Emtia fiyatları enflasyonu körükleyebilir AMB: Ciddiye alın TCMB: Yükseliş geçici
Petrol fiyatı dün 84 doları aştı. Demir cevheri fiyatı bir günde yüzde 10 yükseldi. Kömür fiyatları Çin'de rekor tazeledi. Avrupa Merkez Bankası Üyesi Knot, 'Enflasyonu ciddiye alın' uyarısı yaptı. TCMB Başkanı Kavcıoğlu ise, enflasyondaki yükselişin arızi unsurlar kaynaklı olduğu görüşünü yineledi
Dünyanın başı emtia fiyatlarındaki artışla dertte. Küresel ölçekte görülen tedarik zinciri kaymaları ve bozulmalarının yanında spekülatif fiyatlamaların da emtia fiyatları üzerinde etkili olduğu görülüyor. Haftalardır yukarı yönlü bir grafik çizen Brent petrolün varil fiyatı dün itibarıyla 84 doları aştı. Döviz fiyatlarının da bulunduğu seviyeler dikkate alındığında petrolün bu seviyelerde tutunması akaryakıtta yeni zamların habercisi. Üstelik ÖTV gelirinden vazgeçen kamunun eşel mobil tarafında sınıra geldiğini not edelim.
Başkan Kavcıoğlu'nun sunumunda küresel fiyat hareketlerini gösteren tablolar da yer aldı.
GEÇİCİ OLABİLİR
Demir cevheri fiyatları dün haftanın ilk işlem gününde yüzde 10 oranında arttı. BloombergHT'nin haberine göre, fiyatlarda eylül ayındaki düşük seviyelerden başlayan yükseliş yüzde 50 seviyesine yaklaştı. Çin'de kömür fiyatları ülkedeki yoğun yağış ve sellerin üretimi olumsuz etkilemesiyle arttı.
Yoğun yağmurlar ve sel, Çin’in en büyük kömür üretim merkezinde daha fazla madenin üretimi durdurmasına yol açtı ve bu durum, fiyatları rekor seviyeye yükseltirken, Pekin’in kış dönemi için enerji tedarikini artırma çabalarını olumsuz etkiliyor. Doğalgaz arzına yönelik endişelerin giderilmesiyle Avrupa'da fiyatların yukarı yönlü hareketi şimdilik durulsa da yeni bir fiyatlama hareketinin görülemeyeceğinin garantisi yok. Emtia cephesinde fiyatların yükselmesine ek olarak süren konteyner krizi ve tedarikteki aksaklıkların yanında canlı talep fiyat artışlarını besliyor. Avro Bölgesin'de enflasyonun eylül ayında son 13 yılın zirvesine çıkmasıyla birlikte birlik bünyesindeki kurum yetkililerinden uyarılar geliyor. Avrupa Merkez Bankası (AMB) üyesi Klaas Knot, yatırımcılara enflasyonu ciddiye alma uyarısı yaptı. Knot, Hollanda Merkez Bankası’nın Finansal İstikrar Raporu sunumunda, enflasyondaki mevcut yükselişin geçici olabileceğini de not etti.
CARİ DENGE FAZLA VERDİ
Öte yandan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, dün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda bir sunum yaptı. Daha önceki sunumlarında ve para politikası kurulu toplantı metinlerinde belirtildiği üzere Kavcıoğlu, “Enflasyonda son dönemde gözlenen yükselişte; gıda ve ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurlar, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve açılmaya bağlı talep gelişmeleri etkili olmaktadır” diyerek, bunların arızi yani geçici unsurlardan kaynaklı olduğunu vurguladı.
Başkan ayrıca, “Olumlu dış talep koşulları ve uygulanmakta olan sıkı para politikası cari işlemler dengesini pozitif etkilemektedir” notunu düştü. Bu anlamda dün açıklanan ödemeler dengesi raporunda da Türkiye'nin cari dengesinin ağustos ayında 528 milyon dolar fazla verdiği görüldü. Cri denge geçen yıl ise 4.07 milyar dolar açık vermişti. Cari dengedeki fazla hem rezervlerin kuvvetlenmesi hem de döviz ihtiyacının azalarak TL üzerindeki baskının azalması demek. Diğer yandan 12 aylık bazda ise cari açık bir önceki aya göre 23 milyar dolara geriledi.