Dermatoloji Uzmanı Ünal: “Deri hastalıklarının çoğu güneşten kaynaklanıyor”
Dermatolog Gaye Sarıkan Ünal, deri hastalıklarının oldukça önemli bölümünün güneşe bağlı hastalıklar olduğunu söyledi. Uzm. Dr. Ünal, “Özellikle erken yaşlarda hele çocuk yaştaki güneş yanıklarının ileri yaşlarda deri kanserlerine zemin hazırlayabileceği hiç akıldan çıkarılmamalıdır” dedi.
Yaz tatil mevsiminin başladığını belirten Dermatoloji Uzmanı Dr. Ünal bronzlaşmak isteyen, özellikle ‘benleri’ olanlara fütursuzca güneşlenmenin nelere mal olabileceğini hatırlattı. Dünyayı evlere hapseden Covid-19 pandemisinin ardından insanların deniz-güneş-kum tatiline daha büyük bir özlem duyduğunu belirten Uzm. Dr. Ünal, “Ancak rengimizi bronzlaştıracağız diye derimizi yakmamız ileride kötü sonuçlara yol açabilir. Derimiz dış ortama açık, çevre koşullarından en fazla etkilenen, güneş hasarının yaşlandırdığı ve durumunu etkilediği önemli bir organımızdır. Deri hastalıklarının büyük bölümünün de güneşten kaynaklandığını bilerek derimizi korumamız, ona iyi bakmamız gerekir” diye konuştu.
BENLERLE İLGİLİ BİLMEMİZ GEREKENLER
Anne babalara çocuklarını güneş ışınlarından korumalarını, küçük yaşlarda ciltte oluşacak güneş yanıklarının ileri yaşlarda deri kanserlerine yol açabileceğini vurgulayan Dermatolog Ünal ‘ben- güneş’ konusunda şu bilgileri verdi: “Benler (Nevuslar); vücutta derinin olduğu her yerde hatta mukozalarda görülebilen, bazen deri renginde ancak sıklıkla pembemsi, açık kahverengi, kahverengi hatta bazen mavi ya da siyah renkte oluşumlardır. Benler en çok deriye rengini veren pigment olan melanini üreten melanosit adı verilen hücrelerden köken almaktadır. Şekilleri genellikle oval ya da yuvarlak, deriden kabarık veya düz, kıllı veya kılsız görünümdedirler.
Kişi tarafından ellenip oynanmaması, kılların çekilmemesi gerekmektedir. Bir kişide oluşacak benler önceden genetik olarak belirlenmiştir. Benlerin bir kısmı doğuşta vardır, bazıları ise özellikle gençlik döneminde ortaya çıkar. Ancak genetik olarak yatkınlığı olan bir kişide yaşam boyu yeni benler oluşabilmektedir. Benler zamanla değişikliğe uğrayabilir; ergenlik dönemi, gebelik, doğal güneş ışığı veya yapay kaynaklara maruz kalma ile büyümeleri hızlanır, yenileri çıkabilir.
Doğuştan olan benler de sonradan olanlarla benzerlik gösterseler de genellikle edinsel benlerden daha büyük ve kıllıdırlar. Dermatolojik muayenede benlerin ve deri neoplazmalarının (kötü huylu deri tümörlerinin) tanınmaları genellikle zor değildir. Dermatolog gözle veya cihaz yardımıyla (episkop, dermatoskop ve diğer dijital sistemler) muayene yapar.
Bazen detaylı ve periyodik muayenelerle benlerin özellikle displastik özellikte olanların kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Önemli olan deri yüzeyindeki ben ve benzeri deri oluşumlarının bu konunun uzmanı olan dermatologlar tarafından tanımlanması ve gerekirse izlenmesi ya da çıkartılarak patolojik yorumunun yapılmasıdır.”