F-35’ler paslandı
F-35'lerin son fotoğrafları, uçaklarda ciddi bir paslanma sorunu olduğunu ortaya çıkardı.
Pentagon tarafından paylaşılan USS Carl Vinson uçak gemisindeki F-35C savaş uçaklarını gösteren fotoğraflarda, uçakların maruz kaldığı aşınma net şekilde görüldü. Kırmızı-kahverengi renkte yaşanan aşınmalar, yoğun olarak uçak gövdesi ve kanatlarda yaşandı. Paslanmış görünün uçaklar, güvenlik sorununu da bir kez daha gündeme geldi. Uzmanlar, söz konusu görüntülerin, F-35'lerin çevresel koşullara ve deniz ortamına yeterince dayanıklı olmadığını gösterdiğini kaydediyor. Sık sık düşmesiyle gündeme gelen F-35'teki yüzlerce hata, daha önce Pentagon raporlarına da yansımış ve alıcı ülkelerin bazıları kullanımı askıya almıştı.
PAS NEDEN OLUŞUYOR?
Pas, normalde çelik gibi demir içeren metallerde kendini gösteriyor. Fakat gövdesinin büyük çoğunluğu kompozitten üretilen F-35’lerin paslanması pek beklenen bir durum değil. Ancak gövde üzerindeki RAM (radar emici malzemeler), sert tuzlu su ortamına önemli ölçüde maruz kaldıktan sonra benzer işaretler gösterebiliyor.
F-35’in RAM’ini oluşturan maddeler son derece sıkı korunan bir sır olsa da, demir, düşük görünürlük teknolojisinin doğuşuna kadar giden radar emici kaplamaların bilinen bir bileşeni. RAM teknolojisinin başat maddelerinden bir tanesinin demir olduğu biliniyor.
Burada uçakların paslı gözükmelerinin sebebi, radar emici boyanın içerisindeki demirin oksitlenmesinden kaynaklanıyor.
B-2 ve F-22 gibi geçmişteki radar görünürlüğü düşük uçakların RAM’lerinin zamanla bozulduğunu, ardından belirli bir eşiğe ulaştıklarında veya operasyonel endişeler söz konusu olduğunda bu uçakları en uygun duruma geri getirmek için onarımlar yapıldığını belirtmekte fayda var. Yüksek nem ve ısı gibi elementlere maruz kalmak, bu bozulmayı hızlandırabiliyor.
TEHDİT OLUŞTURUYOR MU?
Uçakların gövdeleri üzerindeki RAM boyasındaki aşınmalar, uçağın radarlara karşı tamamen korunmasız kaldığı anlamına gelmiyor. Ancak uçaklar üzerinde bulunan radar emici boyanın muhafaza edilmesi ve bakımlarının sürekli olarak yapılması gerektiği biliniyor. Bu işlemler çok hassas el işçiliği ve özel kimyasalların karıştırılmasıyla icra ediliyor. Temizlik uzunca bir süre alıyor ve bunun da yapılması şart.