Cumhuriyetimizin yüzüncü yılında satrançla aklı hür vicdanı hür nesiller yetiştirmek

SATRANÇ VE HAYAT

Bu gün Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yılını kutluyoruz. Ne mutlu bize, ne mutlu bu ülke insanına.

Her alanda modern dünyanın ve çağın gerektirdiği devrimleri yapan Mustafa Kemal Atatürk, sporun ülkemiz gençliği için önemini vurgulamış ve "sağlam kafa sağlam vücutta bulunur" parolasını adeta genç zihinlerimize nakşetmiştir.

Bu gün Cumhuriyetimizin 100. Yılında (2023) , sporcularımız uluslararası arenada başarı göstermekte, yüzümüzü ağartmaktadırlar. Kadın voleybol Milli Takımımızın yaz aylarında kazandığı dünya şampiyonluğu en güzel örneklerden biridir. Erkek Basketbol Takımımız da son yıllarda avrupa çapında büyük başarılar kazanmıştır. Futbol kulüplerimiz artık uluslararası şampiyonalarda dereceler elde etmektedir. Örnekleri artırmak mümkün. Ancak bu köşe satranca ayrıldığına göre konumuza dönelim...

Genç Cumhuriyet savaş sonrası yaraları hızla sarar ve ülke ekonomisi için sanayi yatırımlarına öncelik verir. Savaş meydanlarında cepheden cepheye koşan, Osmanlı'dan devralınan mirasın üzerine Cumhuriyet devrimlerini koyarak Türk milletini layık olduğu çağdaş medeniyet seviyesine yükseltmek için çalışan bir Mustafa Kemal vardır. Cumhuriyetin ilk yöneticilerinden İsmet İnönü'nün iyi düzeyde satranç oynadığı biliniyor.

Atatürk askeri dehasıyla Çanakkale'de Churchill'e karşı hayati stratejik ve taktik bir zafer kazanırken, aslında savaş alanında gerçek bir satranç stratejisi uygulamıştır demek yerinde olacaktır.

Ülkemizde Cumhuriyet döneminde Satrançla ilgili ilk faaliyetler 1930'larda görülür. 1938 yılında Ankara’da bir satranç derneği kurulur. İstanbul Satranç Derneği ise 1943'te faaliyetlerine başlar. Türkiye Satranç Federasyonu 1954 yılında hayata geçer. Uluslararası satranç federasyonu FIDE'ye üyeliğimiz ise 1962'de gerçekleşir. Türkiye satranç şampiyonaları 1960'lı yıllarda düzenlenmeye başlar. Hemen akabinde, ilk defa 1962 senesinde Dünya Satranç Olimpiyatı'na katılan Türkiye, o günlerden bu günlere satrançta epey yol alır.

Selim Palavan ismi 1940'lardan itibaren Türk satrancında parlayan bir işaret fişeğidir adeta. İlk Uluslararası ustamız Nevzat Süer ve olimpiyatta masa derecesi yapan İsmet İbrahimoğlu ise satranç tarihimizin ilk yıldızlarıdır. Mübin Boysan, Ferit Boysan, Musa Tebi gibi isimler satrancımızın gelişmesine öncülük ederler.

Bugün ülkemizin yetiştirdiği Büyük Usta sayısı on'u geçti, çok sayıda Uluslararası Ustamız ve FIDE Ustamız var. Dünya Satranç Olimpiyatlarında 2016 yılında Türk Milli Takımı altıncı Olmayı başardı. Gençlerimiz uluslararası şampiyonalarda madalya üstüne madalya kazanıyorlar.

Cumhuriyetin 100. Yılında dünyanın en iyi ilk 100 satranççısı arasında bir Türk!

Büyük Usta Mustafa Yılmaz 2023 yılının Ekim ayı başlarında ulaştığı ELO puanı ile dünyanın en iyi ilk 100 satranççısı arasında yer aldı.

Bu başarılar yeterli mi ,hayır. Büyümekte olan bir ülke için çok daha fazlasını beklemek hakkımızdır. Bunun için coşkuyla çalışmalı, gençlerimizi desteklemeliyiz.

Satranç, Atatürk'ün görmek istediği aydın, zeki, fikri hür vicdanı hür nesiller yetiştirmek için en yararlı sporlardan biridir. Esasen satranç, ülkemizde Tanzimatla başlayıp Cumhuriyet devrimleriyle devam eden gelişmenin akla, zekaya yansıyan bir yönüdür.

Cumhuriyetimiz kadına da hak ettiği değeri vermiştir. Kadınların seçme ve seçilme hakkı birçok Avrupa ülkesinden önce tanınır Türk kadınına. Bu gün Satrançta da kadın ustalarımızın başarılarıyla öğünmekteyiz.

Cumhuriyetimizin yüzüncü yılı hepimize kutlu olsun, nice yüz yıllara, nice bin yıllara.

BULMACA KÖŞESİ

Soru 24:

Siyah Oynar Kazanır

Beyaz Taşlar:

Şg1, Vc2, Ka1, Kd1, Fd4, Ac3, pa3, b3, e4, f3, g2, h3.

Siyah Taşlar:

Şg8, Vd7, Kb5, Ke8, Ff8, Ae5, pa5, c6, d6, f4, g7, h7.

MİNYATÜR KÖŞESİ

Mustafa Yılmaz - Ioannis Kalogeris

Paleochora 2022

Bu haftaki kısa oyunumuz 2023 yılında dünyanın ilk yüz Büyük Ustası arasına giren milli sporcumuz Mustafa Yılmaz’dan geliyor. Güçlü rakibine Slav Savunması gibi nispeten kapalı bir açılışta minyatür atmayı başararak, 21 hamlede kazanıyor.

1.d4 d5 2.c4 c6 3.Af3 Af6 4.Ac3 dxc4 5.a4 Ff5 6. Ae5 Abd7 7. Axc4 Ad5 8. f3 e5 9. e4 Axc3

10. bxc3 Fe6 11. Kb1 Vc7 12. Fe3 exd4 13. cxd4 a5 14. d5 cxd5 15. exd5 Ff5 16. d6 Vc6 17.

Kb6 Axb6 18. Axb6 Vc3+

19. Şf2 Vb2+ 20. Şg3 Kb8 21. Fb5+ Şd8 22. Ac4 1–0

Birkaç hamle sonra mat olacağını gören siyah oyunu bırakıyor. Tehdit altındaki siyah vezir hamle yaptıktan sonra 23. Fb6+ Şc8 24. d7+ Fxd7 25. Vxd7+ ile hızlıca mat geliyor.

BU HAFTAKİ SORUMUZUN CEVABI

Çözüm 24:

Quinteros - Kouatly

Luzern, 1985

1... Axf3+ 2. gxf3 Kg5+ 3. Şf1

Eğer 3. Şh2, güzel bir vezir fedası var. 3… Vxh3+ 4. Şxh3 Ke6 ve siyah iki kaleyle beyaz şahı “h” dikeyinde mat eder. Örneğin 5. Ff2 Kh6+ 6. Fh4 Kg3+ 7. Şh2 Kxh4+ mat.

Okuyucularımız beyazın şahını h1 ve f2 karelerine kaçtığı taktirde siyahın nasıl kazanacağını hesaplarlarsa taktik güçlerini test etmiş olurlar.

3... Vxh3+ 4. Şe2 Kg2+ 5. Ff2 Kxf2+ 6. Şxf2 Vh2+
Vezirini kaybeden beyaz terk eder 0-1.

Bize ulaşmak için:

kerimaltinok@gmail.com