durumu devletlere netlikle göstererek daha ciddi hedefler belirlemelerini sağlamak.” dedi.

Nitekim eylül ayında yayınlanan, Küresel Durum Değerlendirmesi’nin teknik raporu, 1.5 C hedefinden çok uzakta olduğumuzu ortaya koyduğunu not eden Dr. Ezgi Ediboğlu Sakowsky, “Yine bu yıl sunulan ulusal katkı beyanları sentez raporuna göre ise, bütün hedefler uygulansa dahi 2030 yılında emisyonlar 2019 yılına göre yalnızca yüzde 2 azalacak. Oysa Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) bilimsel analizine göre, küresel ısınmayı 1.5 C ile sınırlandırmak için, 2030 yılında kadar emisyonların yüzde 43 oranında azalması gerekiyor.” bilgilerini aktardı.

FOSİLDEN ÇIKIŞ MÜMKÜN MÜ?

Raporda büyük bir netlikle, enerji sektörünün karbonsuzlaşma zorunluluğunun ifade edildiğini ancak bunun mümkün olup olmadığını sorgulayan Dr. Ezgi Ediboğlu Sakowsky, şunları kaydetti: “Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı, 2030’a kadar yenilenebilir enerji hedeflerini üç kat, enerji verimliliği hedeflerini ise iki kat artırma ihtiyacını açıklamıştı. Londra merkezli haber ajansı Reuters'ın haberine göre, dünya ekonomisinin yüzde 85’ini temsil eden devletler, COP28 öncesi bir araya gelerek yenilenebilir hedeflerini üç katına çıkarmak üzerine anlaştılar. Anlaşmaya varanlar arasında ABD, Avrupa Komisyonu ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) de bulunuyor. Bu anlaşmanın, fosil enerji ve özellikle kömür yatırımlarını azaltmayı da hedeflediği belirtiliyor.

BAE’nin devlete bağlı fosil yakıt şirketinin, hem yenilenebilir hem de fosil yakıt yatırımlarını artıracağı açıklamasını da yakın zaman önce yapmış olması, bu konuda şüphe yaratan unsurlardan sadece biri. Fosil yakıtlardan çıkış hususu COP28’de ciddi anlamda tartışıldığında, BAE’nin nasıl bir tavır takınacağı belirleyici olacak. Fosil yakıt üretimi ekonomilerinde büyük pay sahibi olan Rusya ve Suudi Arabistan gibi başka ülkelerin de fosil yakıtlardan çıkışı onaylamadıkları, duyumlar arasında yer alıyor. Öte yandan Çin ve Hindistan gibi sera gazı salımları yüksek ülkelerin tavrı ise merak konusu. Örneğin, Çin’in kömür yatırımları devam ediyor. Bu konunun, COP 28’in en çok tartışılan meselesi olması bekleniyor ve bahsi geçen anlaşmanın COP 28’e damgasını vurması kesin gibi.”