Dama Çözümleri 21 Kasım 2020
Türk Daması Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi ve Sponsorluk Kurulu Başkanı Ahmet Murat Çelik'in hazırladığı Dama Köşesi her cumartesi Aydınlık Gazetesi'nde, yanıtlar Aydinlik.com.tr'de... 21 Kasım 2020 tarihli dama soru ve çözümleri aşağıda...
20. ASRIN BAŞINDA DAMA
Ben bu hafta sizlere geçtiğimiz yüzyıl başında yayında olan "20. Asırda Zeka Dergisi'inde yayınlanan bir makaleyi aktararak damanın nitelik ve nicelik olarak nereden nereye geldiğimizi göstermeye çalışacağım.
"Geçen nüshamızda dama devrinden bahsedeceğimizi vaat etmiştik. Tarih-i
Osmaninin son
sahifelerinde bu devrin oldukça mühim bir yer işgal edeceği tabiidir.
Sultan Abdülaziz’in zaman-ı
saltanatında memlekete pek çok paralar girmiş ve bu paraların temin
ettiği refah ve saadet halkta
eğlenceye karşı büyük bir temayül uyandırmıştı. Eğlence iptilası en
evvel saray-ı padişahîden başladı.
Gümülcüne’den getirilmiş Pomak pehlivanlar bir taraftan iri ve gürbüz
vücutlarıyla baharın taze
çimenleri üzerinde güreşiyor, Padişah hazretleri bir taraftan
bunları seyrederek maddi bir spor
hayatı yaşarken diğer taraftan da damaya merak ediyor; fikri en ince
ihtimalat ve tasavvurat ile
kavuran bu müşkül oyunun dekayikına vakıf zevatı sarayına davet
ediyordu. Bu davet olunan zevat
meyanında riyaset mevkiini ihraz eden Damacı Ethem Efendi oldu.
Kendisi takriben 1225 tarihinde
Üsküdar’da doğmuş ve yine orada büyümüştür. Ölünceye kadar has ahır
kâtiplerinden idi. Geçenlerde
vefat eden maliye nazırı Ragıp Bey Ethem Efendi’nin oğludur. Ethem
Efendi damada pek büyük bir
kudreti haizdi. Üç bin açmazı vardı ki bunları kemal-i sürat ve
sühuletle icra ederdi. Asrın diğer
damacıları arasında İbrahim Efendi, Haçik Efendi, Mabeyin Kâtibi Ziya
Bey vardı. Bunlar birinci
dereceyi işgal ediyorlar ve ikinci derecede kuvveti haiz zevattan
seryaver Halil Paşa’nın Kabataş’taki
konağında toplanarak bu oyun ile meşgul oluyorlardı. Bunlardan İbrahim
Efendi damadaki mahareti
sayesinde Ethem Efendi’nin pek ziyade nazar-ı memnuniyetini celp etmiş
ve nihayet kızını alarak
damadı olmuştu. Gerek Ethem Efendi ve gerek İbrahim Efendi gayet hür
fikirli, zarif, nüktegû zatlardı.
Ben damanın hem sporcu hemde izleyici açısından oradan buraya irtifâ kaybını görünce boğazım düğümleniyor.
Makaleye erişimimizi sağlayan Suat BOZTEPE hocama teşekkür ederim.