Adıyaman Belediye Başkanı Abdurrahman Tutdere Aydınlık’a anlattı: Riskli binaları kısa süre içinde kaldırmayı umuyoruz
6 Şubat depremlerinin üstünden 1,5 yıl geçti. Adıyaman koca bir şantiye alanı. 2 bin bina yıkılmayı bekliyor. Çoğunun etrafında önlem yok. Başkan Tutdere, 'Kısa sürede bu riskli binaların kaldırılmasını umuyoruz.' dedi
Adıyaman’da yapılan serginin açılışına Adıyaman Valisi Sayın Dr. Osman Varol ve Belediye Başkanı Sayın Abdurrahman Tutdere de katıldı. Sergi sonrası Belediye Başkanı Tutdere ile buluştuk. Depremin üzerinden geçen 1,5 yılı, yapılan çalışmaları ve son durumu konuştuk.
- Şehri gezdiğimizde şu dikkatimizi çekti. Bir takım binalar var ki yıkılmış, dış görünümüyle ayakta zor duruyor. Etrafında yeterli koruma yok. Bir sallantı olsa yıkılabilir. Bunun belli bir sebebi var mı?
Şu anda gerçekten kent merkezinde yaklaşık 2 bin bina yıkılmayı bekliyor. Bunların bir kısmı davalık olduğu için, mahkemelik olduğu için bekliyor. Bir kısmının da ihaleleri yapıldı. Bir an evvel toparlanacak. Çevre Şehircilik Bakanlığı ile biz, bu konuda iletişim halindeyiz. Bir an evvel bunları toparlamak gerekiyor.
Şu karşımızdaki binaların da hepsi öyle. Bu bulunduğumuz bölgede zaten bir kentsel dönüşüm var, kent meydanı projesi var. Bu binaların tamamı zaten ortadan kaldırılacak ve burada bir meydan açılacak.
Şehrin genelinde de o tür şeylere yer yer rastlanılmakta. Biz de artık bu manzaranın mutlaka kaldırılmasını talep ediyoruz. Tabiî bu konuda Çevre Şehircilik İl Müdürlüğümüz de çalışmalar yapıyor. Umudumuz kısa süre içerisinde bu riskli binaların kaldırılması.
- Mahkemelerin sebebi neydi?
Mülkiyet sorunları var. Ailelerin kendi aralarında problemleri var. İşte ağır hasar, orta hasarlara itiraz var. Mesela bina orta hasarlı. Aile diyor ki, sahipleri diyor ki yok burası az hasarlı. Dava açıyorlar. Dolayısıyla mahkemeler gelip keşif yapıyor. Yeniden inceleme yapıyor. Karot alıyorlar. Binalardan örnek alıyorlar. Ve ona göre bir karar veriyorlar. Bu tür sebeplerden dolayı davalık olan yerler de var.
- Dışına bir koruma çekme önünde engel mi olur bu durum?
Ona aslında bir engel yok. Bazı bölgelerde var ama bazı bölgelerde de gerçekten yok. Onlarla ilgili biz de üzerimize düşeni yaparız. Bizim de yapmamız gereken tedbirler varsa biz de alırız. Bazen şerit çekiyoruz ama şeritler işte bazen vatandaşlar tarafından farkında olmadan da tahrif ediliyordur. Onu da, biz eksiği gidereceğiz.
- Şimdi eğitim dönemi de başladı ve önümüzde kış. Yani insanlar için ciddi barınma zorlukları da oluyor. Öğrencilerin de bazı zorlukları oluyor. Bunlar için yaptığınız projeler ve önlemleriniz var mı?
Şu anda Adıyaman'da üniversite öğrencileri açısından bir yurt sorunu yok. Buradaki yurtların kapasitesi baya fazla. Hatta boşluklar var. Ama belediye olarak bu şekilde bize ulaşanlara, bütün hemşehrilerimizle, AFAD'la görüşerek öğrencilerimizi dışarıda kesinlikle bırakmıyoruz. Boş konteynerlere yerleştirilmesi konusunda talepte bulunuyoruz. Zaman zaman yerleştirdiklerimiz oluyor.
Bizim de belediye olarak bu konuda çalışmalarımız var. Şu anda briket evler diye bir projemiz var, onun tamamlamasını bekliyoruz. Yaklaşık 120 tane briket evimiz var. Onları açtığımızda eğer ihtiyaç olursa belki bu amaç için de gençlerimiz için kullanabiliriz.
- Kreş, kütüphane gibi yatırımlarınız var mı?
Tabiî bunun yanında öğrencilerimiz, çocuklarımız için kreşlerimizi yapıyoruz. Zermal'de bir kreş yapma hedefimiz için yola çıktık. İlk kreşimizi yaklaşık 15 gün sonra açacağız. Şu anda bitme aşamasına geldi.
