'Zorluklar göğüslenir'

Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı, VitrA Karo'nun Bozüyük'teki yeni tesisinin açılışı için katıldığı tören öncesinde, gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı.

Aydınlık'ın da katıldığı buluşmada Eczacıbaşı, yatırım yapmanın önemine dikkat çekti, “Ekonomide her zaman sorunlar olabilir. Biz bu koşullar hep aşılır diye düşünüyoruz. Şu anda yatırım maliyetleri yüksek olabilir ancak yatırımı erteleme konusu alternatifiyle hesaplandığında, uzun vadede zararı çok daha büyük olabiliyor.” dedi.

Bülent Eczacıbaşı'nın gündeme ilişkin değerlendirmeleri şöyle oldu:

'FATURA ÇOK DAHA AĞIR OLUR'

• Yüksek döviz kuru ve enflasyondaki artış, yatırım kararlarınızı nasıl etkiliyor?

Ekonomide her zamanlar sorunlar olabilir. Biz sanayiciyiz. Bu koşullar hep aşılır diye düşünüyoruz. Geçmişte de öyle oldu. Moralimizi bozmadan yatırımlarımızı hızlandırarak büyütüyoruz. Yatırımları ivmelendiren faktörler; talep artışı, teknolojinin yenilenmesi, yeni pazarların doğuşu gibi kolay kolay önüne geçilemeyen konular oluyor. Yatırımı ertelemenin maliyeti daha yüksek. Şu anda yatırım maliyetleri yüksek olabilir ancak yatırımı erteleme konusu alternatifiyle hesapladığında, uzun vadede zararı çok daha büyük olabiliyor. O nedenle en zor dönemlerde bile yatırımların devam ettiğini görüyoruz. Evet kur artışı vs. oluyor ama fiyatlar da bir şekilde kendini ayarlıyor. Talep artışı nedeniyle yeni üretim kapasitesine ihtiyaç duyan işlerde yatırımı erteleyemiyorsunuz.

Yatırımlar talebe uygun şekilde devam edecek. Sorunlar vardır ve her zaman olmuştur. Bunlar zaman içinde kendini dengeler. Yatırımlar durdurulmaz. Yatırımı durdurmanın maliyeti her zaman daha fazladır.

Yeni bir pazar açıldığında, yeni bir teknoloji geliştiğinde koşullar ne olursa olsun yatırım yapılır. Zorluklar da mutlaka göğüslenir. Kurlara, maliyet artışına vs. çözüm bulunur ve bir şekilde o yatırım yapılır. Aksi durumda çark değişir ve onun maliyeti her sene fazladır.

Ekonomik krizler gelir geçer, kurlar artar düşer, enflasyon artar düşer, bir şekilde denge bulunur ve çözülür. Ama yatırım yapmazsanız onun maliyeti katlanarak gider. Talebi karşılayamamak, pazarı yurt içi veya yurt dışında rakiplere kaptırmak, küçülen pazarın getirdiği maliyet artışlarını karşılamak gibi etkenlerin getirdiği fatura çok daha büyük olur.

'TÜRK KURULUŞU OLMANIN DEZAVANTAJINI YAŞAMIYORUZ'

• Türkiye ekonomisinin inişleri çıkışları sizi nasıl etkiliyor?

Ekonomik konjonktürde inişler çıkışlar her zaman olmuştur. Bu durumlar iş yapmanın doğal koşullarıdır. Buna ayak uydurmak ve işinizi sürdürmek zorundasınız. Bazen bu iniş ve çıkışlar iş yapma sürecinizi zorlaştırabilir. Ama bu piyasalarda olduğunuz sürece, rekabet de sizi zorladığı sürece buna uyum sağlarsınız ve çözümleri oluşturursunuz.

• Şu anda en çok zorlayan koşullar neler?

Dünyada enflasyonun yükselmesi, Ukrayna savaşı ve bu durumun yarattığı lojistik kopukluklar ve zorluklar, bütün bunlar ile şirketler karşı karşıya. Enerji konusu her zaman gündemde. Bizim için de geçerli bu koşullar ama işleri devam ettirmek için elimizden geleni yapıyoruz.

Dünyada enflasyon kaygısı öne çıkıyor. Birçok insan için sürpriz oldu ama bazı gözlemciler de bunun sürpriz olmadığını söylüyor. Ortada bir gerçek var; dünyada enflasyon var. ABD Merkez Bankası’nın bunu öngöremediğine dair eleştiriler de var. Dünyanın çoktan unuttuğu bir konuyla yeniden karşılaşıyoruz. Bu durumun yanında lojistik sorunlar da var.

