‘En kaliteli satsuma Hatay’da’

Hatay’ın Dörtyol ilçesinde olgunlaşan erkenci mandalinalar yani satsumaların bir kısmı pazara indi bir kısmı da soğuk hava depolarına kaldırılıyor. Kazanlar soğuk hava deposu sahibi Osman Kazan, meyve bahçelerini, üstü açık fabrika olarak tanımlıyor. Yağışlar, narenciyeye zarar verdiği için vakti geldiğinde dalından hasat edilip depolanıyor. Satsuma mandalinası, 15 Aralık’a kadar dalında kalabiliyor. Bu tarihten sonra sofralarımıza gelenler ise depolarda korunan mandalinalar. Narenciye üretimi de yapan Osman Kazan’la mandalinayı konuştuk.

• Ne kadar zamandır bu işi yapıyorsunuz?

Bu işi dedem, babam, biz ve bizden sonraki kuşaklar sürdürmeye çalışıyoruz. Bahçelerimiz var, bir kısmını getirip depoluyoruz, bir kısmını günlük satışa sunuyoruz. Bizim işletmemiz soğuk hava deposu. Ürünlerimiz, iki ay kadar bu depolarda modern şartlarda saklanır. Bazen 30 işçi bazen ihtiyaca göre günlük 150 işçi çalıştırıyoruz. İşçi bulmakta zorlanıyoruz.

‘GİRDİLER ARTTI MANDALİNA FİYATI ARTMADI’

• Bu yıl rekolte nasıl?

Bölgemiz adına konuşursam, rekolte giden seneye göre bir miktar düştü. Meyve adedi olarak düşük değil ama meyve büyümedi, dolayısıyla bu tonaja rekolte olarak yansımadı. Yine kalite açısından olması gerekenin altında.

• Fiyatlar nasıl?

Fiyatlar bu sene, giden senenin fiyatları ile yakın. Bu, üreticiler açısından olumlu bir gelişme değil. Bu sene girdiler arttı ama mandalina fiyatları aynı kaldı. Üreticinin cebine giren reel gelir azaldı.

‘ÜRETİMDE PLANLAMA ŞART’

• Mandalina üreticisinin sıkıntıları var mı?

İklimsel sorunlar var bu yıl. Kuraklık üreticiyi olumsuz etkiledi. Yine girdi fiyatlarının çok artması, üreticinin cebine girecek parayı azalttı. Artı, bu sektörde insan bulmakta güçlük çekiyoruz. Gerek hasatta gerek işletmede işçi sorunumuz çok. Yani işçi bulamıyoruz. İşçi olmadığından ihtiyaçları karşılayacak malları sevk etmekte zorlanıyoruz.

Üretim planlaması yok. Bir yıllık bitkilerde planlama kolay yapılır ve başarıya ulaşır. Çok yıllık bitkilerde düşünebiliriz. Gerek coğrafi olarak gerek bölgesel olarak gerekse çeşit açısından üretim planlaması şart. Çiftçinin bahçesi var, hangisini dikeceğini bilmiyor. Hangi tür, nerede daha iyi oluyorsa, o ekilmeli. Ürettiği malı satma sıkıntısı o zaman olmayacaktır. Talep fazlası üretilen malın değeri düşük, az üretilenin ise fiyatı yüksek oluyor. Planlı olsa, üreten ve tüketen kârlı çıkar.

• Bölgede ne kadar narenciye üretimi var?

Dörtyol ve Erzin ilçelerinde 200 bin dönüm narenciye üretimi yapılıyor. Dörtyol, özellikle Kuzuculu dediğimiz bu bölgede en iyi mandalina üretilir. Adana bölgesinden daha iyi mandalina üretilir burada, çünkü toprağın yapısı buna müsait. Kalite farkları mandalina fiyatlarına da yansıyor. Ortalama fiyatı 1,5 lira olarak söyleyebiliriz. Bu, daldaki fiyat, bunun üzerine 50 kuruş hasat işçiliği, 50 kuruş paketleme işçiliği, 50 kuruş ambalaj malzemeleri… Mal daha bizim burada iken 3 liraya varıyor.