Diğer kreşlerimizde temellerini atacağız. Burada tabiî hayırseverlerin de dayanışmasına ihtiyacımız var. Bizim belediye olarak imkânlarımız çok kısıtlı. İnşallah destek geldikçe, dayanışma büyüdükçe kreşleri de her mahalleye yapacağız. Çünkü çocuklarımızın ihtiyacı var.
Depremde en çok etkilenen kadınlar oldu. Kadınların evlatlarını bırakabilecekleri mekânlar, güvenli alanlar oluşturmak da gerekiyor. Bunun da en doğru adresi kreşlerdir. Bu konuda biz bu olayın farkındayız. Öneminin de farkındayız. Çalışıyoruz. Kreşleri hızlı bir şekilde tamamlamaya çalışacağız.
- Öğrendiğim kadarıyla bir buçuk yıl geçmesine rağmen, yapılan bina yüzde 7 olmuş. Burada işler neden biraz yavaş gidiyor? Devletle ilişkilerde mi bir sıkıntı var? Nasıl hızlanabilir?
Yok aslında biraz şöyle, kalıcı konutlara yerleştirme biraz gecikti. Ama yaklaşık 39 bin inşaatın çalışmaları devam ediyor. Kent merkezi için söylüyorum. Kent merkezinde 39 bin hak sahibi var ve hatta fazlalık var şu anda. Tabiî binaların bitmesi, Çevre Şehircilik Bakanlığının koyduğu hedef 2025 yılı sonu, biraz gecikti.
Bugüne kadar en azından yüzde 30 falan yerleştirilebilirdi. Ama tabii burada hem çalışmaların yapıldığı bölgenin coğrafi şartları hem de bazı koordinasyonsuzluklar başımıza geldi. Artık biz burada değiliz. Biz bir an evvel toparlanması için, vatandaşlarımızın kalıcı konutlara yerleşmesi için üzerimize düşen yapıyoruz.
Belediye olarak kolaylaştırıcı da oluyoruz, destek de oluyoruz. Temennimiz artık yurttaşlarımız bu geçici barınma olarak bulunan konteynerlerden çıksınlar, kalıcı konutlarına yerleşsinler. Hedefimiz bu. Zaten ancak o zaman yavaş yavaş normalleşmeye başlar bu topraklarda.
‘KIŞ HAZIRLIĞI YAPIYORUZ’
- Önümüz kış. Geçen sene özellikle çok fazla konteyner kentlere su basma gibi sıkıntılı durumlar olmuştu. Kışa özel bir hazırlığınız var mı?
Var. Bizim de şu anda belediye olarak tabii altyapımız depremden dolayı çok büyük zarar görmüş durumda. Altyapımızın bir kısmını, sorunlu olan bölgeleri temizledik. Ciddi anlamda altyapı çalışmalarımız var.
Şu anda belediye olarak bu tıkanan mazgalların açılmasını yapıyoruz. Su yollarını açıyoruz, çalışıyoruz. Normal bir yağışa cevap verebilecek durumdayız. Ama tabii olağanüstü bir durum yaşanırsa da artık o zaman duruma bakacağız. Biz hazırlıklarımızı yapıyoruz. Ekiplerimiz hazır yollarda, sokaklarda, caddelerde. Kışa hazırlık yönünde her türlü çalışmamızı, tedbirlerimizi aldık.
‘ŞEHRİMİZ KAZANACAK, KADINLAR KAZANACAK’
- Burada kadın kooperatifi de dikkatimizi çekti. Bademle alakalı ciddi bir çalışma var orada. Doğu ve Güneydoğu’da çok denk geldiğimiz şeyler değil. Antep'te kadın belediye başkanı olduğu için sıklıkla rastlıyoruz. Önemli bir adım, önemli bir çalışma. Bu konuda ileriye dönük başka planlarınız var mı?
Var tabiî ki. Hedefimiz burada hem kooperatifler aracılığıyla kadınların sosyal yaşama dâhilini arttırmak. Ekonomik olarak kendilerine gelir getirici işlerde çalışmalarını önüne açmak için çalışıyoruz. Biz bu konuda ikinci kooperatifimizi de kurduk. Onlara şu anda fiziki olarak bir yer tahsis etmek ile uğraşıyoruz. Onlara ürettikleri malları Türkiye genelinde pazarlayabilmesi, satabilmesi için de çalışıyoruz. Tanıtımı konusunda ciddi destek oluyoruz.
Sizin de gelip ziyaretiniz, ürünlerini herkese anlatmanız onların işini de kolaylaştıracak. Sizlerden de destek istiyoruz basın mensupları olarak. Bu kooperatifin gerçekten ürettiği o eşsiz lezzetleri herkesin tatmasını isteriz.
Büyüteceğiz. Onlar üretilecekler ve kazanacaklar. Şehrimiz kazanacak. Kadınlar kazanacak. Bu konuda belediye olarak, genel yönetim olarak ne üzerimize düşüyorsa yapacağız.
- Çok teşekkür ederiz.
Biz teşekkür ederiz.