• Seçim sürecine giriyoruz. Orada dikkat edilmesi gereken konular neler?

Her zamanki gibi dikkatli olup işleri iyi yönetmek lazım. Müdebbir tüccar gibi davranmak lazım. Türk kuruluşu olmanın getirdiği bir dezavantaj yaşamıyoruz.

• İç pazardaki alım gücünün düşmesi sizi endişelendiriyor mu?

Maliyetler gibi talep de dalgalanır. Normal bir süreçtir.

• Türkiye'de kapasite kullanım oranları yüksek. Fazla üretim yapıyoruz ama katma değerli ürün konusunda aynı performansı sergileyemiyoruz. Bu konuda neler söyleyebilirsiniz?

Katma değeri artıran, inovasyon yoluyla geliştirilen yeni teknolojiler olabilir. Başka çaresi yok bunun. Bunu da mecburen yapacağız. İnovasyon konusunda Türkiye’de atılım olmadığını söyleyemeyiz. Belki bugün için yeterli olmayabilir ama bu konuda potansiyel var.

'İÇ PAZAR BİZİM EVİMİZDİR HER ŞEYDEN ÖNCELİKLİDİR'

• Yeni yatırım planınız var mı? Başka alanlarda yatırım görecek miyiz?

Yeni bir alana girmekten öte mevcut faaliyet alanlarımızda yatırımlarımıza devam edeceğiz. Bugüne kadar bütün yatırımlarımızı zamanında yaptık. Bu sayede mevcut sektörlerimizde dünya çapında noktalara geldik. Başka konulara, başka heveslere yönelseydik böyle olmazdı.

Önceliğimiz nedir? Son derece önemli bir konu/soru bizim için. Başka yere paralar harcayalım, şirketler peşinde koşalım vs. gibi şeyler yapmadık ve yapmayacağız.

Karo seramik, dünya çapında çalışabileceğimiz, iddialı olabileceğimiz bir alan. Bu doğrultuda Türkiye’de ve yurt dışında yatırımlar yapmaya devam edeceğiz.

• Yurt dışında yeni yatırımınız var mı?

Fas’ta temizlik kâğıdı alanında bir yatırım yaptık. Fas pazar açısından cazip olduğu için bu ülkede yatırım yaptık. Yeni bir üretim tesisi. Kazablanka’ya yakın bir coğrafyada. Fas yatırımını oturttuktan sonra Afrika kıtasında neler yapabiliriz diye bakabiliriz.

• Topluluk olarak belli bir büyüme alanınız olacak mı?

Seramik alanında büyümemiz devam edecek. Bunu hem yurt içinde hem de yurt dışında devam ettireceğiz. Yurt içi piyasalar bizim için çok önemli. Türkiye’deki liderliğimizi hiçbir şeye feda edemeyiz. Bizim için iç pazar kendi evimizdir ve her şeyden önceliklidir. Bunun yanında ihracat da bizim için çok önemli ve satışlarımız içindeki payı çok çok yüksek. O pazarlarda markamızı tanıtmak, marka kimliği netleştirmek ve VitrA’nın bu alanda dünyanın en önemli markalardan biri olması için pazarlama çalışmaları yapmak ve beraberinde üretimi de hiç aksatmamak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

• Avrupalı pek çok firma Rusya’dan çekildi. Siz daha aktif bir şekilde bölgeye yönelmeyi düşünüyor musunuz?

Rusya konusunda fazla belirsizlikler var. Bekleyip görmek lazım. Bu konuda bir şeyler söylemek için henüz erken.

'HER ZAMAN BİR NEDEN BULURSUNUZ'

• Kur dalgalanmasının yaşandığı koşullarda fiyat politikanızı nasıl yönetiyorsunuz?

Enflasyon maliyet artışlarına yol açar ve buna bağlı olarak fiyat artışları olur. Bunlar bazen eş zamanlı olmadığı için sorunlar oluşabilir. Ama zaman içinde kendini dengeler.

• İleriye dönük yeni yatırım olacak mı?

Yatırım yapmak için her zaman bir neden bulursunuz. Girişimciyseniz, sektörünüzdeki iddianızı sürdürecekseniz, talebe ayak uyduracaksanız, rekabeti karşılayacaksanız yatırımı yaparsınız. Ve yaşanan sorunlara da mutlaka bir çare bulursunuz. Zaten bir çare bulunamazsa o sektör yok olur. Böyle bir şey olamayacağına göre ve sektör yaşayacaksa pazardakiler arasında en iyilerden biri olmak için yatırıma devam edeceksiniz.