E-ticarette rekabeti bozana ağır ceza
Son yıllarda büyük bir atağa kalkan e-ticaret sektörüne çekidüzen verecek yasa teklifi Meclis’e sunuldu. Haksız rekabetin önüne geçmeyi amaçlayan teklif, yeni aktörlerin pazara girmesini kolaylaştırıyor. Rekabeti bozana ağır ceza var.
Pandemi süreci ile birlikte dünyanın yanı sıra Türkiye'de de büyük bir pazar payına ulaşan e-ticarete çekidüzen verecek yasa teklifi TBMM Başkanlığı'na sunuldu. Teklif, haksız rekabetin ve tekelleşmenin önüne geçilerek pazara yeni aktörlerin girişinin kolaylaştırılmasını amaçlıyor.
Türkiye'nin 2019'da yüzde 9,8 olan e-ticaret hacmi geçen yıl yüzde 17.7'ye yükseldi. 2021 yılında perakende e-ticaret hacmi 234 milyar Türk Lirası olarak gerçekleşirken, bu hacmin yaklaşık yarısını sektörün önde gelen e-ticaret pazar yerlerindeki satışlar oluşturdu. 2020'de 256 bin 861 olan e-ticaret faaliyetinde bulunan işletme sayısı, geçen yıl 484 bin 347'ye ulaşmıştı. Bu işletmelerin 472 bin 604'ü elektronik ticaret pazar yerlerinde faaliyet gösteriyor.
Büyük firmaların pazarı domine etmesini önlemek için başta ABD olmak üzere birçok ülke bu alanı düzenleyici mevzuat çalışmaları yapıyor. Bu kapsamda Türkiye de kendi düzenlemesini yaptı.
TBMM'ye sevk edilen düzenlemenin getirdiği yenilikler şöyle:
HAKSIZ TİCARET ÖNLENECEK
Yasanın yürürlüğe girmesi ile birlikte tüm elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar, e-ticaret pazar yerlerindeki fikri ve sınai mülkiyet hakkı ihlalleri, meydana gelen haksız ticari uygulamaları önleyecek. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar tarafından satıcılara yapılacak ödemelere ilişkin süreler kısaltılacak, herhangi bir hizmet verilmeden haksız şekilde satıcılardan ücret alınamayacak.
MARKALARI OLMAYACAK: Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markalarını taşıyan malları satışa sunması veya satışına aracılık etmesi engellenecek.
LİSANS ZORUNLULUĞU
Net İşlem Hacmi 10 milyar lira olan elektronik aracı hizmet sağlayıcılar lisanslandırılacak. Bunların bünyesindeki satıcılarla haksız rekabet etmesi engellenecek. Satıcılar kendilerine ait verileri diledikleri zaman diğer elektronik ticaret pazaryerlerine taşıyabilecek. Birden fazla elektronik ticaret ortamında faaliyet gösterilmesi halinde bu ortamlar arasında erişim imkânı sunulmayacak.
REKLAM VE İNDİRİME SINIRI
Net işlem hacmi 30 milyar lira ve işlem sayısı 100 bini geçen hizmet sağlayıcılar, piyasadaki rakipleri dışlayıcı şekilde reklam ve indirim faaliyetlerinde bulunamayacak.
60 MİLYAR LİRANIN ÜSTÜ
Net işlem hacmi 60 milyar liranın üstünde olanlara, pazaryerlerinde gerçekleştirdikleri cüzdan benzeri faaliyetlerine ilişkin sınırlamalar getirilecek. Pazaryerlerindeki satışlar ile satıcı olarak yaptıkları satışlar ve fiziki satışları hariç olmak üzere kargoculuk faaliyetleri kısıtlanacak.