Elektrik ve doğalgaz zammı yeni dalgayı başlattı!

Özel sektör 24 Haziran seçimleri nedeniyle ertelediği zamları seçimden hemen sonra uygulamaya koyarken, Hükümet’de bir süredir ertelediği zamlar için düğmeye bastı. Önce toplumun tüm kesimlerini kapsayan ekmek zammı gündeme geldi. Ekmek fiyatlarına yapılan yüzde 15’lik zamma Hükümet müdahale etti. Kısa bir süre sonra Hükümetin onayıyla yapılan zamlar Resmi Gazete’de yayımlandı. Doğalgaza konutlarda ve küçük ile orta ölçekli işletmelerde yüzde 9, büyük işletmelerde yüzde 14 zam yapıldığını duyurdu. Elektrik üretim santrallerinde kullanılan doğalgaza yapılan zam oranı ise yüzde 49 oldu. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun Resmi Gazete’de yayımlanan kararına göre de konutlarda kullanılan elektriğin kilovatsaati yüzde 9,57 artış ile 29,578 kuruşa yükseldi. Sanayi elektriğinin fiyatı ise yüzde 9,26 arttı.
YENİ ZAMLARIN ÖNÜ AÇILDI
Elektrik ve doğalgaza yapılan zamların üretimde maliyetleri artıracağı belirtilirken, yeni zamların da önünü açacağı vurgulandı. Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turan Çakar, yapılan zamlara gerekçe olarak döviz kurlarının gösterildiğini kaydederek, “Daha önce seçim nedeniyle ertelenen zamlar şimdi peş peşe devreye sokuluyor. Elektrik ve doğalgaz zamları önümüzdeki günlerde yeni zam dalgasını da beraberinde getirecektir. Ayrıca zam gerekçesi artarak devam ediyor. Döviz kurlarında yükseliş sürüyor. Bu da zam yağmurunun devam edeceğinin işareti” diye konuştu.
ENFLASYON HEDEFLEMESİ ÇÖKTÜ
Prof. Dr. Aziz Konukman Hükümetin ve Merkez Bankası’nın enflasyon hedeflemesinin çöktüğünü kaydederek, “Orta Vadeli Program ve Merkez Bankası tarafından yapılan enflasyon hedefleri yerle bir. Merkez Bankası şimdi nispeten gerçeğe yakın bir açıklama yaptı. Ama 2018 yılı enflasyonunun bunun daha da üstünde olacağı çok açık” dedi. Yapılan son zamların üretici fiyatlarını etkileyeceğini, gecikmeli olarak da tüketici fiyatlarına (TÜFE)’ye yansıyacağını ifade eden Konukman, ekonominin beklemeye tahammülü olmadığını söyledi. Konukman, daha maliye politikalarının bile belirsiz olduğunu söyledi. Muhalefeti de eleştiren Konukman, iç sorunlarla boğuşurken ülke sorunlarının unuttulduğunu vurguladı.
ELEKTRİKTE SEKİZ AYLIK ARTIŞ YÜZDE 22
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu zamlarla ilgili olarak yaptığı açıklamada, enflasyon hedefinin yüzde 13.4 olarak açıklandığı gün, doğalgaz ve elektrik fiyatlarına enflasyon hedefini yalanlayan zamlar yapıldığını vurguladı. EMO, “Yeni zamla birlikte sekiz ayda elektrik fiyatlarındaki artış;
konutlar için yüzde 22 olurken, diğer
tarife gruplarında yüzde 25’i de aştı” dedi.
TESK’TEN ÖTV İNDİRİMİ TALEBİ
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, akaryakıt zamlarının enflasyon üzerindeki olumsuz etkilerinin ortadan kaldırılması için daha önce gelen zam oranında ÖTV’den indirim yapılmasını talep ettiklerini belirtti. Palandöken yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Tam da bizim önerdiğimiz şekilde yapılan uygulama ile akaryakıta gelen zam kadar ÖTV’de indirim yapılıyor. Bu da fiyatların stabil kalmasını sağladığı için enflasyon oranının artmasına hiçbir şekilde olumsuz etki etmiyor. Elektrik ve doğalgazdaki vergi yükü akaryakıtta olduğu kadar olmadığı için aynı uygulamanın elektrik ve doğalgazda yapılması zor. Bunun için de zamların ocak ayına kadar ertelenmesi gerekir.”
‘EPDK TÜKETİCİ HAKLARINI ÇİĞNEDİ’
Tüketici Hakları Derneği (THD) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)’nun 29 Temmuz 2018 tarih ve 30493 sayılı Resmi Gazete’de “Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” yayımladığını hatırlatarak, kurumun tüketici haklarını çiğnediğini bildirdi.
Açıklamada, şunlar kaydedildi: “Gerek Yönetmelik gerekse EPDK’nın açıklaması incelendiğinde, kartlı - ön ödemeli doğalgaz sayacı kullanan tüketiciler cezalandırılıyor. Buna göre, tüketicinin peşin olarak aldığı doğalgazın bir kısmına daha sonra gelen zam oranında el konulacak ve tüketiciye verilmeyecek. Bu, yasalara aykırıdır. Çünkü, tüketicinin daha önce aldığı malın bir kısmına daha sonra yapılacak zam dikkate alınarak el konulamaz.”
‘DAVA AÇILABİLİR’
EPDK’nın, doğalgaz firmalarının isteğine göre hareket ettiği vurgulanan açıklamada şu görüşlere yer verildi: “EPDK, tüketici haklarını ayaklar altına almıştır. Zaten, doların artışıyla birlikte konutlarda kullanılan doğalgaza şimdiden yüzde 9 oranında zam yapılmıştır. Görülüyor ki, doların artışı bugünkü hızıyla devam ederse, doğalgaza yağmur gibi zam yapılacaktır. EPDK Yönetmeliğinin iptali için dava açılacaktır.”
‘ZAM SANAYİCİYİ ÇARPTI’
İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ’nin (BOTAŞ) yüzde 49.5’lik zam kararı ile ilgili olarak “Eli her zaman taşın altında olan sanayicimiz, yapılan bu yüksek zam karşısında elektrik çarpmış gibi adeta büyük bir şok yaşamaktadır” dedi. Bahçıvan, BOTAŞ’ın bu kararı paydaşlarına haber vermeden aldığını vurguladı: “BOTAŞ’ın paydaşlarına haber vermeden, ön bir duyuru yapmadan, adeta keyfiyeti çağrıştıran, çağdaş yönetişim anlayışıyla bağdaşmayan bir yaklaşımla aldığı bu baskın zam kararı, ekonomik gerçeklerimizle bağdaşmadığı kadar, akıl ve vicdanla da uyuşmamaktadır.”
’REKABET GÜCÜ ZARAR GÖRECEK’
Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan, zamların Türkiye sanayisini ve iş dünyasını derinden etkileyeceğini söyledi. Yüksek zammın sanayici ve iş insanlarının üretim maliyetleriyle birlikte rekabet gücüne de zarar vereceğini vurgulayan Turan, ekonomi yönetiminin OVP ile birlikte ekonomide yaratmak istediği canlandırıcı politikaların uygulanmasını da zorlaştıracağını kaydetti.