Dijital avro banka engelini aşabilecek mi?

Avrupa Merkez Bankası (ECB)'nın 'dijital para birimi' inşa sürecini Euronews’in finans muhabiri Paula Soler Rodriguez'le konuştuk: 'Avrupa özel bankaları projenin katma değeri konusunda kuşkulu.'

Paula Soler Rodriguez

Avrupa Merkez Bankası (ECB), diğer birçok merkez bankası gibi son yıllarda “merkez bankası dijital para birimini” inşa etme sürecine hız verdi. ECB’nin dijital avroya yönelik yaptığı çalışmalar, Avrupa Birliği’nde hanehalklarının ve firmaların yapacağı işlemler için önemli kolaylıklar sunup, finansal güvenliği artırırken bazı yönleriyle özel bankaları endişelendiriyor. Avrupa merkezli haber kanalı Euronews’in finans muhabiri Paula Soler Rodriguez, dijital avroya yönelik çalışmaları ve tartışmaları Aydınlık Avrupa’ya değerlendirdi.

BANKACILIK DÜZENLEMELERİNE TABİ OLACAK

Dijital avronun bankacılık düzenlemeleri çerçevesinde işletilen ve yeni sürece uyumlu bir ödeme aracı olacağına değinen Soler Rodriguez, kripto varlıklardan ayrılan yönünü ve finansal güvenlik ile ilişkisini vurguladı: “Dijital avro ilk olarak AB vatandaşlarına alternatif bir ödeme aracı sunmak için önerilmişti. Kripto varlıkların aksine, dijital avro bir yatırım aracı olarak kullanılmayacak ve bu yüzden hiçbir finansal risk taşımayacak. Ayrıca yine kripto varlıkların aksine, bankacılık düzenlemelerine tabi olacaktır. Eğer bir sorun yaşarsanız merkez bankasına ya da bankalara gidip destek alabilirsiniz.”

DİJİTAL AVRO, KRİPTO VARLIKLARA BİR YANIT

Soler Rodriguez, dijital avroyla merkez bankası parasının güçlendirilmeye çalışıldığına dikkat çekti: “Nakit kullanımının azaldığı, kripto varlıkların ödeme aracı olarak popülaritesinin arttığı ve Avro Bölgesi’nin (Visa veya Mastercard gibi) uluslararası ödeme sağlayıcılarına bağımlılığının yüksek olduğu bir ortamda, dijital avro ECB’nin bunlara bir yanıt verme arayışıdır. Dijital avro yatırım aracı olan bir varlık değil, o alternatif bir ödeme aracı. Yani ECB bununla kullanıcılar için ücretsiz, kolay ulaşılabilir ve güvenli bir araç sağlıyor.”

Ayrıca bu yolla, vatandaşların aracılara bağlı olmaksızın ödeme aracına erişimi garanti altına alınabilecek. Soler Rodriguez, “Dolayısıyla ECB, finansal istikrarın sağlanmasının yanı sıra Avrupa'nın stratejik özerkliğini ve her vatandaşın kamu tarafından tedarik edilen paraya (bu durumda nakit paranın evrimin bir aşaması olarak dijital formda) erişimini sağlamayı da öncelikleri arasına koymaktadır.” dedi.

ÖZEL BANKALAR KUŞKUYLA YAKLAŞIYOR

Özel bankalar ise hem yeni maliyetler hem de etkilerini kaybetme endişesiyle dijital avroya mesafeli yaklaşıyor. Soler Rodriguez şunları ifade etti: “Avrupa özel bankaları projenin katma değeri konusunda kuşkulu. Mevduat saklama limitlerinin yüksek olması halinde banka mevduat hesaplarını kaybedebileceklerinden korkuyorlar. Diğer yandan, dijital avro için gerekli altyapının maliyeti ve modelin tüm paydaşlar için çalışmasının nasıl sağlanacağı da dahil olmak üzere diğer ayrıntıların müzakere edilmesi gereken bir hazırlık süreci var. Hem yasal çerçevenin oluşturulmasına yönelik bir yasama süreci devam etmekte hem de ECB'de farklı paydaşlarla bir hazırlık süreci yürütülmektedir. Şu anda yapılması gerekenin ilkini mümkün olan en kısa sürede tamamlamak ve böylece ECB'nin dijital avroyu çıkarıp çıkarmama konusunda karar verebilmesini sağlamak olduğu söylenebilir.”

Dijital avroyu farklı kılan nedir?

Dijital avro, Avrupa Merkez Bankası (ECB) tarafından yeni bir ödeme yöntemi olarak, doldurulabilir bir kart, dijital bir cüzdan ya da bir cep telefonu uygulamasıyla kullanılabilecek bir sistem olarak değerlendiriliyor. Merkez bankası temelli paranın kullanımını kolaylaştırarak, dijital ödeme işlemlerindeki artış eğiliminden faydalanılması hedefleniyor. Euronews’in aktardığı verilere göre 2019 ve 2022 yılları arasında banknot ve madeni para kullanılarak yapılan ödemeler Avrupa Birliği'ndeki toplam işlemlerin yüzde 72'sinden yüzde 59'una gerilerken, elektronik para kullanılarak yapılan işlemlerin sayısı aynı dönemde 4.6 milyardan 8.4 milyar avroya sıçradı. Dijital avroyu daha kapsayıcı kılan şey ise özel bir banka hesabı ya da internet erişimi olmayan kişilerin postane ya da çevrimiçi bir platform aracılığıyla bir hesap oluşturarak bunu kullanabilecek olması. Bu ise özel bankaların müşteri kaybetmekten korkmasına yol açan nedenlerin arasında yer alıyor.

Sonraki Haber