Edremit körfezi’nde zeytin hasadı: Verim düşük maliyetler yüksek

Balıkesir'in Edremit Körfezi'nde 13 milyon zeytin ağacında hasat devam ediyor. Edremit Ticaret Odası Meclis Başkanı Mehmet Hakkı Semerci, Körfez’de var-yok senesine göre 15 ila 25 bin ton arasında zeytinyağı üretildiğini belirtti.

Türkiye genelindeki zeytin ağaçlarının yaklaşık yüzde 8’i, Ayvalık, Burhaniye, Gömeç, Havran ve Edremit ilçelerinde bulunuyor. Madra ve Kazdağları’ndaki zeytinlikler, 150 kilometre sahil bandı çevresini de donatmış durumda.

‘İŞÇİ BULAMIYORUZ’

Edremit Ziraat Odası Başkanı Ali Yılmaz Diker, bu yıl zeytinin Edremit Körfezi’nde var yılı olduğunu ama önceki yıllara göre rekoltenin düştüğünü belirtti. Diker, nedenini de şöyle açıkladı: “Zeytin çiçeklenme döneminde hava olaylarından dolayı döllenme yapamadı. O yüzden zeytin bu yıl az. Yağışlar çok geç geldi. Eylül ve ekim aylarında yağış olmadı. Bu da rekolteyi etkiledi. Olduğu kadar hızlı bir şekilde hasat yapıyoruz.”

İşçi bulmakta zorlandıklarını ifade eden Diker, “İnsanlar hasada aksamalı devam ediyor. Zeytini çubuklarla dökecek erkek işçi bulmakta zorlanıyoruz. Üretici hasadı çoluk çocuk yapıyor.” dedi.

‘MALİYETLERİN YÜKSEKLİĞİNİ ANLAYAMIYORUZ’

Üretim maliyetleri tüm ürünlerde olduğu gibi zeytinde de arttı. Edremit Ziraat Odası Başkanı, “Fiyatlar anlatamayacağımız kadar yüksek. Anlamakta güçlük çekiyoruz. Gübre yüzde 300 arttı. Zirai ilaç yüzde 100 arttı. İşçi gündeliği geçen yıl 100 lirayken bu yıl 150-180 lira arasında.” diye konuştu.

Diker, bir üyelerinin bir traktör yonca sattığını ancak 3 çuval üre gübresi alabildiğini de belirtti. Diker şöyle devam etti: “Üretici, gübreyi göstererek, tarlaya atayım mı atmayayım mı diye soruyor. 1 dönüme 50 kilo atmak lazım ama karşılığında ne alacaksın? Bunun hesabını yapmak lazım. Üretmek için hesap yapacaksın, ayakta kalmak için hesap yapacaksın. Planlama yapacaksın yoksa her şeyine icra gelir.”

Tariş, zeytinyağı alım fiyatını geçen haftalarda 35 TL olarak açıklamıştı. Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başkanı Hilmi Sürek, kurumun tüm olanaklarını en iyi şekilde değerlendirerek, üreticisini de memnun etmeyi hedefleyen fiyat seviyesi belirlediklerini söyledi. Sürek, fiyatları belirlerken ürünün değerini korumak ve üreticiyi mağdur etmemek hassasiyetiyle karar verdiklerini belirtti.

‘BORÇSUZ ÇİFTÇİ OLMAZ’

Edremit Ziraat Odası Başkanı Ali Yılmaz Diker, üreticinin beklentisinin yüksek olduğunu ifade ederek, “Üretici bu fiyattan verirse maliyetini karşılayamaz. İmkânı olan yağını evine koyuyor, bekliyor. Ama borcu olan üretici hemen veriyor. Tüketiciye 45-50 lira olarak yansıyacak zeytinyağı fiyatı.” dedi.

“Borçsuz çiftçi olmaz. Çiftçi borçla üretim yapar. Zeytin üreticilerinden borçsuz çok az kişi vardır.” diyen Diker, şunları söyledi: “Zeytinci, umudunun ve emeğinin karşılığını almalı. Emeğinin karşılığını alamazsa umutları tükenir. Gübreyi alamazsa gübresiz ekim yapar, bu sefer de yüzde 30 verim ve kalite kaybı yaşanır. İlaç atmazsa ürünün kalitesi etkilenir.”

‘ÜRETİCİDEN ALIN’ ÇAĞRISI

Havran Ziraat Odası Başkanı Adem Yakut da zeytinin bu yıl az olduğunu, maliyetlerin çok yüksek olduğunu söyledi. Tariş tarafından açıklanan fiyatın iyi olduğunu belirten Yakut, üreticinin bu yüzden zeytinini topladığını söyledi. Yem, mazot ve gübre fiyatlarının acilen düşürülmesi çağrısı yapan Yakut, “Hayvancılıkta da sorun var.” dedi. Yakut, üreticide 40 lira olan zeytinyağının marketlerde çok yüksek fiyata satıldığına dikkat çekerek, tüketicileri üreticiden zeytinyağı almaya çağırdı.