EYT'de kritik gün: 2 milyon vatandaş bu kararı bekliyor! 3600-5400 prim günü ile emeklilik olacak mı?
EYT düzenlemesi, deprem önergeleri ve Cumhuriyet tarihinin en büyük yapılandırma paketi Meclis'in açılmasıyla birlikte gündeme alınacak. Gündeme alınan yapılandırma yasası EYT'lileri de çok yakından ilgilendiriyor. EYT'lilerin 2 talebi daha var. 3600-5400 prim günü ile emeklilik mümkün olacak mı?
EYT yasası 2 aşama sonra yasalaşarak yürürlüğe girecek. Asrın en yıkıcı deprem felaketi nedeniyle Meclis çalışmalarına 28 Şubat Salı gününe kadar ara verdi. Kahramanmaraş merkezli depremler öncesi Meclis'in ana gündemi emeklilikte yaşa takılanlar için yapılan EYT kanun teklifi ve yapılandırma yasasıydı.
TBMM NE ZAMAN AÇILIYOR?
Kahramanmaraş ve Hatay merkezli depremler nedeniyle nedeniyle çalışmalarına ara veren TBMM, 28 Şubat Salı günü yoğun gündemle açılışını yapacak.
TBMM'NİN GÜNDEMİNDE NELER VAR?
1. DEPREM
Meclis'in öncelikli gündem maddesi deprem felaketi olacak. Kahramanmaraş ve Hatay merkezli depremler nedeniyle çalışmalarına 3 hafta ara veren TBMM'nin birinci gündem maddesi depremlerle ilgili araştırma komisyonu kurulması olacak.
2. EYT NE ZAMAN ÇIKACAK? MECLİS'E NE ZAMAN GELECEK?
Meclis'in bir diğer öncelikli gündemi depremler olmasaydı 7 Şubat tarihinde Meclis Genel Kurulu'nda oylanacak EYT kanun teklifi. 4 maddelik EYT düzenlemesi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndan geçti. Sırada EYT'nin Meclis Genel Kurulu'nda oylanarak yasalaşması var.
Ardından yasalaşan kanun teklifi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzası ile Resmi Gazete'de yayımlanacak. Kamuoyunda EYT yasası olarak da bilinen kanunun yürürlüğe girmesi sonrası 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış bütün vatandaşlara yaş sınırı aranmadan prim günü ve sigortalılık süresini tamamlamak şartı ile emeklilik hakkı verilecek.
3. BORÇ YAPILANDIRMALARI NE ZAMAN YAPILACAK? YAPILANDIRMA YASASI NELERİ KAPSIYOR?
Meclis'in önemli bir gündem maddesi de yapılandırma yasası olacak. Bu yasa depremzede vatandaşlarını da ilgilendiriyor. Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı borç yapılandırmasını içeren yasa ile milyonlarca vatandaşın kamuya olan borçları yapılandırılacak.
Vergi ve primler, Trafik cezaları ve köprü geçiş parası, KYK ve GSS borçları, İdari ve adli para cezaları, Belediyelere olan emlak vergisi, Su ve çevre temizlik vergisi.
NOT: 2.000 TL ve altında olan borçlar herhangi bir başvuruya gerek olmadan tamamen silinecek.
EYT'LİLER YAPILANDIRMAYLA FAİZ BORÇLARINI SİLDİREBİLİR
Yapılandırma yasası EYT'lileri de çok yakından ilgilendiriyor. Prim borcu olduğu için emekli olamayan EYT'liler yapılandırmaya başvurarak borçlarının faizlerini sildirebilecek. Bunun yanında ödemelerine taksit yaparak borçtan kurtulup EYT yasasından faydalanarak emeklilik hakkı elde edebilecek.
EYT'LİLERDEN KAMPANYA
Kahramanmaraş ve Hatay merkezli depremlerden etkilenen vatandaşlar için EYT'lilerde harekete geçti. Sosyal medya hesabından paylaşımlarda bulunan birçok EYT'li ilk maaşlarını bölgedeki depremzedelere göndermeye hazırlanıyor.
EYT'DEN KAÇ KİŞİ YARARLANACAK?
Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle ilk etapta 2 milyon 250 bin kişi emeklilik hakkına kavuşacak. Prim ve sigortalılık süresini tamamlayanlarla birlikte bu sayı her yıl artacak.
İŞTE EYT'LİLERİN 2 TALEBİ!
EYT kanun teklifi bilindiği üzere mevcut yasa üzerinden yaş şartı kaldırılarak 4 madde üzerinden taslak haline getirildi. Burada 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olan EYT'liler 75'er gün şeklinde ardan 5000 ila 5975 gün primle emeklilik hakkı elde edecek.
Sigortalılık süresi kadınlarda 20 erkeklerde ise 25 yıl. EYT'liler burada 5000-5975 gün prim sisteminin herkes için 5000 gün olmasını talep ediyor. İkinci olarak ise EYT'liler kamuoyunda 3600-5400 prim günü ile emeklilik olarak bilinen kısmi emeklilikte yaş şartının 1999 öncesinde olduğu gibi erkeklerde 55 kadınlarda 50 olarak belirlenmesini talep ediyor.
EYT'LİLERİN TALEPLERİ EK DÜZENLEMEYLE GÜNDEME GELEBİLİR
Bu taleplerin yerine gelmesi için Meclis Genel Kurul'un milletvekilleri tarafından önerge haline getirilip sunulması ve kanun teklifinde değişiklik yapılması gerekiyor. Bunun yanında EYT yasalaştıktan sonra da bu talepler ile ilgili yeni düzenlemeler söz konusu olabilir.
