Dama çözümleri (9 Şubat 2019)

Aslında damacıların lâkap alışkanlığı Osmanlı dönemine, soyadı olmayan yıllara dayanmaktadır. Cumhuriyet döneminde, soyadı kanunundan sonra da damacılar bu lâlkap alışkanlığını sürdürmüşlerdir.

Her birinin alâmeti fârikası olan bu lakaplar kimi zaman damacıların memleketleri, meslekleri, fiziksel özellikleri, sıklıkla yaptıkları dama oyunlarıdır. Hiç alakasız lakaplar da az değildir.

Osmanlı döneminde genellikle mesleği ile anılan dama ustalarının meslekleri, yaptıkları oyunlara isim olmuştur. Mesela Baltacı Oyunu; balta, kazma, orak vb ticareti ile uğraşan Abdullah Sani beyin oyunudur. Kesedar Oyunu, bir dönem damacı başı da olan kesedar Ethem Efendi'nin oyunudur. Samancı, semerci, yorgancı, yumurtacı, zeytinci gibi birçok açmaz ve oyun, icra edenlerin meslekleri ile anılmıştır.

Bugün de damacılar aynı ismi taşıyorsa, soyadları ile değil lakaplarıyla anılırlar.

Mesela; Pala Hasan, Tarzan Hasan, Kral Hasan, Paşalı Hasan, Yoğurt Hasan, Bakırköylü Hasan, Gültepeli Hasan, Müftü Hasan, Taşeron Hasan, Tuna Hasan, Batmanlı Hasan. Veya Kaptan Mustafa, Sarı Mustafa, Kasap Mustafa gibi Mülaim Ahmet, Kumaş Ahmet, Bilgisayar Ahmet, Deli Ahmet, Başçavuş Ahmet vs.

Lâkapları ile anılan günümüz damacıları; Arap Hayri, Köfteci Fethi, Ciğerci Ramazan, Ciğer söken Ali, Mezarcı Cafer, Hamamcı Abdurrahman, Beygirci Hüseyin, Kayımcı Muammer, Heykel Nedim, Taş arabası Nedim, Sempatik Talat, Saatçi Fehremes, Hafız Ata, Ayı Bacak Mahmut, Bahriyeli Ufuk, Tankçı Hüseyin, Hamleci Hurşit, Kaymakam Kemal, Genç Osman, Parmaksız İsmail, dama müdürü Abdülmecid, Kınalı kuzu Rasim, Minibüs Adnan ve daha niceleri.