Eyyam-ı Biyd orucu günleri ve fazileti
Hicri aylar arasından sekizincisi olan mübarek Şaban Ayınının 'Eyyam-ı Biyd' günlerini oruçlu geçirmenin fazileti oldukça büyüktür. Peki Eyyam-ı Biyd olarak geçen bu aydınlık günler hangi günlere denk gelmektedir?
Gündelik yaşantımız içerisinde bir diğer adıyla 'Aydınlık Günler' olarak bildiğimiz Eyyâm-ı biyd, toplumda adını sıklıkla duyduğumuz terimlerden biridir. 'Eyyam-ı Biyd' olarak nitelendirilen bu aydınlık günler ise Ay'ın her zamankinden çok daha parlak ve tam olarak fark edilir olduğu (Muharrem, Safer, Rebî'ül-evvel, Rebî'ül-âhir, Cemâziyel evvel, Cemâziyel âhir, Receb, Şaban, Ramazan, Şevval, Zilka'de ve Zilhicce'nin) yer aldığı hicri ayların 13, 14 ve 15. gecelerine tekabül etmektedir. Dini kaynaklara baktığımızda bu günleri oruçlu geçirmenin Allah katında çok değerli olduğu görülmekte, hatta ve hatta o günlerde oruç tutulduğu zaman yılın tüm günlerini oruçlu geçirmiş gibi sevap kazanılacağı hadis-i şeriflerde müjdelenmektedir. (Ebu Davud, Savm,68, İbn Mace) Dolayısıyla Peygamber Efendimiz (SAV), her ayın bu günlerinde oruç tutmayı ümmetine tavsiye etmektedir. (Ebû Dâvûd, Savm, 68 [2449]
Sahih hadis kaynaklarına baktığımızda ise Ebi Talib (r.a) rivayetinde, Eyyam-ı Biyd oruçlarının karşılık geldiği oruç sevabı şu şekilde geçmektedir: (Her ayın 13,14 ve 15. günlerinde) oruçların ilk günü 3 bin yılın, 2. günü 10 bin yılın, 3. günü de 18 bin yılın orucuna karşılık gelmektedir.
Ramazan ayında 30 günün tamamını oruçlu geçirmek farz kılınmadan önce 'Aydınlık günler' de bu orucu tutan Efendimiz (SAV), Ramazan orucunun farz kılınmasıyla beraber Aydınlık Günler orucunu tutmaya gayret göstermiştir. (Tirmizî, Savm, 54).
Bir kimse nafile oruç tutmak istediği zaman o kişiye Eyyam-ı Biyd günleri orucunu önermiştir bu günlerde tutulan orucun önemine işaret etmektedir.
Hadis-i şerif: “(Ramazan ayının dışında) Oruç tutmak istediğin zaman, ayın 13, 14 ve 15. günlerinde oruç tut.” (Suyuti, el-Camiu's-Sagir, 1/66 H. No: 892)
EYYAM-I BİYD ORUCU NASIL TUTULMALI? TEK GÜN ORUÇ TUTULUR MU?
Nafile oruç ibadetlerinden biri olan Eyyam-ı Biyd'in istisnai durumlar dışında tek gün olarak değil de 3 gün peş peşe tutulması gerektiği önerilmektedir. Bu konu ile ilgili dikkat edilmesi gereken önemli hususlardan biri ise; nasıl ki farz oruçlarda herhangi bir sebepten dolayı bozulma olduğu zaman o orucumuzu kaza etmemiz gerekiyorsa, nafile oruç ibadetlerinde de başlanan bir ibadetin tamamlanması gerekmektedir. Dolayısıyla farz oruçlarda olduğu gibi nafile oruçları kaza etmek Hanefi mezhebine göre vacip sayılmaktadır. ( Merğinani, el- hidaye,1/25)
EYYAM-I BİYD ORUÇ GÜNLERİ TARİHLERİ VE GÜNLERİ:
Şaban ayının 13. günü: 22 Şubat tarihine, Şaban Ayının 14. günü: 23 Şubat tarihine, Şaban Ayının 15. günü: 24 şubat tarihine denk gelmektedir.