İŞTE 4 MADDELİK EYT EMEKLİLİK YASA TASLIĞINA GÖRE ŞARTLAR
8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanları kapsıyor. EYT yaş sınırı yok. EYT yasası 4,7 milyon vatandaşı kapsıyor. İlk anda 2 milyon 250 bin kişi emekli olacak. Prim günü ve sigortalılık süresini tamamlayan istediği zaman emekli olabilecek. SSK, BAĞ-KUR, emekli sandığı ayrımı olmayacak. Emekli olup çalışanlar için prim teşviki verilecek. Emekli olup yeni sözleşme ile beraber EYT'liler çalışabilecek. EYT'li bir vatandaşın hemen emekli olma gibi zorunluluğu yok. İlk maaş Mart ve Nisan ayında alınacak.
NOT: SGK mevzuatına göre emeklilik başvuru yapılan ayı takip eden aydan itibaren maaş bağlanması yapılıyor. EYT yasası Mart ayında yasalaşırsa Nisan ayında ilk maaşlar hesaplanacak. Ancak burada bir düzenleme ile ilk maaş bağlanması Mart ayında yapılabilir.
EYT RESMİ GAZETE'DE NE ZAMAN YAYIMLANACAK?
EYT yasasının 28 Şubat tarihinde gündeme gelmesi ve Genel Kurul'da oylandıktan sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor. Tüm bu sürecin 1 hafta içinde tamamlanması öngörülüyor.
YASAYLA BİRLİKTE AYRINTILI GENELGE YAYINLANACAK! SORU İŞARETLERİ GİDERİLECEK
Yasanın yürürlüğe girmesi sonrası Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın açıklayacağı detaylı genelge ile merak edilen tüm sorular yanıt bulacak.
EYT EMEKLİLİK ŞARTLARI NELER?
EYT yasasından 4A-4B-4C kategorisinde 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olan tüm SSK'lılar, Bağ-Kur'lular ve emekli sandığına tabi vatandaşlar ayrım yapılmaksızın faydalanacak. 4A kategorisinde SSK'lı kadınlar için 5000 ila 5975 gün prim şartı ve 20 yıl sigortalılık süresi bulunuyor. SSK'lı erkekler için ise yine 5000 ila 5975 gün arasında değişen prim günü gerekiyor.
Erkeklerde sigortalılık süresi kadınlara göre 5 yıl daha fazla yani 25 yıl. Burada kimin ne kadar prim şartı olacağı sigorta giriş tarihine göre belirleniyor. 4B-4C kategorisinde Bağ-Kur ve emekli sandığına tabi kadınlarda prim günü 7.200 gün erkeklerde ise 9.000 gün olarak dikkat çekiyor. Sigortalılık süresi ise tıpkı 4A'daki gibi kadınlarda 20 yıl erkeklerde ise 25 yıl.
EKSİK PRİMİ OLAN EYT'LİLER NE YAPACAK?
Türkiye'de 4 milyon 750 bini aşkın EYT'li bulunuyor. Yapılacak düzenlemede yaş şartı tamamen ortadan kalktı. Sigortalılık süresi kadınlarda 20 erkeklerde 25 yıl. Bu neden prim şartı burada öne çıkıyor. Primi eksik olan SSK'lılar eksik primlerini şu şekilde tamamlayabilir: Çalışmaya devam ederek, Yasanın imkan verdiği şekilde borçlanma yaparak, İhyaya başvurarak, İsteğe bağlı sigorta ile prim ödeyerek
KISMİ EMEKLİLİK NEDİR? ŞARTLARI NE OLACAK?
EYT kanun teklifinde kısmi emeklilik ile ilgili bir düzenleme içermiyor. Ancak önergelerle veya yasa çıktından sonra ek düzenlemelerle kısmi emeklilikte 8 Eylül 1999 öncesine dönülürse kadın 50 erkekler ise 55 yaşında 3.600 ve 5.400 gün ile emeklilik hakkı elde edebilecek.
KISMİ EMEKLİLİK YANİ YAŞTAN EMEKLİLİK NEDİR?
EYT yasasına tabi olacak birçok vatandaş yaşı ilerlemesine rağmen primlerini tamamlama imkanına sahip değil. Bu sigortalılar için ise kısmi emeklilik yani yaştan emeklilik imkanı var.
8 Eylül 1999 öncesinde normal emekliliğin dışında SSK'lılar için 3.600 gün primle Bağ-Kur'lular için de 5.400 gün primle kısmi emeklilik şartları bulunuyordu. Eğer kısmi emeklilik şartları da 1999 öncesine çekilirse primini doldurma imkanı olmayanlar için 3.600 günle kısmi emeklilik hakkı doğacak.
KISMİ EMEKLİLİK İÇİN ŞARTLAR NEDİR?
Bir EYT'linin kısmi emeklilikten faydalanabilmesi içinse üç şart bulunuyor. Şu anki mevzuaata göre kısmi emeklilik için kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş şartı var. Ancak bu konuda verilecek önergeler olması ve Meclis'in bunları kabul etmesi durumda bu şartlar değişebilir.
SSK'lıların kısmi emeklilikten faydalanabilmesi için bu 3 şartı tamamlanması gerekiyor. 3.600 gün primi tamamlamak, 15 yıl sigortalılık süresini doldurmak, kadınlarda 50 ve erkeklerde 55 yaş şartını sağlamak.
Daha açık ifadeyle EYT düzenlemesiyle 8 Eylül 1999 öncesindeki şartlara dönülürse 3.600 gün primle kısmi emeklilik imkanı doğacak. Yani 3.600 gün primi tamamlayan kadınlar 50, erkekler ise 55 yaşında emekli olabilecek.