Eris varyantı salgına dönüşür mü?

MERAL AKKAYA

Koronavirüs, virüsün mutasyona uğramış türleri nedeniyle yeni varyantlar olarak yayılmaya devam ediyor.
Son haftalarda özellikle Omicron varyantının alt mutasyonu olarak bilinen EG.5.1 varyantı yani kısaca Eris varyantı gündeme geldi.
Bilim insanları ve uzmanlar, Eris varyantının onlarca ülkede görüldüğünü açıklayarak dikkatli olunması gerektiği konusunda uyarılarda bulundu.
Vaka sayılarının artmasıyla birlikte ABD’de de dikkat çekici iki karar alındı. Atlanta’da Morris Brown Üniversitesi, Kovid-19 testi pozitif çıkan öğrencilerin sayısının artmasından sonra 14 gün maske yasağı getirdi. İkinci karar ise Hollywood’dan geldi. Sinema sektörünün önde gelen yapım şirketlerinden Lionsgate, bazı çalışanlarında Kovid-19 tespit edilmesinden sonra maske zorunluluğunu geri getirdi.

Prof. Dr. Alper Şener

ERİS YAYILMAYA BAŞLADI

İngiltere'de, özellikle EG.5.1 ülkedeki varyantlar için en hızlı büyüme oranına sahip ve vakaların yüzde 14'ünü temsil ediyor. İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansına (UKHSA) göre, yeni varyant Eris, ülke genelindeki her 7 yeni vakadan birini oluşturuyor.
Yunanistan'da Eris vakaları artış gösteriyor. Özellikle Girit Adası'nda Eris'in varyantının yayıldığı belirtiliyor. Eris varyantının tüm Kovid-19 varyantları içindeki oranı bir önceki hafta yüzde 11 iken, ağustosun ikinci haftasında yüzde 16’ya çıktı.

‘VARYANTLAR UZUN ZAMANDIR BASKIN HALE GELEMEDİ’

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı'nda görevli Prof. Dr. Alper Şener, Kovid-19'un Omicron varyantının alt türevi olan Eris’e (EG.5.1) ilişkin değerlendirmede bulundu.
Eris'in, Avrupa Birliği ülkeleri ve Amerika Birleşik Devletlerinde yaygın olarak görülmeye başladığına dikkate çeken Prof. Dr. Alper Şener, “Varyant havuzu içinde tüm dünyada dolaşan 12 farklı alt tip, serbest dolaşımda. Bunlardan hiç birisi uzun zamandır baskın hale gelemedi. Eris’i ve yeni çıkanları bu kadar gündeme getiren şey, bunlar arasında baskın olma potansiyeli olması. Çünkü diğerleri gibi değil. Yaklaşık 30 farklı bölgede genetik değişim var. Bu da diğer alt tipleri baskılayacak demektir.” dedi.

Eris varyantının Kovid-19 ile benzer belirtiler gösterdiğini söyleyen Şener, Belirtiler aynı ama, gastrointestinal sistem şikayetleri daha belirgin olduğunu iddia edenler var. İshal, karın ağrısı vb.” açıklaması yaptı.

‘HASTALIĞA KARŞI BAĞIŞIKLIĞIMIZ VAR’

Eris’in yakın takibe alınmasıyla ilgili Şener, “Eris varyantının yakın takibe alınması gerekçesi; Hasta sayısı artışı sonrası İngiltere’de yapılan rastgele varyant analizinde bunun baskın çıkması. Yakın zamanda Belçika ve İsviçre gibi ülkelerde atık sularda yaptıkları rastgele taramalarda da Eris varyantı bulunması.” ifadelerini kullandı.
Yeni varyant olan Eris salgına dönüşür mü? sorusuna da yanıt veren Şener, “Salgına dönüşmesi tartışması çok yerinde değil, eğer böyle bir durum olur ise, bunu yeni bir virüs olarak sınıflamak gerekir ki, bu çok olası değil. Çünkü artık neredeyse hemen herkes de aşı veya hastalık ile virüse karşı bir ilk temas bağışıklığı var. Bu büyük avantaj.” görüşünde.

MASKELERE GERİ Mİ DÖNÜLECEK?

“Maskeli döneme geri dönülebilir” açıklamalarını değerlendiren Şener, “Maskeli döneme geçiş önerileri yapılıyor. Buna iki şekilde bakmak lazım. Bireysel korunma için 65 yaş üstü için gerekli mi? Evet. Çünkü hastalık onarım mekanizmaları bu bireylerde sıkıntılı. Toplumsal olarak vaka sayıları artması durumunda sağlık sistemi yükü artar mı? Evet. Bunu diğer yasakları uygulamak yerine nasıl geçiştirebiliriz? Tabii maske ile. O zaman gerekli mi? Belirli alanlarda evet olmalı.” dedi.
Eris varyantına karşı alınacak önlemleri “maske, mesafe, hijyen ve aşı.” Olarak sıralayan Şener “Belki aşıda güncelleme gerekir, ek bir önlem şimdilik yok.” ifadelerini kullandı.